Vorige maand verbrak de Hermitage de banden met het gelijknamige museum in het Russische Sint-Petersburg. Deze beslissing leidt nog altijd tot veel verdriet bij de medewerkers van het Amsterdamse museum, vertelde Birnie. „Je bent in shock van de oorlog, je verbreekt de relatie, wat leidt tot heel veel emotie en toch moet je door. En nu we hier staan, balt dat eigenlijk allemaal een beetje samen in dit hele mooie serene schilderij.”

Aangezien het museum volledig afhankelijk is van eigen inkomsten en twee zware jaren door corona achter de rug heeft, hoopt de directeur dat veel mensen in de komende zes weken het beroemde schilderij van Vermeer komen bekijken. „In ieder geval is er alles aan gedaan om het beste schilderij met de meest volledige presentatie hier in huis te hebben.”

Volgens Rijksmuseumdirecteur Taco Dibbits duurt het verstrekken van een bruikleen normaal gesproken zeker een jaar en Het melkmeisje wordt zelden uitgeleend. „Maar een oorlog zorgt voor snelle beslissingen.” Hij roemde de veerkracht van de organisatie van de voormalige Hermitage. „Het is ongelofelijk dat jullie in zo’n korte tijd een tentoonstelling hebben neergezet.”

Ook de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, wiens lievelingsschilderij Het melkmeisje is, sprak van „grote moed”. „De relatie met de Hermitage in Sint-Petersburg moest verbroken worden omdat er een relatie bestond met de Russische staat”, zei ze. Van elk gekocht kaartje in Amsterdam ging een euro naar de Hermitage in Sint-Petersburg. „Dat was de reden dat de relatie verbroken moest worden. Er werd geen relatie verbroken met het Russische volk, cultuur of tradities.”

Wat de beslissing volgens Halsema zo „wrang en moeilijk” maakte, was dat de tentoonstelling die op dat moment liep over de Russische avant-garde in allerijl moest stoppen. „Zij die decennialang verzet hebben gepleegd in kunst en esthetiek tegen dictatuur en tegen totalitarisme. En het was juist die tentoonstelling die als gevolg van de beslissing terug moest.”

Het melkmeisje is de eerste in een serie van vijf die de komende tijd onder de noemer Dutch Heritage Amsterdam te zien is. Welke topstukken volgen, wordt later bekend. Het museum komt na de zomer met plannen voor de toekomst.