Oppositie dringt aan op meer compensatie voor hoge energieprijzen
Het is goed dat het kabinet maatregelen neemt om huishoudens tegemoet te komen, nu de energieprijzen de pan uitrijzen. Maar er moet meer gebeuren. Het geld moet sneller bij mensen op de rekening staan en als het even kan vooral bij de mensen die het het hardst nodig hebben.
Dat betoogden de oppositiefracties in de Tweede Kamer dinsdag tijdens het debat over de stijgende energieprijzen. Door de hoge prijzen aan de pomp en de opgelopen energierekening staat menig huishoudboekje onder druk. Het kabinet presenteerde de week voor de verkiezingen een pakket maatregelen. De Kamer kruist daar deze week de degens over met het kabinet.
„Goed dat het kabinet iets aan de energierekening doet, maar het kan en moet een stuk gerichter”, vindt SGP-Kamerlid Stoffer. „Voor sommige mensen te veel compensatie, voor veel mensen te weinig”, oordeelt PvdA’er Nijboer. „Waarom duurt het zo lang?”, reageert SP-Kamerlid Alkaya. „Te weinig, te laat”, aldus PVV-woordvoerder Van Dijck.
Kamerleden van de coalitiefracties erkenden dat er het een en ander aan te merken valt op het compensatiepakket van de regering. „Is het een ideaal pakket? Nee. Is het uitvoerbaar? Ja. Helpt het huishoudens? Ja”, vatte ChristenUnie-Kamerlid Grinwis samen. D66-Kamerlid Van Weyenberg zat op dezelfde lijn: „Als het niet kan zoals het moet, moet het zoals het kan. Het maatregelenpakket is niet perfect. Maar het is wel het maximale wat op korte termijn te realiseren valt”, aldus de D66’er.
Het kabinet heeft nam eerder deze maand een aantal maatregelen om de pijn in de portemonnee voor huishoudens te verzachten. Huishoudens met een inkomen rond bijstandsniveau krijgen van gemeenten eenmalig 800 euro uitgekeerd. De btw op energie gaat omlaag, net als de accijnzen op brandstof. De benzineprijs zal 17 eurocent naar beneden gaan; diesel wordt 11 cent goedkoper. Ook komt er eerder geld vrij voor isolatie van huizen.
„De uitkomst van dit debat mag niet zijn dat we doorgaan met dit maatregelenpakket, zonder het uit te breiden. We moeten meer doen”, wierp GroenLinks-fractievoorzitter Klaver zijn opponent Van Weyenberg van coalitiefractie D66 voor de voeten. Op meerdere momenten tijdens het debat polste de oppositie bij de regeringspartijen tot hoever ze bereid zijn te gaan om het compensatiepakket uit te breiden.
„Gratis geld bestaat niet”, reageerde Van Weyenberg. Hoe gaan we het betalen als we huishoudens meer tegemoet willen komen, vroeg hij zich af. De D66’er zegde Kamerleden van de oppositie in ieder geval toe elk voorstel op zijn merites te zullen beoordelen.
Een van de maatregelen waar zowel Kamerleden van de coalitie als oppositie ruimte zien voor verbetering is de 800 euro compensatie die gemeenten uitkeren aan de laagste inkomens. CU-Kamerlid Grinwis gaf aan dat de gemeente Rotterdam een lager bedrag uitkeert, omdat het budget van de overheid niet voldoende is om alle huishoudens die tot de doelgroep horen 800 euro te kunnen overmaken. Wat Grinwis betreft is dat niet de bedoeling. Gemeenten moeten iedereen die tot de doelgroep hoort 800 euro kunnen uitkeren, vindt hij. D66-Kamerlid Van Weyenberg sluit zich daar bij aan.
Het kabinet stelt als doel dat huishoudens met een inkomen tot 120 procent van het sociaal minimum eenmalig 800 euro krijgen. Gemeenten gaan echter verschillend om met de richtlijnen van het kabinet. Sommige gemeenten hanteren een ruimere doelgroep dan andere. SGP-Kamerlid Stoffer vindt dat de verschillen tussen gemeenten beperkt moeten blijven. Stoffer stelt daarnaast voor om huishoudens rond het sociaal minimum trapsgewijs meer te compenseren naarmate het inkomen lager is.
Onafhankelijk Kamerlid Omtzigt is somber over de energiecompensatie die gemeenten uitkeren. „Dit gaat een uitvoeringsdrama worden”, voorspelt hij. Omtzigt vindt dat vooraf niet voldoende is vastgelegd onder welke voorwaarden huishoudens recht hebben op het eenmalige bedrag.
Woensdag debatteert de Kamer verder over de energiecompensatie.