Na het crisisberaad om het conflict in Oekraïne op te lossen, kwamen de betrokkenen voor het eerst sinds eind 2019 met een gezamenlijke verklaring. Ze spraken zich uit voor voortzetting van het in 2020 overeengekomen staakt-het-vuren. De partijen steunen de „onvoorwaardelijke” naleving van het bestand, aldus Rusland en Oekraïne en de twee landen die bemiddelen: Duitsland en Frankrijk. De verklaring komt op een moment van hoog opgelopen spanningen tussen het Westen en de Russen over Oekraïne.

Rusland klaagde dat de regering in Kiev afwijzend of helemaal niet reageert op humanitaire verzoeken en andere contactpogingen uit Oost-Oekraïne. Volgens de Kremlin-gezant presenteerde de Oekraïense regering tot op heden ook geen perspectief voor de al bijna acht jaar opstandige regio’s.

De Kiev-onderhandelaar bevestigde dat er „aanzienlijke meningsverschillen” zijn tussen de Russen en Kiev. Zo ziet de Oekraïense regering de rebellen als marionetten van Moskou. Tegelijkertijd juichte hij toe dat „het staakt-het-vuren werkt. Er zijn een paar provocaties, maar het werkt.”

Waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa bevestigden dat het staakt-het-vuren sinds het begin van de maand stabieler is.

Op papier

De Verenigde Staten en het NAVO-bondgenootschap verwierpen woensdag de zogenoemde veiligheidseisen van Rusland. De VS en de militaire alliantie hebben dat op papier gezet, zoals de regering in Moskou had gevraagd, en aan het Kremlin overgebracht. Dat ze aan die wens tegemoetkomen en ook andere handreikingen willen doen, toont volgens hen dat ze er toch met Rusland uit willen komen.

Moskou wil de garantie dat buurland Oekraïne geen lid mag worden van de NAVO. Ook moeten alle NAVO-troepen weg uit NAVO-lidstaten die ooit deel uitmaakten van het communistische Oostblok. Maar Washington en de westerse alliantie hebben Rusland laten weten dat ze daar niets voor voelen.

Oekraïne heeft het recht zelf zijn bondgenoten te kiezen, benadrukte de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken. Aan dat principe zal de NAVO nooit morrelen, zei NAVO-baas Jens Stoltenberg. Hij wilde na een vraag van een journalist zelfs niet uitspreken dat Oekraïne de eerste jaren helemaal niet klaar is om toe te treden, terwijl dat volgens waarnemers evident is. Blinken en Stoltenberg beklemtoonden wel open te staan voor dialoog met Moskou.

Nord Stream 2

Washington liet woensdag weten dat gaspijpleiding Nord Stream 2 „niet doorgaat” als Rusland besluit Oekraïne binnen te vallen. De gaspijpleiding Nord Stream 2, die van Rusland naar Duitsland gaat, is al lange tijd omstreden. De Amerikanen vrezen dat Rusland zijn greep op Europa versterkt met het infrastructuurproject.

„We zullen samenwerken met Duitsland om ervoor te zorgen dat het niet doorgaat”, aldus Ned Price van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

De Europese Centrale Bank (ECB) wil naar verluidt van Europese banken weten hoeveel geld ze uit hebben staan in Rusland. De ECB zou volgens de bronnen van de kredietverstrekkers willen weten hoe ze zouden omgaan met verschillende scenario’s, zoals zware sancties tegen Rusland.

De Britse krant Financial Times meldde eerder al dat een van de scenario’s die worden besproken is om Rusland uit te sluiten van het internationale betalingssysteem Swift.