Het nieuws over de vrijgave van oliereserves door de IEA-landen had overigens geen effect op de prijzen, want die gingen dinsdagmiddag verder omhoog. De prijs van een vat Amerikaanse WTI-olie (van 159 liter) steeg met meer dan 10 procent tot circa 106 dollar. Brent, de maatstaf voor olie uit het Midden-Oosten, Europa en Afrika, kostte ruim 9 procent meer op 107 dollar per vat.

Het IEA telt dertig lidstaten, waaronder de Verenigde Staten, Duitsland, Japan, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en ook Nederland. De VS nemen 30 miljoen vaten voor hun rekening, de verdeling van de rest zal later worden vastgesteld, zei de Japanse industrieminister.

„De situatie op de energiemarkten is erg serieus en vraagt onze volledige aandacht”, aldus een verklaring van IEA-directeur Fatih Birol. „De wereldwijde energiezekerheid wordt bedreigd, waardoor de wereldeconomie risico loopt tijdens dit kwetsbare stadium van herstel.” Het IEA zegt de energiemarkt nauwlettend te volgen en dat extra voorraden vrijgegeven kunnen worden.

Het is voor het eerst sinds de Libische opstand in 2011 dat de landen van het IEA met een gecoördineerde vrijgave van de strategische voorraden komen. De IEA-lidstaten hadden eind december voorraden ter grootte van ruim 4,1 miljard vaten olie. Daarvan worden 1,5 miljard vaten door overheden als strategische reserves aangehouden.

In november vorig jaar spraken de VS de strategische voorraden aan om zo de hoge brandstofprijzen te drukken. Ook na de zware orkaan Ida vorig jaar werden voorraden vrijgegeven om brandstoftekorten te voorkomen. De strategische voorraden van de VS bedragen meer dan 600 miljoen vaten die voor noodgevallen ondergronds zijn opgeslagen in de staten Texas en Louisiana.

Oliekartel OPEC en bondgenoten als Rusland vergaderen woensdag over de productie, die momenteel elke maand geleidelijk wordt verhoogd. Er wordt niet verwacht dat de OPEC+ de oliekraan nog verder gaat opendraaien om zo de prijzen te drukken.