De burgemeester van het nabijgelegen Energodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldde de brand als eerste in een video op Facebook. The New York Times verifieerde beelden waarop vlammen en vuur rondom de kerncentrale te zien waren. Volgens de lokale autoriteiten ging het om een brand in een trainingsgebouw en bestond er geen direct gevaar voor de essentiële onderdelen of reactoren van de kerncentrale.

Dat weerhield de Oekraïense president Volodimir Zelenski er niet van om te spreken van „nucleaire terreur”. Hij verweet de Russen in een nachtelijke videoboodschap „een herhaling van Tsjernobyl”. Die kerncentrale ontplofte in 1986 waardoor tienduizenden mensen moesten evacueren en honderdduizenden levenslang consequenties ervoeren.

Zelenski waarschuwde voor „het einde van Europa” als de kerncentrale in Zaporizja zou ontploffen. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, stelde dat de gevolgen van een eventuele ontploffing „tien keer groter zouden zijn dan Tsjernobyl”.

In de uren na het uitbreken van de brand sprak Zelenski onder meer met de Amerikaanse president Joe Biden en Britse premier Boris Johnson, die beiden opriepen tot een staakt-het-vuren. Volgens Johnson kunnen „de roekeloze acties van de Russische president Vladimir Poetin een directe bedreiging vormen voor de veiligheid van heel Europa”. Hij wil volgens onder meer de BBC dat de VN-Veiligheidsraad snel bij elkaar komt in een spoedzitting.

Om 05.20 uur (lokale tijd) slaagden de lokale hulpdiensten erin het vuur te bereiken, dat dankzij de inzet van veertig brandweerlieden en elf brandweerwagens werd geblust.

Zowel het IAEA als een „nucleair noodteam” van de Amerikaanse overheid blijven de situatie nauwlettend in de gaten houden. De Amerikaanse energieminister, die het noodteam inschakelde, benadrukt dat de kernreactoren „goed zijn beschermd door robuuste constructies” en meldt op basis van Oekraïense autoriteiten dat er geen verhoogde radioactieve straling is geconstateerd. Ook zouden de reactoren veilig zijn uitgeschakeld.

De VN-atoomwaakhond sprak van een „ernstig gevaar” als de reactoren in de centrale geraakt zouden worden door raketaanvallen. Eerder riep het IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.

Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren en is volgens uiteenlopende schattingen goed voor zo’n twintig tot veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.