Ouders: niet alle scholen bieden noodopvang volgens regels
Nederland is opnieuw in een harde lockdown, in een poging de opmars van de omikronvariant te stuiten. Lees de laatste ontwikkelingen rondom het coronavirus in dit liveblog.
Advertentie
De Amerikaanse president Joe Biden gaat de Verenigde Staten niet op slot gooien om een nieuwe golf coronabesmettingen te voorkomen. Volgens het Witte Huis is de president geen lockdown van plan, ondanks het oprukken van de omikronvariant.
Biden zal dinsdag in een toespraak tot de bevolking wel iedereen oproepen zich te laten vaccineren en te testen, aldus een woordvoerder. Maar het wordt „geen speech over het op slot doen van het land”. De president zal met andere maatregelen komen.
Als eerste land kondigde Nederland wel een strenge lockdown af om verspreiding van omikron tegen te gaan. Buitenlandse media verklaarden dat met de trage voortgang bij de boostercampagne.
De meeste allergische reacties zijn geregistreerd na de eerste coronavaccinatie. Bij de ruim 25 miljoen gegeven vaccinaties zijn er 348 meldingen geregistreerd van klachten die passen bij hevige allergische reacties of anafylaxie, meldt bijwerkingencentrum Lareb. Hiervan vond 80 procent plaats bij de eerste prik. Eén melding kwam tot nu toe voor na de derde prik.
Alle patiënten die last kregen van hevige allergische symptomen zijn behandeld en hersteld. De meeste van dit soort reacties kwamen voor bij vrouwen jonger dan 60 jaar. Bij de helft van de 348 meldingen vertoonden de gevaccineerden symptomen binnen 30 minuten na het krijgen van de prik.
Mensen die bij de eerste prik hevige reacties vertoonden, konden daarna onder toezicht in het ziekenhuis hun tweede prik ontvangen. Dit ging over het algemeen goed, meldde de Nederlandse Vereniging voor Allergologie en Klinische Immunologie (NVvAKI) vorige maand al. Destijds zei de vereniging ook dat de soms heftige reactie na de eerste prik uiteindelijk geen allergie bleek te zijn, maar bijvoorbeeld een stressreactie.
Lareb zegt ook dat het mogelijk is dat mensen klachten hadden die passen bij hevige allergische reacties, zonder aantoonbare allergie. „Dat wil alleen niet zeggen dat deze reactie niet even heftig is als een allergische reactie”, aldus de woordvoerster. Daarnaast is het mogelijk dat er meer gevallen zijn geweest van allergische reacties, omdat niet alle gevallen bij het bijwerkingencentrum worden gemeld.
Dat de meeste meldingen die Lareb ontvangt, voorkomen na de eerste prik, is volgens de woordvoerster „niet gek”. „Het is mogelijk dat mensen die een reactie krijgen, deze meteen bij de eerste prik krijgen”, legt de woordvoerder uit. „Het is ook mogelijk dat mensen het bij de tweede prik minder melden.”
Van de 348 meldingen waren er 88 reacties die passen bij anafylaxie. Dat is een ernstige reactie waarbij een combinatie van klachten ontstaat, zoals roodheid, huiduitslag, zwelling van keel, mond of ogen, benauwdheid, lage bloeddruk of snellere hartslag.
De gouverneur van Antwerpen vraagt Nederlanders dringend om voor hun kerstinkopen, restaurant- of cafébezoek niet naar België uit te wijken. Ze vreest dat de massale komst van Nederlanders het coronavirus in de kaart zal spelen. Dan dreigt ook voor België opnieuw een lockdown, waarschuwt ze.
Sinds winkeliers en horecabazen in Nederland de deuren hebben moeten sluiten, trekken veel Nederlanders de grens over. In België kunnen ze nog wel shoppen en naar de kroeg. Maar „dat laten gebeuren is de kortste weg naar een sluiting van de horeca” ook hier, zegt gouverneur Cathy Berx tegen de krant De Standaard. „En dat wil niemand.”
„Zak niet af naar hier”, maant de hoogste provinciebestuurder van Antwerpen de noorderburen. „Ik vraag de Nederlanders op hun tanden te bijten.” Als het blijkt mee te vallen met de gevreesde nieuwe omikronvariant van het virus „zijn ze opnieuw van harte welkom. Maar dit is niet het moment om naar hier te komen”, zegt ze tegen de Belgische omroep VRT.
De stadsbesturen van onder meer Antwerpen en Turnhout zien juist geen been in de extra klandizie voor hun binnensteden. Ze denken de instroom best aan te kunnen en wijzen erop dat de horeca maar een vast aantal mensen mag ontvangen. En middenstanders, die dezer dagen graag wat goed maken na twee moeilijke jaren, trekken de wenkbrauwen op bij de oproep van de gouverneur.
Het aantal positieve coronatests daalt nog altijd. Maar de daling gaat wel iets minder snel dan in de voorgaande dagen.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde tussen zondagochtend en maandagochtend 12.220 nieuwe gevallen. Voor een maandag is dat het laagste aantal sinds 8 november, ruim een maand geleden.
Amsterdam telde 559 positieve tests, Rotterdam 453 en Den Haag 427. Daarna volgen Utrecht (229) en Almere (184). In vier gemeenten testte niemand positief.
In de afgelopen zeven dagen zijn 98.317 besmettingen bevestigd. Dat is 19 procent minder dan de week ervoor. In de zeven dagen ervoor was de daling op weekbasis steeds meer dan 20 procent.
Gemiddeld zijn er in de afgelopen week 14.045 positieve tests per dag genoteerd. Dat is het laagste niveau sinds 14 november. Het gemiddelde daalt voor de 15e dag op rij.
