Duurzame energie voor de armsten nog ver weg
Bij de bestrijding van armoede in de wereld is de behoefte aan duurzame energie een beetje over het hoofd gezien. Wereldwijd hebben zeker twee miljard mensen geen toegang tot moderne energiebronnen als electriciteit en gas. Rond drie miljard mensen zijn voor het koken van de maaltijd aangewezen op een hout– of houtskoolvuurtje.
Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) zal tegen 2030 de vraag naar energie met 60 procent zijn gestegen, vooral uit de zich ontwikkelende landen als India en China.
Nederland probeerde de afgelopen drie dagen in Noordwijk het onderwerp steviger op de internationale agenda te krijgen. Ruim driehonderd ministers, ontwikkelingswerkers en ambtenaren namen deel aan de door de ministeries van Buitenlandse Zaken en Milieubeheer georganiseerde conferentie over energie voor ontwikkeling.
Volgens minister Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking) en staatssecretaris Van Geel (Milieu) is samenwerking met het bedrijfsleven de meest effectieve manier om ook de armste mensen in de wereld van energie te voorzien. Van Geel stelde dinsdag aan het slot van de conferentie dat de ontwikkelde landen er alles aan moeten doen de kloof tussen de lokale autoriteiten in arme landen en het bedrijfsleven te dichten. De trend is zorgelijk, bedrijven trekken zich eerder terug uit ontwikkelingslanden wegens het uitblijven van goed bestuur. Bureaucratie, corruptie en onveiligheid zijn de belangrijkste oorzaken dat bedrijven het voor gezien houden.
Energie is vooral een kwestie van management, benadrukte Van Ardenne. Afrika kan genoeg energie opwekken om alle inwoners te bedienen en houdt dan nog over om te exporteren. Maar dat vergt wel een enorme inspanning van de publiek–private sector, aldus de bewindsvrouw.
De Stichting Natuur en Milieu noemt het een van de zwaktes van de conferentie dat zij geen meetbare afspraken heeft gemaakt met autoriteiten in arme landen. Het onderwerp is door de bijeenkomst wel veel zichtbaarder op de agenda komen te staan, aldus woordvoerder Jan Henselmans. „Er zijn ook mooie afspraken gemaakt, maar die zijn vrijblijvend. Niemand kan er op worden afgerekend."
Van Ardenne erkende dat er, in tegenstelling tot de zogeheten millenniumdoelstellingen om de armoede in de wereld in de komende tien jaar fors terug te brengen, geen ambities zijn neergelegd om het aantal mensen dat verstoken is van energie drastisch te verminderen. Nederland wil tegen 2015 tien miljoen mensen van duurzame energie voorzien.
Tijdens de conferentie tekende Van Ardenne vier overeenkomsten met ontwikkelingsorganisaties en bedrijven voor projecten in Afrika en Azie. Nederland heeft daarvoor ruim 60 miljoen euro uitgetrokken om in totaal circa 6,5 miljoen mensen van energie te voorzien.