Met z’n allen naar de Brabanthallen. Twee jaar geleden werd half december in de Amsterdamse RAI de 21e en laatste editie gehouden van de LandbouwRAI. Sinds dinsdag loopt in de Brabanthallen in Den Bosch de eerste aflevering van Agrovak Holland. Een tweejaarlijkse, landelijke vakbeurs waar importeurs, dealers en fabrikanten van landbouwmechanisatieapparatuur en dienstverleners van de agrarische sector de nieuwste ontwikkelingen presenteren.

De openingsdag, dinsdag, was ronduit taai. Een standhouder: „We stonden met z’n allen te kijken naar de weinige bezoekers die langs liepen.” Gisteren, de tweede dag, maakte veel goed. Files op de invalswegen, tot ver op de snelweg, parkeerterreinen met ”vol” aan het begin en opstoppingen op de voetpaden in de negen expohallen. Maandag werden, net op tijd, drie bijgebouwde hallen opgeleverd. Omdat de beurs in augustus al helemaal was volgeboekt, werd ook nog een enorme tent opgezet, zodat minder standhouders werden teleurgesteld. Morgen is de laatste dag.

Voor de laatste LandbouwRAI (2002) bleef het bezoekersaantal steken op ruim 54.000, tegen 70.500 voor de editie 2000. Een echte verklaring is daarvoor niet, zegt Ingrid Looijman, woordvoerster van Amsterdam RAI, medeorganisator van AgroVak. Wel was er al lang de roep om een landbouwevenement in het zuiden, als aanvulling op de Zuidlaarder beurs die voordien tweejaarlijks afwisselde met de LandbouwRAI. Looijman: „Veel boeren uit het zuiden gingen niet naar Amsterdam. Ze gaven te kennen dat zij liever hun regionale dealers tegenkwamen, die veelal niet in de RAI stonden. Die ontmoeten ze nu wel hier in Den Bosch.”

Ten opzichte van de laatste keer ”Amsterdam” is het evenement in oppervlakte een kwart kleiner. In aantallen standhouders is het verschil geringer: 270 nu tegen 310 eerder. Dat de verwachting qua bezoekersaantallen blijft steken op 30.000 tot 35.000 heeft, zegt Looijmans, te maken met de krimpende agrarische markt. „Investeringen worden uitgesteld, het optimisme in akkerbouw en melkveehouderij is niet groot.”

Daar staat tegenover dat er in Den Bosch veel meer Duitsers en Belgen te zien zijn. „Voor de standhouder ziet het beurslandschap er evengoed florissant uit: hij krijgt hier verhoudingsgewijs meer mensen binnen met wie hij wat kan. De LandbouwRAI trok erg veel gezinnen. Dan raak je wel je posters, petjes en stickers snel kwijt, maar onze deelnemers komen toch vooral om serieuze klanten te ontmoeten.”

Dat de sector geen optimisme uitstraalt, is absoluut niet te zien op de beursvloer. Een overmacht aan de allernieuwste trekkers, zaaimachines, mestverspreiders, kistenvullers, maïskneuzers en spuitcomputers komt tot de bezoeker. De blinkende slagorde doet vermoeden dat heel Nederland in de sector actief is. Akkerbouwers, melkveehouders, loonwerkers en boeren met een gemengd bedrijf lopen verlekkerd langs het complete overzicht van de toekomstige landbouwmechanisatie.

Door efficiënte bedrijfsvoering, moderne machines en nieuwe producten moet de Nederlandse boer meekunnen in een uitdijende Europese Unie waarin steeds meer concurrenten verschijnen. Dat er ook buiten de Unie krachten werken die Europa stilaan veroveren, blijkt bijvoorbeeld uit de aanwezigheid van een relatief goedkope Chinese trekker. De voordelige Eurotrac -ruim 10.000 euro- is een no-nonsensewerktuig met slechts acht versnellingen vooruit en twee achteruit.

Dat landbouwmechanisatie een kwestie is van doorgaande evolutie valt goed te zien bij Claas, fabrikant van maïskneuzers, maaidorsers en andere giganten waar loonwerkers zwijmelend bij staan. Importeur Kamps de Wildt uit Zevenaar rolde de 20.000e maïskneuzer binnen die in 2004 de Duitse fabriek verliet.

Volgens vertegenwoordiger J. J. van Middelkoop van Kamps de Wildt is Claas in Nederland marktleider voor maïskneuzers en maaidorsers. „De Nederlandse landbouw heeft wereldwijd succes en kan die vasthouden dankzij de kracht die familiebedrijven nu eenmaal hebben. Claas is een van de grootste familiebedrijven in de landbouwtechniek. Ons succes is te verklaren uit het over en weer aanvoelen van de bedrijfscultuur.”

Opvallend aanwezig in Den Bosch is de ING Bank. De bank is met een aandeel van 5 procent van het geleende agrarische kapitaal een kleine speler in de agrarische markt, maar wil de komende paar jaar door naar 7 procent. Vier jaar geleden was het percentage nog 2,5. Op AgroVak richt ING zich nadrukkelijk op de melkveehouders, met jaarlijks 2 miljard euro de grootste investeerders in de sector. Akkerbouwers investeren elk jaar 400 miljoen euro, ongeveer evenveel als de intensieve veehouderij.