De daling komt doordat het aantal besmettingen met de deltavariant afneemt. Dat weegt tot nu toe zwaarder dan de toename van het aantal omikrongevallen. Het RIVM houdt er rekening mee dat dit binnenkort om kan slaan. Dan wordt de toename van ‘omikron’ groter dan de daling van ‘delta’, en dan kan een nieuwe golf beginnen. Zo ging het bij de opkomst van de alfavariant en de deltavariant ook.
In de afgelopen dag kreeg het RIVM bericht dat 36 coronapatiënten aan de gevolgen van hun coronabesmetting zijn overleden. Voor een maandag is dat het hoogste aantal sinds 25 januari. Doorgaans zijn er op maandagen minder meldingen van sterfgevallen. Wanneer coronapatiënten in het weekeinde overlijden, wordt dit vaak in de loop van de maandag geregistreerd, waarmee ze meetellen in de cijfers van de dinsdag.
In de afgelopen week kreeg het RIVM 365 meldingen van sterfgevallen, gemiddeld zo’n 52 per dag. Dat is vergelijkbaar met het niveau van de afgelopen dagen.
Niet alle basisscholen houden zich aan de regels voor de noodopvang, zo meldt de organisatie Ouders & Onderwijs. Officieel moeten scholen kinderen opvangen van ouders met cruciale beroepen, maar sommige scholen weigeren dat, bevestigt de organisatie na berichtgeving van de NOS.
Ouders & Onderwijs, een club voor ouders met kinderen in de schoolgaande leeftijd, kan geen concrete aantallen noemen, maar baseert zich op signalen van ouders. „We krijgen veel te horen dat scholen strengere regels hanteren dan de bedoeling is. Soms lijkt het zelfs regionaal afgesproken”, aldus directeur Lobke Vlaming. Dat betekent dat kinderen met maar één van de twee ouders met een cruciaal beroep niet naar de noodopvang mogen komen. Volgens de regels van het kabinet moeten scholen openblijven voor kinderen van wie minimaal een van de ouders een cruciaal beroep heeft.
Scholen moeten officieel vanaf dinsdag de deuren sluiten, tot na de kerstvakantie. Maandag is bedoeld om de noodopvang te regelen. Maar volgens Vlaming zijn veel scholen al dicht. Ook de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) bevestigt dat.
Vlaming roept basisscholen op om zich „minimaal aan de regels te houden. Mensen met cruciale beroepen, zoals verpleegkundigen, huisartsen en ook mensen die in de voedselvoorziening werken, moeten gewoon naar hun werk kunnen. Laten we het elkaar dan ook een beetje makkelijk maken. We moeten er echt samen doorheen komen.”
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is er heel „helder” over, laat een woordvoerder weten. Kinderen met minimaal één ouder in een cruciale beroepsgroep moeten kunnen rekenen op noodopvang. Ouders die toch in de knel komen wordt gevraagd het gesprek aan te gaan, mogelijk met behulp van de medezeggenschapsraad. Als het op die manier niet lukt, kunnen ouders de onderwijsinspectie bellen. Die kan zich er dan over buigen.
De PO-Raad - het orgaan dat het basisonderwijs vertegenwoordigt - laat weten de signalen ook te horen. Een woordvoerster weet niet om hoeveel scholen het gaat. „Wij hebben als raad altijd benadrukt wat de regels zijn. „Maar het is wel goed om te beseffen dat het gewoon niet overal haalbaar is om noodopvang te bieden.” Ze wijst op het personeelstekort en het feit dat veel leraren in quarantaine zitten of ziek zijn door corona.
Volgens de AVS gaat het om „hier en daar wat incidenten”. „Vrijwel overal is de noodopvang gewoon goed geregeld”, stelt een woordvoerder. „En zo niet dan komen scholen en ouders er met goed overleg wel uit.”
De Franse gezondheidsautoriteit HAS heeft de weg vrijgemaakt voor het vaccineren van kinderen tussen de 5 en 11 jaar tegen het coronavirus. De Haute Autorité de Santé heeft het vaccin van Pfizer/BioNTech goedgekeurd voor die leeftijdsgroep.
Een HAS-bestuurder zei dat het vaccin ook bij kinderen effectief is. Ze stelde dat alle ouders de gelegenheid moeten krijgen om hun jonge kinderen te laten vaccineren. Minister van Volksgezondheid Olivier Véran had eerder al de verwachting uitgesproken dat daar komende woensdag op grote schaal mee kan worden begonnen. Kinderen in risicogroepen kunnen al worden ingeënt.
President Emmanuel Macron zei vorige week een voorstander te zijn van het vaccineren van kinderen, maar ouders moeten daar volgens hem wel het laatste woord over hebben. Ook andere Europese landen willen kinderen laten inenten tegen het coronavirus of zijn daar al mee begonnen. In Nederland komen kinderen in de leeftijdsgroep 5-11 jaar met medische risico’s sinds maandag in aanmerking voor een coronaprik.
In de Nederlandse ziekenhuizen liggen momenteel 2411 coronapatiënten. Dat zijn er 88 meer dan een etmaal geleden. Het is voor het eerst in een week dat de bezetting van Covidpatiënten in de ziekenhuizen stijgt.
De stijging komt door een toename van het aantal coronapatiënten op de verpleegafdelingen. Daar liggen momenteel 1815 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn 101 patiënten meer dan een etmaal geleden. Er werden 149 nieuwe coronapatiënten in de klinieken opgenomen, maar doordat er ook mensen overleden of werden ontslagen nam de totale bezetting minder snel toe.
