De titel van het symposium, dat plaatsvond in het gebouw van de Evangelische Omroep (EO) in Hilversum, was ”Kerk en Ik”. De EO had de avond georganiseerd in samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede (CHE), de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en Missie Nederland. Gespreksleider tijdens de bijeenkomst, waar 130 bezoekers op afkwamen, was presentator en muzikant Elbert Smelt.

Het symposium was onderdeel van de podcast ”Kerk en Ik”, over de toekomst van de kerk, die domineeszoon Smelt sinds vorig jaar maakt. Tijdens de bijeenkomst stonden de zogenoemde millennials centraal, de leeftijdsgroep die ruwweg geboren is tussen 1981 en 1996.

De toekomst van de kerk raakt Smelt, hij ziet het project als een persoonlijke pelgrimage. „Ik heb liefde voor de kerk meegekregen, maar ik ben ook wel een tijdje cynisch over de kerk geweest. Door de gesprekken tijdens de podcasts ben ik de waarde van de kerk meer gaan zien. Jezus heeft op elke plaats en in elke tijd nog wat te zeggen.”

Levendig

De groep van millennials is een diverse groep met verschillende oriëntaties, stelde ds. C. M. A. van Ekris. Ds. Van Ekris, in het dagelijks leven programmaleider van de IZB, vereniging voor zending in Nederland, noemde een aantal karakteristieken van millennials, zoals levendigheid en openheid. Tegelijkertijd zag hij een gevecht met leegte en angst.

De coronacrisis heeft het momentum gecreëerd waarop millennials de kerk konden verlaten, aldus Jan Martijn Abrahamse, docent systematische theologie en ethiek aan de CHE. „Heel lang was er een bepaalde loyaliteit, maar toen men op een bepaald moment kon terugkeren naar de kerk vroegen veel mensen zich af of ze dat nog wilden. Velen besloten toen om de navelstreng door te knippen.”

In een preek tijdens de coronatijd gaf ds. Van Ekris juist het belang van het komen onder het Woord aan. De predikant: „Mensen hebben rituelen en gewoontes nodig om gevoed te blijven. Ikzelf heb de voeding van geloof en vreugde nodig.” Ds. Van Ekris herkent de twijfel en de vragen van millennials, maar tegelijkertijd voedt dat bij hem een nieuw verlangen om gelovig te blijven, zo zei hij donderdagavond.

Millennials zoeken een positieve verbinding met de wereld om zich heen, stelde Abrahamse. In hun kerkelijke omgeving lopen ze dan vast. „Als ze met vragen komen en hun twijfels uiten, is daar geen plek voor. Millennials willen een authentiek geloof, waar je recht gedaan wordt als mens.”

Meer stem

In de huidige tijd herontdekken christenen dat ze een vertegenwoordigende ofwel priesterlijke rol hebben, aldus Abrahamse. Daarnaast pleitte de theoloog voor een houding waarbij de twijfels in de kerk worden toegelaten: „Het niet zien en ervaren van God: dat zou in onze kerkelijke praktijk meer stem moeten krijgen.”

Ds. Van Ekris verwees ook naar het onlangs verschenen rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau ”Buiten kerk en moskee”, waaruit bleek dat het merendeel van de mensen in Nederland niet meer gelovig is en niet bezig is met vragen naar de zin van het leven. „Wij als kerk gaan er vaak vanuit dat mensen op zoek zijn naar zingeving, maar hoe communiceren we dat met mensen die onverschillig zijn?” Dat vraagt om een houding van luisteren en durven, gaf de predikant aan. „Luisteren naar mensen die niet op zoek zijn naar God en aan de andere kant zelf durven geloven.”