Het kwakkelende Alitalia heeft er deze week een nieuwe concurrent bij gekregen, die voor afbraakprijzen reizen aanbiedt op het drukbereisde en lucratieve traject Rome-Milaan. Het is niet een van die goedkope luchtvaartmaatschappijen, maar Trenitalia, de Italiaanse spoorwegen.

Trenitalia zet een van zijn supersnelle treinen in die over een afstand van 500 kilometer er met twee tussenstops 4,5 uur over doet. De prijs voor een biljet is slechts 9 euro. En daar komen géén belastingen bij.

Anders dan bij goedkope vliegtuigverbindingen is de prijs altijd gelijk, ongeacht of men een maand of een uur voor vertrek boekt. De Italiaanse spoorwegen hebben voor de route speciale treinstellen ingezet, die in kleur en naam afwijken van het huidige materieel. De trein is in felle kleuren beschilderd en heeft de naam TrenOK gekregen.

De Italiaanse spoorwegen claimen dat ze daarmee de eerste supersnelle trein in de Europese geschiedenis hebben waarvoor een vast laag tarief geldt. Vliegtuigmaatschappijen klaagden direct over oneerlijke concurrentie, omdat de Italiaanse overheid een controlerend belang in Trenitalia heeft.

De Italiaanse spoorwegen hebben de laatste jaren hun imago van klantonvriendelijk bedrijf van zich afgeschud door het aanbieden van speciale dienstverlening. Zo is het al langer mogelijk via internet een treinkaartje te kopen, dat de conducteur in de trein uit zijn handcomputer laat rollen. Daarmee hoeven passagiers niet meer de gang naar het loket te maken. Voor supersnelle treinen geldt een geldterugregeling in geval van grote vertraging.

TrenOK kan direct al als succes worden bestempeld. De trein, waarvoor alleen via internet of via een speciaal telefoonnummer kan worden gereserveerd, is tot halverwege februari volgeboekt. Volgens Massimo Ghenzer, hoofd personenvervoer van Trenitalia, wordt de service waarschijnlijk uitgebreid met treinen die Rome verbinden met Bari en Reggio Calabrië, in respectievelijk de ’hiel’ en de ’teen’ van Italië.

TrenOK is voor de spoorwegen een financieel aantrekkelijk product. „Deze trein wordt belangrijk voor ons”, zei Ghenzer. „De verhouding tussen kosten en opbrengsten is interessant.” Financiële details wilde de manager niet geven. Het geheim ligt waarschijnlijk in het feit dat de bezettingsgraad van de TrenOK zeer hoog is en blijft.

Bovendien zetten de Italiaanse spoorwegen voor deze service ongeveer afgeschreven, maar modern gerenoveerde treinstellen in. Het betreft de eerste generatie van Italiaanse supersnelle treinen, die in 1988 voor het eerst in roulatie kwamen. De Pendolino (pendel), zoals het model heet, is de eerste trein met zogenaamde kantelbakconstructie, waarbij snelheden van 250 kilometer per uur kunnen worden bereikt, zonder dat dit ten koste gaat van het reiscomfort.

Het reiscomfort van de eerste 390 passagiers die zondag voor het ochtendkrieken en onder ruime persbelangstelling vanuit Rome vertrok, was echter niet optimaal. Precies tijdens de ingebruikname van de TrenOK-lijn kreeg de trein tussen Rome en Florence te maken met een technisch probleem. Het oponthoud zorgde voor een vertraging van zeventig minuten. Met vooruitziende blik had Trenitalia echter bepaald dat voor TrenOK de geldterugregeling niet opgaat. Passagiers hernoemden hun trein direct van TrenOK tot: ”trein knock out”.