Het aantal opgenomen coronapatiënten op de intensive cares is afgelopen etmaal wel gedaald, met 13. In totaal houden nu 596 ernstig zieke mensen met Covid-19 een ic-bed bezet. Het is voor het eerst sinds 5 december dat er minder dan 600 coronapatiënten op de ic’s liggen.
Er werden van zondag op maandag 29 nieuwe Covidpatiënten op de ic’s opgenomen, maar doordat er meer mensen overleden of de afdeling mochten verlaten, nam het totaal aantal bezette bedden toch af.
Advertentie
Nederland zit in lockdown. Een belangrijke reden is om tijd te kopen voor de boostercampagne, legde minister De Jonge zaterdag uit. Acht vragen aan immunoloog prof. Ger Rijkers.
Het was zondag op de eerste dag van de strenge lockdown al meteen opvallend veel drukker in de bossen, zegt Natuurmonumenten.
De natuurbeheerder verwacht dat die drukte aanhoudt en roept recreanten daarom dringend op om respectvol om te gaan met de natuur, die in winterrust verkeert. „De natuur kan die massale toeloop nu niet hebben”, aldus Natuurmonumenten.
Het algehele beroepsverbod voor kappers werkt illegale knippraktijken in de hand. Bij kappersbrancheorganisatie ANKO komen steeds meer meldingen binnen over knipbeurten achter de voordeur of over kappers die het niet zo nauw nemen met de regels. Exacte cijfers heeft de ANKO nog niet. Die volgen later. De ANKO vindt dat kappers zich aan de regels moeten houden, maar begrijpt heel goed waar de knipdrift vandaan komt.
De uitleg van ANKO is tweeledig. Ten eerste doen consumenten er alles aan om voor de kerst alsnog een knipbeurt te krijgen. „Veel klanten willen gewoon geknipt worden”, aldus een ANKO-zegsvrouw. Ze wijst er daarbij op dat kappers in de laatste week voor kerst volgeboekt waren. Ten tweede wijst de ANKO ook naar de in hun ogen gebrekkige en niet passende steunmaatregelen. Zo zou de drempel voor steun te hoog zijn, omdat deze op kwartaalbasis wordt berekend. Veel kappers hebben de steun van een jaar eerder uiteindelijk terug moeten betalen omdat niet volledig aan de voorwaarden was voldaan. Veel ondernemers staan volgens de organisatie financieel met de rug tegen de muur. Die worden met het uitblijven van gepaste steun verleid om toch te gaan knippen. „Kappers zijn het zat”, aldus de ANKO.
De ANKO heeft naar eigen zeggen momenteel dagelijks contact met andere getroffen sectoren, bedrijvenlobby MKB-Nederland en beleidsmakers in Den Haag. Volgens de kappers zou er goed naar de compensatieregeling gekeken moeten worden. Deze zou bijvoorbeeld op maand in plaats van op kwartaalbasis berekend moeten worden. Verder zou er ook aanvullende steun voor de ondernemer moeten komen. „Met de huidige loonsteun via de NOW en de tegemoetkoming in vaste lasten TVL zouden de kosten voor ondernemers enigszins zijn gedekt, los van de te hoge drempel”, verduidelijkt de ANKO. „Maar wie compenseert de ondernemer en de kleine zelfstandige?”
Kappers worden als niet-essentieel aangeduid. Maar volgens de ANKO is de sector wel „onmisbaar”. De kappersbranchevereniging wijst onder andere naar het recht van gedetineerden die in de gevangenis een keer in de zes weken naar de kapper mogen. Verder zorgen kappers in verzorgingstehuizen er ook voor dat de zorg wordt ontlast. Toen de kappers vorig jaar dichtgingen, betekende dat een kleine ramp voor veel senioren die doorgaans hun haren door de kappers laten wassen. Zorgpersoneel had geen tijd om die extra handeling te verrichten. „We zijn niet essentieel. Maar we schurken er tegenaan”, aldus de ANKO.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en bijwerkingeninstituut Lareb onderzoeken of het mogelijk is om het kwartiertje wachten na de boosterprik te schrappen. Het Outbreak Management Team had aangeraden om dat onderzoek te doen.
Als mensen na de boosterprik meteen de vaccinatielocatie kunnen verlaten, en niet een kwartier op een stoel hoeven te zitten, is het mogelijk om meer mensen te vaccineren. Het kabinet wil het tempo van de boosterprikken opvoeren om zo veel mogelijk mensen te beschermen tegen de nieuwe omikronvariant van het coronavirus. Het is de bedoeling dat zoveel mogelijk 60-plussers nog voor de jaarwisseling een boosterprik hebben gehad. Eind januari moeten dan alle 18-plussers zo’n prik hebben gehad.
Het is niet bekend wanneer het onderzoek klaar is, laat het RIVM weten. Het is uiteindelijk aan de minister om een knoop door te hakken. Tot die tijd geldt het advies van de Europese vaccinwaakhond, het EMA, om gevaccineerden 15 minuten lang goed in de gaten te houden. Als mensen allergisch reageren op het vaccin, is de kans daarop het grootst in het eerste kwartier.
Het hele orkest van de Koninklijke Luchtmacht gaat helpen bij het versnellen van de boostercampagne. Deze week worden de muzikanten opgeleid, waarna 25 van hen gaan werken als prikker en 30 gaan zorgen voor het aanmelden van de cliënten op de locaties. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Defensie is deze hulp vanuit het orkest uniek. „Normaal maken zij muziek. Fantastisch dat ze worden ingezet in de boostercampagne.”
