„Mensen bedenken zich soms pas later dat iemand over maanden nog steeds in hun huis kan zijn.” Dan blijkt bijvoorbeeld dat iemand een babykamer aanbiedt die nu nog leeg staat, maar over enkele maanden hoogstwaarschijnlijk niet meer. In zulke gevallen trekken mensen zich na een telefoongesprek terug. Wie doorzet, moet onder meer een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) inleveren en een reeks vragen beantwoorden over de aangeboden woonruimte.

Vanaf wanneer de oorlogsvluchtelingen daadwerkelijk terechtkunnen bij de mensen die zich hebben aangemeld, is nog steeds niet duidelijk. „Dat duurt nog even, het is een ingewikkeld proces en het moet zorgvuldig gebeuren”, zegt de woordvoerster. Meer dan 25.000 gastgezinnen hebben zich aangemeld. Oekraïners die de Russische invasie van hun land hebben ontvlucht en nu aankomen in Nederland, worden echter voornamelijk opgevangen op plaatsen die Veiligheidsregio’s in allerijl hebben gecreëerd.

Bij het opzetten van de opvang bij mensen thuis zijn diverse organisaties betrokken. De screening wordt uitgevoerd door Takecarebnb, de plaatsing is een samenwerking tussen gemeenten en vrijwilligersorganisatie NLvoorElkaar. Het Rode Kruis, Vluchtelingenwerk Nederland en het Leger des Heils hebben van de overheid de regie gekregen over de thuisopvang.

De mensen achter een ander initiatief, Room for Ukraine, pakken het heel anders aan. Zij zijn zelf begonnen met het onderbrengen van mensen. Tot maandagmiddag had de organisatie zo’n honderd Oekraïners aan een tijdelijke verblijfplaats bij iemand thuis geholpen, liet een woordvoerster weten. Ook daar ging een telefonisch gesprek aan vooraf.

Zowel Takecarebnb als Room for Ukraine benadrukken dat Oekraïense vluchtelingen vaak zeer kwetsbaar zijn. Over het algemeen gaat het om vrouwen en kinderen. Hun volwassen mannen en vaders zijn achtergebleven om mee te vechten tegen het Russische leger dat hun land is binnengevallen.