Brussel pakt Hongarije aan om mogelijke corruptie EU-geld
De Europese Commissie heeft de eerste formele, juridische stap gezet tegen de Hongaarse regering die kan leiden tot „financiële maatregelen” wegens het niet eerbiedigen van de rechtsstaat. In een brief sommeert het dagelijks EU-bestuur opheldering te geven over het gebruik van Europees geld bij openbare aanbestedingen. Volgens ingewijden zijn EU-subsidies mogelijk door fraude en corruptie in verkeerde handen gekomen, en is er geen toezicht van een onafhankelijke instantie. Dit zou een structureel probleem zijn, dat al zeker tien jaar speelt.
De commissie heeft „issues” op het oog, twittert vicevoorzitter Věra Jourová (Justitie), „die mogelijk de rechtsstaat schenden in Hongarije en gevolgen hebben voor de Europese begroting. Hongarije zal op onze zorgen moeten reageren en corrigerende maatregelen moeten voorstellen.”
Boedapest heeft twee maanden de tijd om te antwoorden, voor de commissie mogelijk verdere stappen zet. Die kunnen uiteindelijk leiden tot het bevriezen van EU-subsidies voor Hongarije als het land geen actie onderneemt. Maar volgens hooggeplaatste functionarissen wil Brussel tot een oplossing komen met de regering van de vers herkozen Viktor Orbán. Ze wijzen er ook op dat het niet gaat om boetes of andere sancties of het terughalen van al bestede subsidies, maar om preventieve maatregelen te treffen „die de Europese begroting beschermen”.
Het is voor het eerst dat de commissie een nieuw mechanisme inzet, dat EU-geld koppelt aan de rechtsstaat. Het zogeheten conditionaliteitsregime moet voorkomen dat EU-geld door corruptie of vriendjespolitiek in verkeerde handen komt. De EU-leiders waren het in 2020 eens geworden over de invoering van zo’n mechanisme om de Europese begroting te beschermen, met Nederland als een van de voortrekkers. Het is al sinds 1 januari 2021 van kracht maar nooit eerder gebruikt.
Het Europese Hof van Justitie heeft begin dit jaar protesten van Hongarije en Polen tegen invoering van de rechtsstaattoets afgewezen.