De 55 medewerkers horen bij de groep van 750 extra militairen die het ministerie vorige week extra beschikbaar stelde. Zij krijgen deze week allemaal hun opleiding tot vaccinatiemedewerker en worden dan naar verwachting ook al ingezet. Defensie heeft nu in totaal 1500 mensen voor de GGD’en, waarvan ongeveer vierhonderd werken in de teststraten.
Van de groep die vorige week extra beschikbaar kwam is een deel maandagochtend opgeleid. Ongeveer zeventig militairen zijn onderweg naar Brabant om daar vanaf dinsdag aan de slag te gaan op vaccinatielocaties. Waar de andere honderden terechtkomen is nu nog niet bekend. Dat moet de GGD nog laten weten. „Maar ga er maar van uit dat dat in alle verschillende regio’s zal zijn”, aldus Defensie.
GGD’en zijn druk bezig de boostercampagne te versnellen. Iedere volwassene die dat wil moet uiterlijk volgende maand een boosterprik gehad kunnen hebben.
“De adventsperiode is vanouds niet alleen een tijd van uitzien en verwachten, maar ook van boete en berouw. In deze laatste adventsweek past die houding temeer, zodat het uitzien naar Kerst groeit.”
Verschillende GGD’en veranderen hun werkwijze om per uur meer boosterprikken tegen het coronavirus te kunnen zetten. Zo sluit de regio Utrecht tijdelijk alle kleine priklocaties en gaat een nieuwe priklocatie in Leeuwarden werken zonder prikhokjes.
Nicolette Rigter, directeur Publieke Gezondheid van de GGD Utrecht: „Een kleine locatie heeft in verhouding meer medewerkers nodig dan een grote. Denk hierbij niet alleen aan artsen die prikken, maar ook aan medewerkers die het hele vaccinatieproces begeleiden zoals hosts, administratieve medewerkers en EHBO-ers.”
Van de 29 locaties in Utrecht blijven er acht geopend, in Utrecht, Amersfoort, Nieuwegein, Veenendaal en Woerden. Op 27 december opent een nieuwe locatie in Houten. Iedereen die al een afspraak heeft staan op een kleinere locatie wordt opnieuw ingepland. Sommige mensen moeten daardoor verder reizen, maar dit is volgens de GGD „de enige manier waarop wij iedereen zo snel mogelijk kunnen vaccineren.”
Ook in Friesland wordt de manier van prikken aangepast voor tijdswinst. Op 27 december opent een XXL-priklocatie in Leeuwarden. In die hal worden geen prikhokjes ingericht. Daardoor kunnen volgens de GGD 240 mensen tegelijkertijd een prik krijgen. Mensen kunnen op dezelfde stoel blijven zitten voor het verplichte kwartier wachttijd na de prik. Ook wordt de administratie vooraf gedaan, in plaats van in de prikhokjes.
Op die manier kunnen er 4700 prikken per dag worden gezet, meer dan de helft van het totaal aantal dat dagelijks in de regio geprikt kan worden. Voor de andere locaties in de regio onderzoekt de GGD nog hoe er efficiënter gevaccineerd kan worden.
Bij de priklocatie van de GGD Haaglanden in Rijswijk worden de boosterprikken al langer op een alternatieve manier aangeboden. Ouderen kunnen in de wachtkamer blijven zitten, terwijl de prikker langskomt. „We merken dat het prikken daardoor twee keer zo snel gaat”, aldus een woordvoerster. Een EHBO’er houdt de mensen in de gaten na de prik. Of de GGD deze strategie ook aanhoudt als jongere mensen aan de beurt zijn, weet de GGD nog niet. Komende week worden twee nieuwe XL-priklocaties geopend in de regio.
In januari moeten alle volwassen Nederlanders een boosterprik tegen het coronavirus hebben kunnen krijgen. Op dit moment kunnen alle mensen van 59 jaar en ouder die langer dan drie maanden geleden hun laatste prik hebben gehad een afspraak maken.
CIO-voorzitter Jaap Smit roept de kerken op zich aan de overheidsadviezen te volgen en het aantal kerkgangers af te schalen.
Een boosterprik met het coronavaccin van Moderna werkt goed tegen de omikronvariant van het coronavirus. Dat claimt Moderna na onderzoeken. Volgens het bedrijf is de hoeveelheid antistoffen tegen omikron na de boosterprik 37 keer zo hoog als ervoor. „Deze gegevens zijn geruststellend”, zegt Moderna-topman Stéphane Bancel in een verklaring.
Het gaat om voorlopige conclusies uit kleinschalig onderzoek. Twintig proefpersonen kregen een boosterprik met het vaccin om de werking te zien.
Het Moderna-vaccin is een van de twee middelen die in Nederland gebruikt worden voor boosterprikken. Het andere vaccin is dat van Pfizer en BioNTech. Zij meldden twee weken geleden al dat hun boosterprik de bescherming tegen de omikronvariant versterkt.
Moderna zegt dat het ook werkt aan een boostervaccin dat speciaal gemaakt is om de omikronvariant te bestrijden „voor het geval het in de toekomst nodig wordt”.
De eerste mensen die jonger zijn dan 60, kunnen op grond van hun leeftijd een afspraak maken voor een boostervaccinatie. Het gaat om mensen die in 1962 zijn geboren. Dat heeft demissionair coronaminister Hugo de Jonge maandag aangekondigd.
Mensen van 60 jaar en ouder krijgen voorrang bij hun boosterprik omdat zij meer risico lopen bij een coronabesmetting. Bovendien zijn zij begin dit jaar als eersten ingeënt, dus kan hun afweer eerder afgezwakt zijn. De boosterprik moet de bescherming tegen het coronavirus een oppepper geven.
De 60-minners die eerder een afspraak konden maken, konden dat doen omdat ze in de zorg werken. Die groep kreeg ook voorrang. Ook volwassenen met bijvoorbeeld het syndroom van Down konden eerder hun boosterprik krijgen.
