Psychische klacht belangrijkste oorzaak van arbeidsongeschiktheid
Den Haag. In 2020 heeft 42 procent van de arbeidsongeschikten een uitkering op basis van psychische klachten gekregen. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag op basis van nieuwe cijfers.
Ruim 758.000 mensen –ongeveer 8 procent van de beroepsbevolking– kreeg in 2020 een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Het aantal vrouwen met die uitkering, ligt met 394.000 iets hoger dan dat van 365.000 voor mannen.
In 346.000 gevallen ontvingen mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering op grond van psychische stoornissen, waarmee deze categorie opnieuw de meest voorkomende reden voor arbeidsongeschiktheid is.
Het CBS deelt psychische stoornissen onder in vijf categorieën. Daarbinnen zijn depressieve periodes en een verstandelijke beperking bij zowel mannen als vrouwen de meest voorkomende. Bij vrouwen spelen PTSS en borderline een grotere rol dan bij mannen. Bij hen komen schizofrenie en een licht verstandelijke beperking vaker voor dan bij vrouwen.
Ziekten van het bot- en spierstelsel en aandoeningen aan oog, oor of zenuwstelsel, zijn na psychische klachten de meest voorkomende oorzaak van arbeidsongeschiktheid.
Vergeleken met 2011, toen het CBS dit onderzoek ook uitvoerde, veranderde het aantal uitkeringen per hoofdcategorie weinig. Wat opvalt, is de diagnose van bot- en spierziekten, die met bijna 20 procent daalde. Een ontwikkelingsstoornis –daaronder vallen onder andere ADHD en autisme– als grond voor arbeidsongeschiktheid nam sinds 2011 met bijna 80 procent juist sterk toe.
Arbeidsongeschikten zijn onder te verdelen in drie groepen. Ruim twee derde bestaat uit werknemers in loondienst, die na twee jaar loondoorbetaling recht hebben op een arbeidsongeschikheidsuitkering. Bijna een derde van de groep bestaat uit mensen met een Wajong-uitkering; bedoeld voor personen die vanaf jonge leeftijd arbeidsongeschikt zijn. Minder dan 1 procent bestaat uit zelfstandigen die voor 2004 verzekerd waren voor arbeidsongeschiktheid.