„Biotechnologie belooft mensen te veel”
Bedrijven die zich bezighouden met biotechnologie stellen hun mogelijke onderzoeksresultaten veel te rooskleurig voor, vindt een aantal politieke partijen.
Dat bleek vrijdag op een bijeenkomst in Den Haag die was georganiseerd door het Centre for Society and Genomics (CSG). „De wetenschappers suggereren: Laat ons onze gang gaan”, stelt VVD-senator Dupuis, „dan wordt het allemaal mooier en beter. Ze verwachten een soort eeuwig leven. Dat gaat echt niet lukken. Iedereen overlijdt een keer.”
Op de bijeenkomst van het CSG, een nieuw centrum dat onderzoek, onderwijs en dialoog over de betekenis van biotechnologie initieert, noemt Dupuis het verder „onbegrijpelijk dat overheden miljoenen euro’s ter beschikking stellen voor genetisch onderzoek. Ik kan dat alleen maar verklaren uit de gedachte dat ook politici stilletjes hopen op eeuwig leven op aarde.”
Voorafgaand aan het forum, waaraan behalve Dupuis onder anderen de Tweede-Kamerleden Ormel (CDA), Van Heteren (PvdA) en Kraneveldt (LPF) deelnemen, schetst CSG-directeur prof. dr. H. Zwart de grootse mogelijkheden van biotechnologie voor de medische sector. Hij verwacht dat er op den duur gezondere mensen zullen ontstaan en dat mensen veel langer zullen leven. „De vergrijzing start later. We zullen ons veel drukker gaan maken over onze persoonlijke leefstijl. Onderzoek zal aantonen wat ieder het best kan eten. Iedereen is prepatiënt.”
De politici in het forum zien niets in het perspectief dat Zwart schetst. Behalve Dupuis is ook CDA-kamerlid Ormel kritisch: „Het risico van geneticalisering van de samenleving is dat we gaan streven naar betere mensen. Dat werp ik verre van mij. Het zal ook niet lukken.”
De christen-democraat vindt dat politiek en samenleving hun blik eens op de derde wereld moeten richten: „Ik wil verdergaand onderzoek naar biotechnologie niet blokkeren. Genomics zijn een feit. Maar laten we verder kijken dan Nederland. We maken ons heel druk om bijzondere medische afwijkingen bij Nederlanders, maar in ontwikkelingslanden sterven mensen omdat ze diarree en tbc hebben.” Ormel krijgt bijval van PvdA- kamerlid Van Heteren.
Ook de uitspraak van Zwart dat iedere burger een prepatiënt is, stuit op grote weerstand bij de politici. „Dat is een horrorverhaal. Daar wil ik niets van weten. Genomics zijn een hype. We moeten de rol ervan niet overdrijven”, aldus Dupuis.
„Ik ben helemaal geen prepatiënt, maar ik lig vanaf mijn geboorte al op mijn sterfbed”, aldus CDA-kamerlid Ormel. LPF- kamerlid Kraneveldt wil evenmin als prepatiënt door het leven: „Ik zou het erg vinden als we in een samenleving terechtkwamen waar allerlei genetische tests beschikbaar zijn of worden afgedwongen. Dat is niet de maatschappij die ik voor ogen heb.”
De kamerleden lopen aan het eind van de bijeenkomst gezamenlijk te hoop tegen de dagvoorzitter, dr. J. van Eijndhoven, tevens voorzitter van de raad van toezicht van het CSG. Van Eijndhoven trekt na het forumdebat de conclusie dat er bij kamerleden nog veel onkunde bestaat over de huidige en de toekomstige mogelijkheden van biotechnologie. Alle parlementariërs springen op het vinkentouw. „Ik zal niet zeggen dat ik alles weet, maar ik houd het wel degelijk bij”, aldus Ormel.
CSG-directeur Zwart is in zijn slotwoord een stuk bescheidener dan in zijn inleiding: „Genomics hebben mogelijkheden, maar we worden er geen 120 mee.”