De overheid wil dat voor eind januari iedere volwassene de kans krijgt om een boosterprik te halen. Mensen die in de afgelopen maanden hun eerste of tweede prik hebben gehad, moeten nog even wachten, net als mensen die onlangs corona hebben opgelopen.
Voor de boosterprik wordt gebruik gemaakt van de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna, ook als mensen eerder AstraZeneca of Janssen kregen.
De olieprijzen stonden maandag onder druk door de snelle verspreiding van de omikronvariant van het coronavirus. Daardoor nemen de zorgen over de vraag naar olie toe, ook nu steeds meer landen de maatregelen aan het aanscherpen zijn. In Nederland geldt sinds zondag een harde lockdown. De prijs voor een vat Amerikaanse olie was maandagochtend 4,4 procent gedaald tot 67,78 dollar per vat. Brentolie uit de Noordzee werd voor 70,55 dollar per vat verhandeld. Dat betekende een daling met 4,1 procent.
Het aantal besmettingen met de omikronvariant neemt wereldwijd almaar toe. Autoriteiten worstelen ook met de aanpak om verspreiding van het virus in te dammen. Daardoor worden onder andere vliegreizen weer beperkt. Verder wordt het vrije verkeer door de virusvrees geraakt, waardoor de vraag naar brandstoffen op een lager niveau ligt.
Ook zijn er steeds meer tekenen dat de oliemarkt oververzadigd raakt. Dat is bijvoorbeeld al te zien bij het afsluiten van zogeheten termijncontracten. Vooral de vraag in Azië zwakt af. Verder neigen centrale banken naar een strakker monetair beleid in een poging om de hoge inflatie in toom te houden. De economische agenda van de Amerikaanse president Joe Biden kreeg daarnaast een tegenslag te verwerken nadat senator Joe Manchin een uitgavenpakket verwierp.
Kenners zeggen dat zeker in de periode voor kerst, als de handel dun is, er sterke prijsschommelingen kunnen ontstaan. Daarbij is er altijd een mogelijkheid dat de landen van oliekartel OPEC de productie zullen beperken als de olieprijs te snel daalt.
Voordeel voor de Nederlandse consument is dat tanken door de lagere olieprijs vermoedelijk iets goedkoper wordt. De adviesprijs voor een liter Euro95 ligt volgens consumentencollectief UnitedConsumers momenteel op 2,086 euro, gelijk aan een dag eerder. Deze prijs piekte op 18 november dit jaar toen 2,145 euro per liter moest worden betaald. Voor diesel is dit nu vooralsnog 1,716 euro per liter. Ook hier was vorige maand sprake van een piek van 1,762 euro per liter. Deze prijzen wordt berekend op basis van de gemiddelde adviesprijs van de vijf grootste oliemaatschappijen in Nederland.
In het Verenigd Koninkrijk zijn twaalf mensen overleden na besmetting met de omikronvariant van het coronavirus, heeft de Britse vicepremier Dominic Raab tegen Times Radio gezegd. Daarnaast liggen momenteel 104 mensen met deze variant in ziekenhuizen.
De Britten hebben mede door omikron te maken met een flinke opmars van het coronavirus. De variant is extra besmettelijk, maar er is nog steeds beperkt informatie beschikbaar over het gevaar. Omikron werd pas een maand geleden ontdekt in Zuid-Afrika. In het VK zijn sindsdien ruim 37.000 infecties met de variant bekend, maar de autoriteiten denken dat het werkelijke aantal omikronbesmettingen veel hoger ligt.
Afgelopen week week werden in het VK bijna 550.000 nieuwe coronabesmettingen gemeld, maar wetenschappers achten het waarschijnlijk dat dagelijks honderdduizenden mensen besmet raken. De regering heeft al nieuwe coronamaatregelen genomen voor Engeland en zou meer beperkingen overwegen.
Tegelijkertijd worstelt premier Boris Johnson met schandalen die zijn regering in een slecht daglicht stellen. Na geruchten over feesten op Downing Street 10, is nu een foto opgedoken die tijdens de lockdown van vorig jaar zou zijn genomen in de tuin van Johnsons kantoor en ambtswoning. Daarop zijn Johnson, zijn vrouw en zeventien medewerkers te zien. Ze houden geen afstand en op de tafels staan flessen en glazen wijn. Raab denkt niet dat het om een feest ging. Tegen Times Radio zei hij dat de tuin ook als werkplek wordt gebruikt.
Conflicten over corona met vrienden en familie komen vaak voor, komt naar voren uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 30.000 mensen. Zes van de tien (59 procent) hebben hierover discussie met hun naasten. Eén op de zeven (15 procent) heeft zelfs ruzie.
Vooral tussen gevaccineerden en ongevaccineerden gaat het vaak hard tegen hard. Ze kunnen over en weer maar weinig begrip opbrengen voor elkaars standpunten. Soms blijft het bij een stevig gesprek, maar ook ontstaat regelmatig ruzie tussen naaste familieleden of goede vrienden of wordt het contact zelfs verbroken. Iemand schrijft daarover: „Een van mijn kinderen wordt door de anderen uitgesloten voor de kerstdagen, omdat hij een „wappie” zou zijn. Ik heb er geen goed gevoel bij.”
Zeven van de tien gevaccineerden in het onderzoek van EenVandaag hebben weinig of geen begrip voor mensen die er bewust voor kiezen om zich niet te laten vaccineren.
