In een gezamenlijke verklaring dringen zij er verder bij alle partijen in de voormalige Sowjet–staat op aan af te zien van het gebruik van geweld.

Secretaris–generaal van de NAVO De Hoop Scheffer noemde de gezamelijke tekst donderdag, na afloop van overleg in Brussel van de ministers van Buitenlandse Zaken van het bondgenootschap en Rusland, een „grote doorbraak". „Het is nu duidelijk dat er over democratie in Oekraïne geen conflict is tussen oost en west of dat daar enige rivaliteit over bestaat", aldus De Hoop Scheffer.

De Europese NAVO–lidstaten en Rusland konden eerder deze week, tijdens overleg in de Bulgaarse hoofdstad Sofia van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), nog geen overeenstemming bereiken over een gezamenlijke tekst over Oekraïne.

Rusland lag toen dwars over de inzet van verkiezingswaarnemers van de OVSE. „Dit is dan ook meer dan ik woensdagavond nog had durven verwachten", stelde De Hoop Scheffer. De gezamenlijke verklaring van NAVO en Rusland vermeldt overigens niets over verkiezingswaarnemers.

Op een top van Europese Unie en Rusland, vorige maand in Den Haag, bleek dat de Russische president Poetin wat betreft zijn buurland inhoudelijk nog op een heel andere lijn zat dan Europa. De Hoop Scheffer verwacht niet dat Rusland nu alleen op papier de NAVO steunt. „Dit is een verklaring die we samen met Rusland dragen."

De Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov vindt de komst van meer Europese bemiddelaars en waarnemers „goed, zolang dit de keuze van Oekraïne zelf is". „Oekraïne is een souvereine staat", aldus Lavrov donderdagmiddag in Brussel. De Amerikaanse minister Powell stelde dat de „voorwaarden voor vrije verkiezingen nu door Oekraïne zelf zijn gecreëerd".

De Russische bewindsman noemde Oekraïne een land op de grens van Europese Unie en Rusland, dat daardoor niet of bij het westen of bij het oosten hoort. Pogingen om Oekraïne in het westerse kamp te trekken omschreef hij als „onruststokerij, die schadelijk is voor de stabiliteit".

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Bot denkt dat Rusland door de bocht is gegaan, omdat door grondwetswijzigingen de premier van Oekraïne in de toekomst meer zeggenschap krijgt. „Daarbij gaat Moskou er waarschijnlijk van uit dat de premier meer in hun kamp zal zitten".

De NAVO stelde woensdag op het laatste moment een gebruikelijke ontmoeting met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken uit, vanwege de onduidelijke situatie in Kiev. De bijeenkomst wordt zo goed als zeker verplaatst naar begin volgend jaar, als er een concrete verkiezingsuitslag op tafel ligt.

Oekraïne neemt deel aan het partnerschapsprogramma van de NAVO, waarbij er op praktisch niveau militaire samenwerking bestaat. Het militaire bondgenootschap en Moskou werken sinds vorig jaar samen in de NAVO–Rusland–Raad.