Daar moeten vele miljoenen extra voor worden uitgetrokken. Dat staat in een advies van de Commissie Collectie Nederland, ingesteld door de Raad voor Cultuur. De spelregels van het nieuwe systeem worden verder voor iedereen gelijk, voor particulieren en voor publieke organisaties. Een onafhankelijke adviescommissie beoordeelt volgens het voorstel bij elke exportaanvraag opnieuw of een cultuurgoed voor Nederland „onvervangbaar en onmisbaar” is.

Er is nu al wel een register waarop goederen en verzamelingen worden vermeld die te belangrijk voor ons land zijn om te worden uitgevoerd, ook binnen de EU, maar dat is de commissie te statisch. Misschien wordt er in de toekomst wel anders over gedacht. De 161 voorwerpen en collecties op dat register moeten daarom de komende tien jaar ook opnieuw kunnen worden beoordeeld, in de visie van het college.

Het huidige Museaal Aankoopfonds, waaruit stukken en collecties die niet naar het buitenland mogen worden verkocht kunnen worden aangeschaft, is volgens de commissie te klein. Ze stelt voor het potje niet alleen weer aan te vullen tot de oorspronkelijke 50 miljoen euro, maar er zelfs structureel 25 miljoen euro bij te doen. Van dit geld kunnen ook andere potentiële kopers in Nederland worden gesteund, net als eigenaren die kunst wel willen houden maar moeten laten restaureren om achteruitgang te voorkomen.

Om de administratieve last voor handelaren te beperken moet het ook mogelijk worden om een „paspoort” voor cultuurgoederen aan te vragen. Kunst met zo’n pas mag tien jaar lang reizen en wel verkocht worden binnen de EU.

Niet alle kunst- en cultuurvoorwerpen zullen overigens automatisch gaan vallen onder de nieuwe vergunningplicht.