Omtzigt: Rapport over zwarte lijst fiscus direct naar Kamer
Onafhankelijk Kamerlid Pieter Omtzigt wil dat een rapport over het gebruik van een zwarte lijst door de Belastingdienst met hoge spoed naar de Tweede Kamer wordt gestuurd.
Dat verzoek deed hij maandag, mede namens SP-Kamerlid Renske Leijten, liet hij weten via Twitter. Advies- en accountantsbureau PwC heeft in opdracht van het ministerie van Financiën onderzoek gedaan naar een deel van de Fraude Signalerings Voorziening (FSV). Dat middel gebruikte de fiscus van 2013 tot 2020 om fraudesignalen te registreren.
Het rapport van PwC is ingezien door NRC, die er eerder deze week over berichtte. Volgens de krant ligt het rapport „al weken” op het ministerie van Financiën. Ondanks dat heeft de Tweede Kamer het stuk nog niet ontvangen. Ook is het document nog niet openbaargemaakt door het ministerie. Demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) kondigde vorige week al aan dat het rapport er snel aankomt. Vooralsnog wil de bewindspersoon niet reageren, omdat het document nog niet af is.
„De bevindingen lijken nog schokkender dan eerder gedacht”, stelt Omtzigt. Dat concludeert hij onder andere op de bevinding van NRC dat een telefoontje naar de fiscus van een belastingplichtige die tegen problemen aanliep met zijn toeslagen, voor de Belastingdienst aanleiding kon zijn om diegene in de FSV op te nemen. Behalve het rapport dat NRC heeft ingezien, wil Omtzigt ook alle andere definitieve en conceptversies van rapporten van PwC over zwarte lijsten bij de Belastingdienst van het ministerie ontvangen.
Geen onderzoek
Een andere bevinding van NRC is dat de fiscus de toeslag van 750 huishoudens stopzette zonder eerst onderzoek uit te voeren. Op dezelfde dag dat mensen in de FSV werden opgenomen, beëindigde de Belastingdienst in sommige gevallen de kinderopvangtoeslag, huurtoeslag of zorgtoeslag.
Vijlbrief erkende vorige week al in een brief aan de Kamer dat de fiscus van tussen de 5000 en 15.000 mensen ten onrechte een verzoek tot schuldsanering heeft afgewezen, enkel omdat hun naam voorkwam in de FSV.
Het gebruik van zwarte lijsten door de Belastingdienst is ruim anderhalf jaar bekend. In februari 2020 maakten Trouw en RTL Nieuws voor het eerst melding van het fraudesignaleringssysteem. In reactie daarop haalde de Belastingdienst de applicatie uit de lucht.
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) publiceerde vorige maand hun onderzoek naar de FSV. De privacywaakhond kwam na anderhalf jaar onderzoek tot de conclusie dat de wet op ernstige wijze is overtreden. Het gebruik van een zwarte lijst schendt het kernprincipe van de privacywetgeving, stelde de AP vast.
De FSV kan het best worden vergeleken met „een grote vergaarbak”, lichtte Aleid Wolfsen, AP-voorzitter, destijds toe. De Belastingdienst koppelde het burgerservicenummer van een persoon aan een aantal velden met informatie over het fraudesignaal. In totaal stonden er gegevens van 250.000 burgers en 85.000 rechtspersonen in het systeem.