De plannen worden naar verwachting woensdag in Brussel gepresenteerd. Nu de prijzen van de gas- en daaraan gekoppelde elektriciteitsprijzen maar blijven stijgen en de leveringsgarantie van gas uit Rusland door het conflict over Oekraïne onzeker is, wil de commissie versneld inzetten op hernieuwbare energie uit bijvoorbeeld zon en wind, en groene energie uit bijvoorbeeld waterstof en biomassa.

De EU zoekt en vindt wel soelaas door extra leveringen van vloeibaar gas (lng) uit onder meer de Verenigde Staten en Qatar, maar die lossen volgens EU-bronnen de problemen alleen tijdelijk op. De gasimport moet omlaag en het groene energieverbruik snel omhoog, vindt het dagelijks EU-bestuur.

Zo zouden de lidstaten traditionele energiebedrijven kunnen dwingen te investeren in groene alternatieven door bijvoorbeeld financiële meevallers extra te belasten als die bedrijven dat niet doen. Energiebedrijven kunnen bijvoorbeeld gratis zonnepanelen of isolatie aan huishoudens aanbieden, zoals in sommige steden al gebeurt. Die maatregelen helpen ook de energienota omlaag te brengen.

Voor de korte termijn wil de commissie volgens EU-bronnen de gasvoorraden in de lidstaten flink aanvullen. De opslag bedraagt nu maar zo’n 30 procent. Per 1 oktober zou een verplicht minimumniveau gaan gelden om de voorziening voor de komende winter veilig te stellen. Het precieze percentage is nog niet bepaald, maar kan volgens ingewijden richting 70 of 80 gaan.

De Tweede Kamer nam eerder woensdag een motie aan waarin het kabinet wordt opgeroepen een plan op te stellen „om de komende jaren de afhankelijkheid van Rusland op energiegebied af te bouwen”.