De Duitse krant Bild windt er geen doekjes om op zijn website. „Holland in nood” en „keiharde kerstlockdown” meldt de krant in vette letters boven het bericht dat in Nederland weer alles op slot gaat in de strijd tegen de jongste coronavariant omikron. Bij het artikel staat een foto van premier Rutte die „het bittere nieuws” bracht.
Bild benadrukt dat Nederland in vergelijking met andere landen achterloopt met de boostervaccinaties. De krant wijst ook op de bezorgdheid bij de autoriteiten over nieuwe coronarellen.
De Britse omroep BBC meldt dat het om de strengste maatregelen gaat die tot nu toe wegens omikron zijn afgekondigd. De aankondiging van de zware lockdown is „met ongeloof en ontzetting” ontvangen, weet BBC News verder.
De Vlaamse zender VRT stelt dat het zeker is dat de nieuwe lockdown „niet populair zal zijn”. Bij „onze noorderburen” staan veel mensen weigerachtig tegenover vaccinatie en was ook al eerder gewelddadig protest tegen coronabeperkingen, aldus de VRT. „De naleving van de nieuwe maatregelen kan dan een probleem worden.” Volgens een verslaggever is er na twee jaar gezondheidscrisis bij de bevolking nauwelijks draagvlak voor een lockdown, zeker met de feestdagen voor de deur. Hij rept ook over de „paniekinkopen” op de laatste dag voor de lockdown.
De GGD’en gaan hun prikcapaciteit maximaal uitbreiden door op lokaal en regionaal niveau te kijken waar nog groei te behalen valt. Dat gebeurt met hulp van ziekenhuizen, huisartsen, Defensie en het Rode Kruis.
Met meer priklocaties en het verruimen van de openingstijden kunnen regionale verschillen ontstaan. Iedere regio geeft volgens koepelorganisatie GGD GHOR Nederland „met eigen innovatieve en creatieve manieren invulling aan de opschaling van de prikcapaciteit”.
De GGD Amsterdam heeft afgelopen week de vaccinatiecapaciteit vergroot met een zogenoemd XXL-vaccinatielocatie in congrescentrum RAI in Amsterdam-Zuid. Iedere regio vraagt om maatwerk, zegt een woordvoerder van GGD GHOR Nederland.
De GGD’en zetten komende weken „alles op alles” om alle Nederlanders van 18 jaar en ouder een boosterprik aan te bieden. De prioriteit ligt deze dagen bij de 60-plussers.
De Europese Unie heeft 20 miljoen extra doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin besteld, kondigde de Europese Commissie zondag aan. De doses zijn bedoeld ter ondersteuning van lidstaten die worstelen met de verspreiding van de omikronvariant. De eerste 5 miljoen worden in januari geleverd, de tweede in februari en de rest in maart.
De nieuwe deal brengt het totale aantal geleverde vaccindoses in de 27 EU-lidstaten in het eerste kwartaal van 2022 op 215 miljoen, aldus de commissie. Een soortgelijke deal werd eerder deze week gesloten met Moderna.
Momenteel is 67 procent van de totale EU-bevolking volledig gevaccineerd, volgens cijfers van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding.
Duitsland kondigde deze week aan dat het 2,2 miljard euro zal uitgeven aan extra doses die het nu nodig acht om een vijfde golf besmettingen aan te pakken.
Op de laatste dag voor de lockdown zijn er ongeveer 20,6 miljoen pintransacties uitgevoerd, schat Betaalvereniging Nederland. Dat was zaterdag goed voor circa 656 miljoen euro aan omzet. Volgens de Betaalvereniging lag het aantal transacties ongeveer 20 procent hoger dan op een gemiddelde zaterdag. De omzet lag ongeveer 35 procent hoger dan normaal.
Op het drukste moment van de dag, rond 14.45 uur, werden er 860 pinbetalingen per seconde gedaan. De cijfers van zaterdag zijn niet hoog genoeg om records te breken.
Vorig jaar begon de lockdown op dinsdag 15 december. De maandag daarvoor waren er 40 procent meer transacties en was de omzet 75 procent meer dan een gemiddelde maandag. Dit komt neer op ongeveer 17,6 miljoen transacties en 546 miljoen euro omzet.
Afgelopen zaterdag was tevens de laatste zaterdag voor kerst dit jaar. Vorig jaar zat Nederland op die dag al in lockdown en draaiden essentiële winkels via pinbetalingen ongeveer 356 miljoen euro omzet. Een jaar daarvoor, zaterdag 21 december 2019, werden er 22 miljoen transacties gedaan en werd 703 miljoen euro omzet gedraaid. Die zaterdag werden ongeveer 975 transacties per seconde gedaan rond 16.15 uur.
Advocaat Bart Maes bereidt een kort geding voor over de invoering van de lockdown. De advocaat verwacht dat de spoedprocedure tegen de Nederlandse staat komende week dient bij de rechtbank in Den Haag.
„Al tijdens de persconferentie van zaterdagavond werd ik benaderd door burgers, ondernemers en studenten”, zegt Maes. Hij noemt de plotselinge invoering van de lockdown „een klap in het gezicht”. Maes: „Het wordt een kort geding tegen de algehele lockdown en het moment van aankondiging, een week voor kerst. Het is een drama voor winkeliers, restauranthouders, hoteliers, studenten en zeker aan het jaareinde. Zij zitten in de rats. Ik kom op voor de belangen van deze ondernemers en jongeren.”
Maes is zondag bezig met een concept van de dagvaarding dat hij maandag naar de rechtbank in Den Haag stuurt. Hij hoopt dan dinsdag een datum voor de behandeling te krijgen. In de conceptdagvaarding stelt Maes onder meer aan de orde dat grondrechten alleen tijdelijk mogen worden ingeperkt, maar dat de coronamaatregelen alsmaar voortduren. „Volgende keer komt er weer een nieuwe variant.”
