De situatie in het aanmeldcentrum Ter Apel noemt Rutte uitermate slecht. „Het is bijna onmogelijk om daar nog mensen onderdak te bieden”, zei hij in zijn wekelijkse persconferentie na afloop van de ministerraad.

Het probleem wordt onder meer veroorzaakt omdat statushouder niet kunnen doorstromen naar een reguliere woning. Vanwege de krapte op de reguliere woningmarkt kunnen statushouders het azc niet verlaten. Terwijl je dat wel wilt, zodat de statushouders een baan kunnen vinden en in de samenleving kunnen integreren, stelt Rutte. „Er zijn te weinig huizen voor Nederlanders en voor vluchtelingen.”

Er zijn weliswaar tussenvoorzieningen zoals hotels en andere accommodaties, maar meer dan 13.000 statushouders zitten nog in asielzoekerscentra, aldus de premier. „En dat zijn de plekken die je nodig hebt voor asielzoekers die nog in procedure zitten.”

Ondanks herhaalde oproepen aan gemeenten om plekken voor statushouders te regelen, zodat er voor asielzoekers die in Ter Apel aankomen plek blijft, is het de laatste tijd elke dag afwachten of dat lukt. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) en woonminister Hugo de Jonge zijn daar dagelijks mee bezig, maar „meer dwingendheid zal onvermijdelijk zijn om dit voor elkaar te krijgen”, stelt de premier. Volgens hem is het geen eenvoudige kwestie, die ook niet over een paar weken is opgelost.