Via een bodemprocedure in Den Haag eist de Werkvereniging, een platform voor zelfstandig werkenden, dat de vergoedingen meer worden gelijkgetrokken.

Mensen met een eigen onderneming zonder personeel worden maximaal tot bijstandsniveau gecompenseerd voor inkomstenverlies door de lockdowns, terwijl werknemers via loonsteun voor bedrijven met personeel er rianter bij zitten.

Volgens de Werkvereniging krijgen zij tot drie keer modaal hun inkomen gegarandeerd, oftewel ruim 100.000 euro per jaar, terwijl zzp’ers het moeten doen met 12.000 per jaar voor alleenstaanden of 18.000 euro per gezin.

„De steun is volgens ons pas gelijk als iedereen de noodsteun krijgt die proportioneel is aan wat je verliest”, zegt Roos Wouters van de Werkvereniging. Ze vindt dat de opzet van de huidige steunregelingen het verschil in positie op de arbeidsmarkt tussen werkenden met een vast arbeidscontract en zelfstandigen heeft vergroot.

Onzeker

Dat verschil was in Nederland al groot, doordat werknemers een heel zekere positie hebben en flexwerkers juist een heel onzekere. Het Centraal Planbureau (CPB) stelde in juni 2020 al dat juist de flexwerkers het hardst werden geraakt door de coronacrisis.

„Dat ondernemers tot aan bijstandsniveau worden teruggebracht, betekent dat ze soms gedwongen hun huis moeten verkopen of faillissement moeten aanvragen”, zegt Wouters.

Het steekt het belangenplatform ook dat de regering wegens de nieuwe lockdown de loonsteun vrijwel onveranderd herintroduceerde, terwijl de zelfstandigenregeling Tozo niet terugkeerde. In plaats daarvan kwam een versoepelde vorm van bijzondere bijstand voor zelfstandigen.

Versoepeling

De versoepeling zat hem in het feit dat zzp’ers geen vermogenstoets hoefden te doen om hun inkomen tot bijstandsniveau aangevuld te krijgen. Maar gemeenten, die de steun verlenen, moeten wel nagaan of de ondernemingen levensvatbaar zijn. Daardoor moeten de zzp’ers alsnog allerlei gegevens over de bezittingen opgeven, zegt Wouters. „In sommige gevallen werd zelfs de waarde van de auto opgevraagd.”

Sommige zzp’ers haken volgens Wouters af, terwijl ze wel in aanmerking komen voor de financiële hulp. „Gemeenten vragen zoveel gegevens op over het privévermogen, kinderalimentatie en dergelijke. Na de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst vertrouwen ze de overheid eigenlijk niet meer met al deze gegevens.”