„Cultuur VWS debet aan problemen jeugdzorg”
Door een verziekte bestuurscultuur op het ministerie van VWS komen verbeteringen in de jeugdzorg onnodig traag tot stand. Dat stelt oud-minister Rita Verdonk in een interview met Follow the Money, het platform voor onderzoeksjournalistiek.
Onder druk van de Tweede Kamer beloofde oud-zorgminister De Jonge na zijn aantreden werk te maken van het terugbrengen van de administratieve lastendruk voor hulpverleners; een van de grootste frustraties in de sector. Om vaart te maken, stelde hij oud-politica Verdonk aan, die tegenwoordig interim-manager is.
Verdonk stelde vast dat een uniforme manier waarmee jeugdzorgorganisaties zich kunnen verantwoorden voor de diensten die zij leveren, ontbrak. Elke gemeente hanteert daarvoor zijn eigen zogenaamde productcodes. Inmiddels zijn er daar 3800 van in omloop. In december noemde oud-staatssecretaris Blokhuis dat aantal „bizar.”
Verdonk wist dat aantal in overleg met de sector terug te brengen tot ongeveer dertig; een „enorme prestatie” volgens Blokhuis in datzelfde debat. Een landelijke regeling, die gemeenten verbiedt om nog langer hun eigen codes te gebruiken, is echter nog steeds niet ingevoerd. Op de coalitiepartijen na wilde de Tweede Kamer in december dat het ministerie vaart zou maken en voor eind 2021 zou ingrijpen. Volgens Blokhuis kon dat niet omdat het invoeren van de regeling bekeken moest worden in samenhang met ander nieuw beleid over de tarieven en een wet over verantwoord inkopen.
Verdonk stelt echter structureel te zijn tegengewerkt door ambtenaren. Volgens haar wilden die de inkoopprocedures vereenvoudigen met een instantie waarmee zij al voor haar komst in zee waren gegaan. Een conflict daarover liep zo hoog op, dat Blokhuis moest bemiddelen. De verantwoordelijke ambtenaren beloofden daarop beterschap, maar na dat overleg kwamen zij daar volgens Verdonk per mail meteen weer op terug. Volgens Verdonk maakte die mail, die overigens niet openbaar is, „zo ontzettend duidelijk” hoe scheef de verhoudingen waren.
Het ministerie van VWS zegt in een reactie dat de landelijke regeling om diverse redenen nog even op zich laat wachten. Eén daarvan is dat de consequenties ervan voor bestaande contracten nog niet helemaal duidelijk zijn.