Hypocrisie in coronatijd
Practice what you preach. Ofwel: je kunt je kinderen niet vertellen het roken te laten, terwijl je er zelf nog eentje opsteekt. Het is een veel geciteerde levenswijsheid, die al vrijwel letterlijk voorkomt in het evangelie van Mattheüs, als verwijt richting schriftgeleerden en farizeeën. Jezus zegt dat die het volk wel allerlei regels voorhouden, maar „zij zeggen het, en doen het niet.”
Als de regel ergens opgaat, dan rond coronamaatregelen. Een bewindsman die het zelf niet zo nauw met de regels lijkt te nemen, is vragen om moeilijkheden, zo liet vorig jaar het huwelijksfeest van minister Grapperhaus zien. Het is precies waarom er in Groot-Brittannië nu een storm is losgebarsten rond premier Boris Johnson. Terwijl het land zich half december 2020 in een strenge lockdown bevond, hield Johnson met zijn staf een online-kerstquiz. The Daily Mirror publiceerde een foto waarop Johnson te zien is met twee medewerkers aan tafel.
Nog controversiëler is een feestje dat stafmedewerkers vorig jaar hielden, terwijl heel Engeland binnen zat. Daarbij zouden tientallen medewerkers aanwezig zijn geweest. Het feestje stond bovendien niet op zichzelf: ook op andere departementen werd vrolijk het glas geheven.
Johnson ontkende maandag nog eens regels te hebben gebroken met de kerstquiz en heeft zijn hoogste ambtenaar, Simon Case, opgedragen een onderzoek te doen naar de feestjes. De publieke woede is daarmee echter niet gaan liggen, integendeel. Ook binnen de eigen partij van Johnson, de Conservatieven, is zijn krediet flink gedaald. Bijna zeventig Tories hebben al aangegeven uit protest tegen een nieuw maatregelenpakket te stemmen dat Johnson deze dinsdag door het Lagerhuis wil tillen. Johnson wil mondkapjes in het openbaar vervoer weer verplichten, net als in winkels en uitgaansgelegenheden. Grote evenementen moeten enkel nog toegankelijk zijn met een vaccinatiepaspoort.
Duidelijk is dat de timing voor dit voorstel nauwelijks slechter kan. Als het Lagerhuis met het pakket instemt, dan moet de bevolking zich er ook nog aan gaan houden. De verhalen van bewindslieden die de teugels zelf laten vieren, zullen daarbij niet behulpzaam zijn.
Maatregelen tegen corona houd je natuurlijk niet voor de regering, maar voor je eigen gezondheid en voor die van de mensen om je heen. Van volwassen burgers mag verwacht worden dat ze het niveau van „Maar de juf doet het ook” ontstegen zijn. Tegelijk is zonneklaar dat het er in de communicatie toe doet dat personen die regels afkondigen zichzelf eraan houden en die zo mogelijk nog voorzichtiger handelen dan geëist. Dat laat zien dat het werkelijk ernst is.
Iemand als de Franse premier Emmanuel Macron vertoont zich zelden zonder mondkapje en zeker niet bij een persconferentie waarin hij nieuwe maatregelen afkondigt. Volstrekt logisch wanneer je het gebruik ervan promoot, maar in Nederland is de praktijk op persconferenties anders. Basiscommunicatie blijkt nog knap ingewikkeld.
