Geen vooruitgang bij onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland
De Oekraïense president Volodimir Zelenski stelde donderdagochtend dat de onderhandelingen met Rusland vooralsnog „niets concreets” hebben opgeleverd.
De toon van Zelenski over de onderhandelingen is vergelijkbaar met die van het Kremlin. De Russische woordvoerder Dmitri Peskov zei woensdag dat „we niet kunnen stellen dat er iets veelbelovends of enige doorbraak was.” Volgens hem is er nog veel werk te verrichten. Hij merkte wel op dat Moskou het positief vindt dat Kiev zijn eisen op schrift heeft gesteld.
Delegaties van beide kanten waren een dag eerder positief over onderhandelingen in Istanbul, waarbij Oekraïne onder meer voorstellen deed over toekomstige neutraliteit als grote landen, ook van de NAVO, via de VN-Veiligheidsraad veiligheidsgaranties bieden. Moskou beloofde na het overleg de militaire operaties rond de hoofdstad Kiev en de noordelijke stad Tsjernihiv drastisch te reduceren als gebaar van goede wil voor verdere onderhandelingen.
De Oekraïense hoofdonderhandelaar Michailo Podoljak was positiever. „Ik heb een optimistische indruk van de onderhandelingsronde in Istanbul.” Hij bevestigde dat eventuele afspraken over neutraliteit in een referendum aan de bevolking worden voorgelegd. Dan moten de Russische troepen zich wel hebben teruggetrokken tot waar ze voor de invasie waren.
De Russische onderhandelaar Vladimir Medinski sloeg een iets andere toon aan dan het Kremlin. Volgens hem heeft Kiev bereidheid getoond de voornaamste eisen van Moskou in te willigen, zoals afzien van het NAVO-lidmaatschap. Het Russische standpunt dat Oekraïne de twee zelfverklaarde staatjes in de oostelijke Donbasregio als onafhankelijk moet erkennen en de in 2014 ingelijfde Krim als Russisch, bleef onveranderd. Kiev gaat daar niet mee akkoord en heeft voorgesteld de situatie vijftien jaar te bevriezen.
Hevige gevechten
In zijn dagelijkse videoboodschap zei Zelenski dat hij „twijfelt aan de Russische bewering dat troepen zich terugtrekken.” Het Kremlin beloofde eerder deze week de militaire operaties tegen Kiev en de noordelijke stad Tsjernihiv drastisch terug te schroeven. Woensdag meldde het ministerie van Defensie in Moskou juist dat de troepen zich hergroeperen om zich te gaan richten op de „bevrijding” van de Donbasregio in het oosten van het land.
Als Rusland zich terugtrekt is dat volgens Zelenski een direct gevolg van de succesvolle Oekraïense verdediging. De president bevestigde de voorbereidingen van een Russische aanval op de Donbas in zijn videoboodschap. „Maar wij geven niets weg. We zullen vechten voor elke meter van ons grondgebied”, aldus de president.
De Britse inlichtingendiensten stelden donderdag dat het Russische leger nog steeds alle posities rond Kiev heeft gehouden en dat maar een klein aantal militairen is vertrokken. De Britten verwachten dat er komende dagen hevige gevechten gaan plaatsvinden rond de Oekraïense hoofdstad.
Ook in Tsjernihiv en Marioepol gaan de gevechten nog door, zeggen de Britten. In Tsjernihiv gaat het vooral om artilleriebeschietingen door de Russen. In Marioepol woeden hevige grondgevechten, maar de stad zou nog in handen zijn van het Oekraïense leger. Voor donderdag hebben de Russen een staakt-het-vuren afgekondigd rond Marioepol, zodat burgers zichzelf in veiligheid kunnen brengen.
De Oekraïense autoriteiten hebben 45 bussen naar Marioepol gestuurd om burgers te evacueren. De burgers reizen via een humanitaire corridor naar het veiligere Zaporizja, een stad ten westen van het zwaar getroffen Marioepol. Eerder werden ook al afspraken gemaakt over vluchtroutes, maar die werden niet altijd nageleefd. Rusland en Oekraïne geven daar elkaar de schuld van.
Chaos
De chef van de Britse inlichtingendienst GCHQ, Jeremy Fleming, zei tijdens een werkbezoek aan Australië dat de moraal onder Russische soldaten laag is. Troepen zouden weigeren bevelen op te volgen en er is aan de Russische kant een tekort aan wapens. Ook zouden de Russen tijdens de oorlog in Oekraïne per ongeluk een eigen vliegtuig uit de lucht hebben geschoten.
De uitspraken van GCHQ-chef in Canberra sluiten volgens The New York Times aan bij informatie die de Amerikaanse inlichtingendiensten de afgelopen weken prijsgaven. Volgens Fleming heerst er „chaos” binnen het Russische leger, dat wordt geteisterd door allerhande problemen.