Vrees voor bloedig conflict Darfur neemt toe na recent geweld
Het geweld in de Sudanese regio Darfur is fors opgelaaid. De gevechten roepen herinneringen op aan het bloedige conflict van twintig jaar geleden, waarbij honderdduizenden doden vielen.
Zeker 168 doden en 98 gewonden. De trieste balans van diverse confrontaties tussen rivaliserende groeperingen in Darfur dit weekeinde. De gevechten begonnen afgelopen vrijdag toen gewapende mannen een aantal dorpen in het gebied Krink in het westen van Darfur aanvielen. Ze doodden acht leden van de niet-Arabische Massalit-stam. Naar eigen zeggen als vergelding voor het vermoorden van twee van hun eigen mensen. Zondag sloeg de vlam opnieuw in de pan en vielen tientallen slachtoffers.
Het Internationale Comité van het Rode Kruis deed na het bloedbad een dringend beroep op de autoriteiten om ervoor te zorgen dat de gewonden veilig een ziekenhuis konden bereiken. De speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor Darfur, Volker Perthes, veroordeelde gewelddadigheden en riep op tot een internationaal onderzoek.
Op het eerste gezicht lijken de gevechten het gevolg van slepende twisten over land, vee en toegang tot water. Sinds oktober lopen die ruzies regelmatig uit de hand, af en toe met dodelijke afloop. De gevechten van afgelopen weekeinde zijn echter de bloedigste tot nu toe. Ooggetuigen maakten op sociale media melding van tientallen dode lichamen op straat. Op beelden zijn platgebrande dorpen te zien, waarboven dikke zwarte rookpluimen hangen.
Hulporganisaties beschuldigen de zogenoemde Janjaweed-milities van het aanstichten van het geweld. De Janjaweed zijn berucht vanwege hun rol in de burgeroorlog die in 2003 in Darfur uitbrak. De Sudanese regering van de toenmalige president Omar al-Bashir stuurde de gevreesde Arabische strijders destijds naar de westelijke regio om een opstand van niet-Arabische etnische minderheden de kop in te drukken. Volgens cijfers van de VN kwamen zeker 300.000 mensen om het leven en werden zo’n 2,5 miljoen burgers van huis en haard verdreven.
Zorgen
In 2006 en 2011 werden vredesakkoorden gesloten, waarop de VN-missie Unamid toezicht moest houden. De Janjaweed-militie werd officieel ontbonden, maar leefde feitelijk voort in een paramilitaire strijdmacht die onder bevel staat van de machtige generaal Moahmed Hamdan Daglo. De Sudanese president Bashir moest in 2019 het veld ruimen, maar wordt nog steeds door het Internationaal Strafhof in Den Haag gezocht voor zijn rol bij de gewelddadigheden in Dafur.
Sindsdien is het conflict in Darfur weliswaar grotendeels geluwd, maar in de regio zijn nog massaal wapens aanwezig en ruzies worden niet zelden over de loop van een geweer beslecht.
Sinds een staatsgreep vorig jaar, geleid door legerleider Abdel-Fattah al-Burhan, zijn de zorgen over de veiligheid in Sudan fors toegenomen. Vooral in instabiele regio’s als Darfur. Dat de Janjaweed nu mogelijk weer betrokken zijn bij het geweld, doet bij velen de vrees herleven dat de regio opnieuw een periode van bloedig etnisch conflict tegemoet gaat.