Het is zo druk in Ter Apel dat het niet meer lukt om mensen op tijd over te brengen naar alternatieve locaties. Daardoor moesten in de nacht van dinsdag op woensdag mensen buiten slapen. Uiteindelijk hebben ze overnacht in wachtruimtes in het centrum. Er waren geen bedden voor ze. Van der Burg verwacht dat het ernstige tekort aan plekken nog bijna een week aanhoudt.

De verwachting is dat er de komende tijd zo’n tweehonderd asielzoekers per dag naar Ter Apel komen, zegt bestuurder Milo Schoenmaker van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Ter Apel heeft maar een capaciteit van tweeduizend mensen. Hij noemde het „buitengewoon teleurstellend” dat het niet lukt om iedereen goed onderdak te bieden, ondanks herhaalde oproepen aan gemeenten.

Terwijl in het aanmeldcentrum in Ter Apel meer dan vijftig mensen op stoelen in de wachtruimte moesten overnachten, bleven duizenden bedden die zijn bedoeld voor de opvang van Oekraïners onbeslapen. „Help ons daar dan mee”, zegt Schoenmaker. Dat kan volgens hem „morgenochtend al”, waarmee de opvang direct weer op niveau zou zijn.

Het tekort aan plekken ligt „niet aan alle gemeenten”, merkt de COA-bestuurder op. „Maar er zijn gemeenten die zich niet aangesproken voelen.” Schoenmaker denkt dat het moment is aangebroken om gemeenten te dwingen om asielzoekers op te vangen. Van der Burg wijst erop dat de Tweede en Eerste Kamer daar dan wel akkoord mee moeten gaan. Hij hoopt dat voor de zomer te bewerkstelligen.

De staatssecretaris is niet blij met de situatie, zei hij. „Zo horen we het in Nederland niet te doen.” Hij zegt vanaf deze woensdag iedere dag met de diensten om tafel te gaan die verantwoordelijk zijn voor de asielopvang om te kijken waar de komende nacht slaapplekken gevonden kunnen worden.

Het inzetten van het noodrecht voor deze groep, zoals wel gebeurt met vluchtelingen uit Oekraïne, is volgens de staatssecretaris echter niet mogelijk, omdat geen sprake is van een noodsituatie. „We hebben ons aan de wet te houden.” Uiteindelijk wil hij toe naar een tweede en wellicht een derde aanmeldcentrum in Nederland, zodat niet langer iedereen die asiel wil aanvragen eerst naar Ter Apel moet.