De vier priesters en een diaken hebben een verzoek gericht aan het oecumenisch patriarchaat van Constantinopel, om daarin te worden opgenomen. Ze schrijven deze „zeer moeilijke stap” te hebben gezet „met pijn in het hart.”

De parochie besloot vorige week om in de liturgie niet langer te gedenken aan patriarch Kirill, het hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk te Moskou. Dit vanwege de steun van Kirill aan de Russische inval in Oekraïne. De patriarch schaarde zich in een preek achter Poetins beleid en richtte beschuldigende woorden tot het Westen.

Aartsbisschop

De beslissing van de Amsterdamse parochie viel echter niet in goede aarde bij Elisey, aartsbisschop van Den Haag en Nederland. De bisschop kwam zondag 6 maart onaangekondigd met zijn diplomatieke auto naar de Heilige Nikolaas van Myrakerk in Amsterdam, en riep de geestelijken in de preek die hij vervolgens hield op tot excuses aan patriarch Kirill.

Na de dienst liet de aartsbisschop weten aan de priesters dat zowel het patriarchaat als het ministerie van buitenlandse zaken in Moskou „op dit moment aandacht hebben” voor de Amsterdamse kerk. Ook deelde Elisey in de daarop volgende week aan de rector van de kerk mee dat hij hoopte geen ultimatum te hoeven stellen voor het herroepen van de verklaringen van de geestelijkheid over Kirill.

Druk

De geestelijken voelen zich door deze handelswijze „onder druk gezet door zowel de bisschop als de Russische staat” om terug te komen op hun standpunt. „Deze druk brengt de spirituele veiligheid van de kerkgemeenschap en haar leden in gevaar.” Tegen het Nederlands Dagblad spreekt een bron vanuit de parochie over het bezoek als „een tank, een geestelijke tank, die op onze parochie werd afgestuurd."

De priesters en diaken schrijven het in hun geweten niet te kunnen verantwoorden terug te komen op hun besluit om afstand te nemen van de patriarch uit Moskou. De geestelijken zien zich daarom gedwongen om het patriarchaat te verlaten en aansluiting te zoeken bij Constantinopel. Ze schrijven in ‘Moskou’ geen „vervolgde kerk” meer te zien, „maar een kerk die vervolgingen steunt.”

Gesloten

Het bestuur van de parochie staat achter de geestelijken, de leden worden over twee weken hierover geraadpleegd in een vergadering. Tot die tijd blijft de kerk gesloten, „deels vanwege de veiligheid en deels vanwege de gespannen situatie, die het moeilijk maakt om gebedsvolle vieringen te houden.”

De parochie sloot al eerder deze week de deuren, nadat de kerk dinsdag beklad werd met het omstreden pro-Russische Z-symbool. Dat teken wordt gebruikt door voorstanders van de invasie in Oekraïne, en is bijvoorbeeld terug te vinden op legervoertuigen van Rusland.

Wereldraad

Patriarch Kirill is van meerdere kanten opgeroepen de inval te veroordelen en om zich in te zetten voor het beëindigen van het oorlogsgeweld, bijvoorbeeld vanuit de Wereldraad van Kerken. De patriarch en zijn kerk zijn echter trouw bondgenoot van Poetin, en zien in het „liberale Westen” een gezamenlijke vijand.

In 2018 verbrak de Russisch-Orthodoxe Kerk de banden met het oecumenisch patriarchaat van Constantinopel. Aanleiding hiervoor was de erkenning vanuit Constantinopel van de zelfstandigheid van de Oekraïens-Orthodoxe Kerk.