„Sommige slagers die met bestellingen werkten hebben daar op een gegeven een stop op gezet”, legt een woordvoerder van koepelorganisatie Koninklijke Slagers Nederland uit. Door de sluiting van de horeca kopen gezinnen zelf maar vlees in, maar keurslagers hebben maar beperkte vriesruimte om al het vlees in op te slaan dat besteld wordt. „Je ziet dat slagers zich nu aanpassen en een mooie toonbank voor kerst maken. Klanten kunnen dan bestellen wat er op voorraad is.”

Biologische slager Gerrit Takke uit Utrecht gaat er in een conservatieve schatting van uit dat deze dagen 30 procent meer particuliere klanten langskomen of bestellen dan in de kerstperiodes zonder lockdowns. „We hebben extra afhaalpunten ingericht achter onze zaak, aan een plein”, legt hij uit. „Om je een idee te geven: we werken nu met acht pinapparaten, terwijl dat er eerder maar drie waren.” Een omzetplus levert dit hem niet op, want hij levert normaal gesproken ook aan horecabedrijven.

Kaasspeciaalzaken merken dat klanten exclusievere kazen willen dan een ‘gewone’ comté of gorgonzola en bijvoorbeeld kiezen voor Italiaanse kazen met fruit en grappa. Gespecialiseerde winkels in koffie, thee en chocolade verkopen uitzonderlijk veel van hun producten als kerstcadeautje, weet de koepelorganisatie voor zelfstandige foodspeciaalzaken Vakcentrum.

„Mensen zijn niet ineens veel meer gaan eten omdat de horeca en non-foodwinkels gesloten zijn, maar ze maken wel de stap naar meer specialiteiten”, zegt Vakcentrum-directeur Patricia Hoogstraaten. „Het budget dat ze voor de horeca voor ogen hadden is hoger dan wat je bij de supermarkt besteedt.” Exacte cijfers heeft Vakcentrum nog niet over de extra drukte, maar volgens Hoogstraaten hebben veel speciaalzaken het zo druk dat leveranciers vaker af en aan rijden dan het geval was geweest zonder lockdowns.

Voor speciaalzaken en supermarkten breekt donderdag waarschijnlijk de drukste dag voor de feestdagen aan. Albert Heijn roept klanten al op om houdbare producten voor kerst al wat eerder in te slaan, om zo de drukte in de supermarkten te spreiden. Jumbo meldt met maximale personeelsbezetting in de supermarkten te werken.