Maes voerde eerder een kort geding tegen de Nederlandse staat over de invoering van de coronatoegangspas, dat hij verloor. De rechter bepaalde op 6 oktober dat het coronatoegangsbewijs toegepast mag blijven worden. Evenals bij eerdere kort gedingen nam de rechter tot uitgangspunt dat hij zich terughoudend moet opstellen bij het beoordelen van nieuwe maatregelen. Alleen als er sprake zou zijn van onredelijk beleid of een gebrek aan wettelijke grondslag kan de rechter ingrijpen.
Op 14 januari dient het hoger beroep tegen deze uitspraak bij het hof in Den Haag. Ook loopt er nog een bodemprocedure over het coronatoegangsbewijs.
Verschillende kinderen in Duitsland zijn zondag per ongeluk ingeënt met een coronavaccin dat nog niet was goedgekeurd voor hun leeftijdsgroep, zeiden lokale functionarissen. De kinderen kregen het Moderna-vaccin, terwijl tot nu toe alleen Pfizer/BioNTech is goedgekeurd voor kinderen.
De prikken waren toegediend in een vaccinatiecentrum in Noordrijn-Westfalen. Bij het verlaten van het vaccinatiecentrum werden bij de kinderen geen afwijkingen geconstateerd. Om hoeveel kinderen het gaat, is niet bekendgemaakt.
De bekende Amerikaanse viroloog Anthony Fauci waarschuwde in een tv-interview zondagavond voor de omikronvariant van het coronavirus, „die over de wereld raast.”
Zelfs als de nieuwe variant minder ziekmakend blijkt dan de deltavariant, kan omikron verreikende gevolgen hebben, zegt de viroloog. „Als alles zo verder gaat als we nu denken, zullen onze ziekenhuizen over twee weken onder zeer hoge druk staan,” zei Fauci tegen NBC News.
In de VS heeft zo’n 70 procent van de bevolking ten minste een prik gehad. Zo’n 50 miljoen Amerikanen hebben zich niet laten vaccineren. In het land zijn sinds het begin van de pandemie 800.000 coronadoden gevallen.
Een door Forum voor Democratie (FVD) georganiseerde illegale kerstmarkt in Wijster is ondanks een toezegging te zullen stoppen zondagmiddag gewoon doorgegaan. De belofte om de markt te staken en verder te gaan met een demonstratie is volgens de waarnemend burgemeester van Midden-Drenthe, Cees Bijl, niet nagekomen.
Op sociale media circuleren beelden waarbij de markt in volle gang is en de honderden aanwezigen niet de vereiste 1,5 meter afstand bewaren, maar juist dicht op elkaar staan en langs de kramen lopen.
„Onze toezichthouders hebben dat zelf ook geconstateerd”, aldus de burgemeester. Hij heeft de organisatoren opgedragen de markt onmiddellijk te beëindigen. Gebeurt dat niet, dan wordt een bestuurlijke boete van 10.000 euro opgelegd.
Eerder sommeerde Bijl Forum voor Democratie al de kerstmarkt stil te leggen onder dreiging van een zogenoemde last onder dwangsom. De organisatie beloofde daarop over te gaan tot een demonstratie tegen de coronamaatregelen.
„Heel triest dat wanneer heel Nederland in een lockdown zit mensen denken een kerstmarkt te kunnen organiseren. Dat kan niet”, zei Bijl eerder op zondagmiddag. „Zij vonden dat het wel moest kunnen.”
Enkele uren later bleek uit beelden dat de toezegging door de organisatie niet was nagekomen.
Voor de kerstmarkt was door Forum voor Democratie geen vergunning aangevraagd. De gemeente vernam pas zaterdag van het voornemen om in Wijster zo’n kerstmarkt te houden. Op verzoeken om contact werd door de organisatoren echter niet gereageerd. Pas zondagmiddag lukte het volgens Bijl om in Wijster contact te krijgen met de organisatie.
Nederland en de andere landen in de Europese Unie krijgen mogelijk de beschikking over een nieuw coronavaccin. De toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam, buigt zich maandag over het vaccin van Novavax.
De beoordelaars moeten kijken of het vaccin werkt en veilig is. Ook moeten ze beoordelen of de voordelen in de strijd tegen de pandemie groter zijn dan de nadelen van potentiële bijwerkingen.
Het vaccin heet NVX-CoV2373 of Nuvaxovid. Het is ontwikkeld door het Tsjechische Praha Vaccines, dat vorig jaar werd gekocht door het Amerikaanse Novavax en sindsdien Novavax CZ heet. Het vaccin bevat kleine deeltjes van in het lab gemaakte uitsteeksels waarmee het coronavirus een lichaamscel binnendringt. Het afweersysteem moet leren om die deeltjes te herkennen en aan te vallen. Mensen krijgen twee prikken, met drie weken tussen de beide inentingen.
De Europese Commissie heeft alvast 100 miljoen doses van het middel besteld, met een optie op nog eens 100 miljoen doses. Daarvan zou Nederland 3,89 procent krijgen.
Als het EMA positief over het Novavax-vaccin is, gaat dat advies naar de Europese Commissie. Die beslist over toelating. Daarna is het aan elk land afzonderlijk om te besluiten of het vaccin wordt gebruikt en voor welke groepen. In Nederland vraagt het ministerie van Volksgezondheid doorgaans eerst advies aan de Gezondheidsraad.
