Gereformeerde Onderwijzers Vereeniging, heette de organisatie in de begintijd. Het kalenderjaar was nog maar net begonnen toen op 4 januari 1921 de VGS werd opgericht, als verband van schoolbesturen en kerkenraden. Het jaar was bijna voorbij toen er ook voor het personeel een ontmoetingspunt kwam: de GOV. Tijdens de oprichtingsvergadering in een zaaltje achter café Kortman aan de Gelderse Kade in Rotterdam werden zestien leden ingeschreven, van wie een kwart in het bestuur terechtkwam.

De leden werkten in het lager onderwijs. Toen het reformatorisch voortgezet onderwijs ontstond, werden ook leraren lid. Dat kwam begin 1971 tot uiting in een naamsverandering: Gereformeerde Onderwijzers- en Lerarenvereniging (GOLV). Hoogtepunt was de jaarvergadering, die massaal werd bezocht, als jaarlijkse reünie. Het bestuur bestond de eerste halve eeuw uit leden van de Gereformeerde Gemeenten, maar is sinds 1972 interkerkelijk.

De GOLV richtte zich op bezinning. Toen de behoefte aan belangenbehartiging groeide, begon de RMU in 1992 een sector Onderwijs. Op 1 januari 2006 kwam het tot een fusie. Sindsdien is de naam: RMU-sector onderwijs GOLV.

Minder massaal

Grootse ‘toogdagen’ zijn er niet meer. „Destijds kwamen honderden leraren en onderwijzers bijeen. Ze kregen er zelfs vrij voor, als de vergadering niet in de kerstvakantie viel”, zeggen waarnemend voorzitter Jan Schreuders en oud-voorzitter Johan Flier. „Toen de belangstelling terugliep, staken we er veel energie in om een aantrekkelijk programma te leveren. We hebben een keer vergaderd in de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Bij het 90-jarig bestaan gingen we naar de Tweede Kamer. Toen kwamen er meer dan honderd leden, meestal is het de helft minder. Als oorzaak zien we dat er tegenwoordig veel meer wordt georganiseerd in het onderwijs. Gezamenlijke bijeenkomsten met andere organisaties, zoals het Vianencongres, zijn wel in trek.”

Voorlichting geeft het sectorbestuur nu vooral via nieuwsbrieven, e-mails, het blad DRS en de portal op de RMU-website. „Bij het honderdjarig bestaan van de VGS hebben we een poster aangeboden die we over burgerschap hebben gemaakt. Die vond veel aftrek en leidde er ook toe dat tal van scholen ons uitnodigden voor een gesprek.”

Nieuws in beeld

Herdenking 70 jaar GOLV (september 1991). Links vooraan bestuurslid E. Beekman, achter het spreekgestoelte W.P. van Kempen. beeld RD

5 oktober 2015, de Dag van de Leraar, op de Wittenbergschool in Scherpenzeel. Rechts voorzitter Johan Flier. beeld RMU

Regionale vergadering GOLV in 1990 in Putten. beeld RD

W. van de Geer, P. Dirksen e.a. in 1990 na de jaarvergadering van de GOLV in De Driestar in Gouda. beeld RD

Voorzitter Flier overhandigt Bep Jansen in Barneveld een cadeau op de Dag van de Leraar. beeld RMU

Jaarvergadering 1983 in de aula van De Driestar. beeld RD

Bestuursleden tijdens de jaarvergadering in 1990: A. Karels, P. Dirksen, C. Brouwer, E. Beekman en B. Midavaine. beeld RD

Jaarvergadering 1986. beeld RD

Voorzitter drs. J. Schipper aan het woord in 1991. Naast hem CDA-Kamerlid drs. G. van Leijenhorst, oud-staatssecretaris van Onderwijs. Naast hem secretaris M. Last. beeld RD

Traktatie op 5 oktober 2015, de Dag van de Leraar, op de Wittenbergschool in Scherpenzeel. Rechts voorzitter Johan Flier. beeld RMU

Voor de Dag van de Leraar stuurt het bestuur alle leden een kaart met een boodschap. „Een van hen verrassen we met extra aandacht: degene die tot leraar van het jaar is verkozen.”

Hulp

Daarnaast is belangenbehartiging een belangrijke taak. „We nemen deel aan het lokale cao-overleg op de hogescholen Driestar en CHE en sluiten de cao voor het reformatorisch primair onderwijs af. Eerder hielpen we collega’s die met ontslag te maken kregen omdat het personeelsbestand van hun school werd ingekrompen. Door het lerarentekort is dat nu zelden meer aan de orde. We krijgen nu juist regelmatig te maken met mensen die door overbelasting uitvallen. We helpen hen bij de afwikkeling en bij reïntegratie. We kijken ook naar problemen die veel voorkomen. Om daar zicht op te krijgen, houden we enquêtes. Volgende week begint een onderzoek naar de gevolgen van de lockdown.”

Niet vanzelf

De sector telt zo’n 1800 leden. „Voor de coronatijd waren we heel actief in het bezoeken van scholen om te bespreken wat er leeft. Dat levert ons ideeën én leden op. Elk jaar geven we voorlichting in het examenjaar van Driestar Hogeschool en gastlessen op het Hoornbeeck College. Lid worden is echter niet meer vanzelfsprekend. Ook in onze kring is het nut-denken er steeds meer ingeslopen: lid word ik als ik er iets aan denk te hebben, in plaats van uit solidariteit. Vaak worden mensen lid zodra ze ons nodig krijgen.”

Daarbij hanteert de RMU een soortgelijke regeling als de Wegenwacht: wie bij pech pas lid wordt, betaalt een extra bedrag. „Daarnaast brengen we bij nieuwe leden het eerste jaar de eventuele kosten van een advocaat in rekening. Die schakelen we overigens zelden in: de RMU regelt bijna alle juridische zaken zelf. Voor onze leden is alle rechtsbijstand verder gratis.”

Samenwerking

Het aantal bestuursleden van de RMU-sector onderwijs GOLV liep terug tot vier. „In coronatijd is het minder makkelijk mensen te mobiliseren. Veel komt ook op dezelfde personen neer, net als in het kerkelijk leven.”

Niet alleen leraren, maar ook medezeggenschapsraden zijn lid. Voor hen verzorgt RMU-jurist Schreuders tientallen trainingen per jaar.

Met zusterorganisatie KLS trekt de RMU-sector samen op in het overleg op het Hoornbeeck College over de rechtspositieregeling van het personeel. Ook de samenwerking met scholenorganisatie VGS is intensiever geworden. „Bij grote thema’s, zoals de vrijheid van onderwijs, wordt bekeken wie iets oppakt. We hebben elkaar hard nodig om het reformatorisch onderwijs te versterken. Richting de overheid willen we een eendrachtig geluid laten horen.”