Een fakkeloverdracht bij SKIN
Met -uiteraard- een viering neemt de organisatie Samen Kerk in Nederland (SKIN) zaterdag in Amsterdam afscheid van coördinator mevrouw drs. Kathleen Ferrier. Daarmee wil zij „dankbaar uiting geven” aan haar inzet „en tegelijk Gods zegen vragen voor de toekomst”, zo staat in de uitnodiging te lezen. Kathleen Ferrier, afkomstig uit Suriname, draagt de fakkel over aan June Beckx, afkomstig uit Indonesië. „Het is goed om na acht jaar opbouwfase de fakkel over te dragen.”
Drs. Kathleen de Boer-Ferrier staat op een verkiesbare achtste plaats op de CDA-lijst voor de Tweede Kamer. Ze stond aan de wieg van SKIN. Inmiddels zijn 41 kerken van niet-Nederlandse komaf betrokken bij de organisatie. De achterban schommelt rond de 60.000 leden. „Maar we hebben contact met veel andere kerken en groepen”, aldus Ferrier. „Hun lidmaatschap kan nog komen.” Hoewel er goed contact is met de migrantenkerken van rooms-katholieke signatuur, wil SKIN vooral de protestantse kerken die onder de immigranten ontstonden, bundelen en een stem geven.
Op een bijzondere manier gaf Kathleen Ferrier een gezicht aan SKIN. Er stromen verschillende soorten voorouderlijk bloed door haar aderen. „Ik heb Indiase en Afrikaanse wortels, maar ook voorouders uit Portugese (sefardische) Joden”, vertelt ze op het kantoor in Amersfoort. Ze is vernoemd naar de beroemde zangeres met dezelfde naam. Die was in de verte familie.
Het SKIN-kantoor is gehuisvest in het gebouw waar vanouds het seminarie van de Oud-Katholieke Kerk zetelt, evenals de Raad van Kerken in Nederland. De eerste verdieping, waar zich de kantoorruimte van SKIN bevindt, ademt een kerkelijke sfeer. Tientallen portretten van oud-katholieke voorgangers sieren de wanden. Vitrines vol geschenken uit onder andere oosters-orthodoxe kerken nemen de ruimte in beslag.
Kathleen doceerde Spaans en Portugees aan het Hendrik Kraemer Instituut in Oegstgeest toen ze de Friese predikant Tj. de Boer ontmoette. Deze bereidde zich voor op een zendingstaak in Chili voor de Gereformeerde Kerken. Ze trouwden in het land van dictator Pinochet en woonden jarenlang in Chili en Brazilië. Op dit moment is ds. De Boer werkzaam bij de Unie voor Christelijk Onderwijs en verbonden aan de gereformeerde kerk van Leusden.
De aan SKIN deelnemende kerken vormen een bont palet. „Er zijn erbij die sterk de nadruk leggen op wedergeboorte, bekering en persoonlijk geloof, maar er zijn er ook die een veel oecumenischer inslag hebben. Wat de verschillende kerken met elkaar gemeen hebben, is dat ze allemaal een niet-Nederlandse achtergrond hebben en sterk hechten aan de eigen culturele traditie. „Net zoals veel Nederlandse kerken van gereformeerde komaf in het buitenland.”
Binnen SKIN hebben de migrantenkerken de functie van klankbord voor hen die soms van huis en haard zijn verdreven of om andere redenen hun heil zochten in Nederland. „Heel belangrijk is voor deze mensen het spreken van de eigen taal, het herkennen van gewoonten en het gezamenlijk vieren van de diensten. Daarin beleven ze hun christenzijn.”
Ook in theologisch opzicht staan de leden van SKIN open voor gesprek, zegt Ferrier. „Daarbij willen ze de Bijbel als richtsnoer nemen. We willen niet als een soort gedoogde curiositeit in de vitrine van de kerken staan, maar voluit serieus worden genomen. Dat betekent dat we ook de kritische confrontatie willen aangaan. Curiosa laat je staan, die bekritiseer je niet. Pas als je gelijkwaardig bent, kun je met elkaar in discussie gaan.”
De migrantenkerken waren het een beetje beu steeds maar als een exotische loot aan de christelijke boom te worden beschouwd, zegt de coördinatrice. „Wij wilden voluit als christenen worden aangemerkt. Met SKIN hebben we geprobeerd de migrantenkerken een eigen gezicht te geven. Enerzijds wilden we bruggen bouwen tussen de migranten die zelf niet van het bestaan van andere migrantenkerken afwisten. Anderzijds was het door de gemeenschappelijke aanpak gemakkelijk om als kerken naar buiten te treden.”
Het bestuur van SKIN bestaat uit afgevaardigden van diverse lidkerken. Zij waren de initiatiefnemers. De hervormde predikant dr. J. M. van ’t Kruis en de hervormde antropoloog en rector van het Hendrik Kraemer Instituut dr. J. J. Visser zijn adviseur van SKIN. Dr. Van ’t Kruis was docent theologie in Tentena op Sulawesi en is nu bij de SoW-kerken onder andere verantwoordelijk voor contacten met migrantenkerken. „In het HKI ontstond indertijd de gedachte over het oprichten van een samenwerkingsverband van migrantenkerken en dr. Visser is nog steeds een belangrijke motor achter SKIN”, zegt Ferrier.
In de opkomst van Pim Fortuyn ziet Ferrier zowel voor SKIN als voor haar eigen nieuwe rol in ’s lands vergaderzalen een onverwachte uitdaging. „Hij legt de zwakke plekken in onze maatschappij bloot. Uit zijn succes blijkt een enorm ongenoegen over de paarse koers. Zijn opmerkingen over bijvoorbeeld de wachtlijsten in de zorg worden breed onderschreven. Aan de andere kant ben ik uitermate beducht voor het wij-zijn-gevoel. Als we zo gaan denken, in kerk en politiek, sluiten we heel snel mensen buiten. Dat mag niet. En dat kan niet.”
Van harte gunt Kathleen Ferrier haar opvolgster, June Beckx, „dat zij met evenveel plezier en vreugde werkt als ik heb mogen doen. Om SKIN na de opbouwfase om te zetten in een organisatie die samenbindend werkt tussen migrantengemeenschappen en die een brug weet te slaan naar de Nederlandse kerken.”