Tot nu toe zijn vier vaccins toegelaten tot de Europese Unie: Comirnaty (van Pfizer en BioNTech), Spikevax (van Moderna), Vaxzevria (AstraZeneca) en een vaccin van het Nederlandse Janssen. Vier andere kandidaat-vaccins zitten een stap voor de goedkeuringsaanvraag: Spoetnik V, CoronaVac (van Sinovac), Vidprevtyn (van Sanofi Pasteur) en VLA2001 (van Valneva).
Lees hier het liveblog van zaterdag terug.
Jonge kinderen met medische problemen kunnen nu ook worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Het gaat om kinderen van 5 tot en met 11 jaar die bijvoorbeeld ernstige astma, een aangeboren hartafwijking of het downsyndroom hebben. Als zij het coronavirus oplopen, lopen ze mogelijk meer gevaar dan hun gezonde leeftijdsgenootjes.
Volgens de Gezondheidsraad gaat het om ongeveer 40.000 kinderen in deze leeftijdsgroep. Zij zijn de afgelopen dagen uitgenodigd door hun kinderarts en kunnen voor de prik terecht bij een vaccinatielocatie van de GGD. Ze krijgen het coronavaccin van Pfizer en BioNTech, maar dan in een aangepaste dosis. In de prik zit 10 microgram in plaats van 30 microgram. Minimaal vier weken later krijgen ze de tweede inenting.
In de tweede helft januari zijn de overige kinderen van 5 tot en met 11 jaar aan de beurt om de coronaprik te halen als zij en hun ouders dat willen.
Een opmerking over de omikronvariant door RIVM-directeur Jaap van Dissel zaterdagavond tijdens de coronapersconferentie heeft voor verwarring gezorgd op sociale media. Op Twitter leggen experts uit dat een boostervaccinatie nog steeds zin heeft, ondanks de ‘andere jas’ die de omikronvariant heeft aangetrokken.
Van Dissel maakte de vergelijking dat de omikronvariant door het afweersysteem niet herkend wordt, omdat hij als het ware een andere jas aan heeft getrokken. „Dat die omikronvariant dat kan, en dat we dus zien dat de opgebouwde afweer daar onvoldoende tegen beschermt, of in ieder geval veel minder dan tegen de huidige deltavariant, dat is natuurlijk een flinke tegenvaller”, aldus Van Dissel.
Tegelijkertijd benadrukte de RIVM-baas dat een boostervaccinatie een „opfrissing” van het afweersysteem geeft en dat na die booster de bescherming tegen infectie van de omikronvariant weer toeneemt. Hij riep iedereen op om de boostervaccinatie dus vooral te gaan halen.
Chantal Bleeker-Rovers, internist-infectioloog van het Radboudumc, meldt op Twitter dat de vergelijking verwarrend bleek. „Mensen vragen nu waarom een booster dan toch zinvol is en waarom nu nog vaccineren nut heeft.” Volgens Bleeker-Rovers is het niet zo dat omikron helemaal niet wordt herkend. „Ondanks dat #omikron een iets andere jas aan heeft, kan ons afweersysteem het virus wel herkennen en aanpakken als er voldoende antistoffen zijn.” De boosterprik is nodig om een voldoende hoge hoeveelheid antistoffen te krijgen als de vaccinatie al even geleden is, legt Bleeker-Rovers uit. „Ook activeert een booster je immuunsysteem extra.”
Viroloog en OMT-lid Marion Koopmans weerlegde op Twitter een „suggestieve” opmerking dat de eerste en tweede prik niet tegen omikron zouden beschermen, en de derde prik wel. „Vaccins werken MINDER, en boosters helpen wel degelijk”, aldus Koopmans.
Veldepidemioloog Amrish Baidjoe stelt op Twitter dat de booster zorgt voor „een sterkere muur”. „Zowel tegen Delta maar dus ook zeker tegen Omicron. Je zet je immuunsysteem op een waakzamere stand tegen het virus. Juist nu erg belangrijk.”
In het tv-programma Buitenhof legde hij zondag uit dat er door de omikronvariant enerzijds veel onzekerheden op tafel liggen, maar dat het anderzijds niet een „compleet nieuw virus” is. „We hebben ons belangrijkste wapenfeit nog steeds in de gereedschapskist, namelijk de vaccins.”
Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is het afgelopen etmaal opnieuw gedaald. Er liggen nu 2323 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis. Dat zijn er 31 minder dan zaterdag, zo blijkt uit de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).
Het aantal patiënten met corona in de ziekenhuizen daalt al enkele dagen achter elkaar. Woensdag was sprake van een flinke daling, met 122. Donderdag ging het cijfer met 76 omlaag. Ook vrijdag en zaterdag daalde het aantal patiënten hard, met respectievelijk 90 en 102.
Verpleegafdelingen behandelen nu 1714 mensen met corona. Dat zijn er 22 minder vergeleken met zaterdag. Er werden 146 nieuwe patiënten opgenomen. Op de intensive cares liggen 609 coronapatiënten, 9 minder dan zaterdag. Op de ic’s zijn 26 nieuwe patiënten opgenomen. Daarnaast liggen 19 Nederlandse coronapatiënten in Duitsland op de ic’s.
Om de druk op de ziekenhuizen zoveel mogelijk te spreiden, verplaatst het LCPS patiënten naar andere regio’s. Zaterdag werden er vijf mensen naar een andere regio gebracht. Er werden geen patiënten naar Duitsland vervoerd.
Het LCPS meldt in een toelichting dat het aantal coronapatiënten op de ic de afgelopen week gelijk is gebleven en dat deze in de verpleeghuizen is gedaald. Het centrum zegt de impact van de omikronvariant op de besmettingscijfers nauwgezet te volgen. „De effecten hiervan op de ziekenhuiscijfers (instroom en bezetting) zijn nog onduidelijk.”
Advertentie