Ja, dat is terecht. Juist het laatste Bijbelboek laat zien dat en hoe Christus de geschiedenis leidt. Zo beschrijft Johannes hoe God komt met Zijn oordelen: met oorlogen, hongersnoden en ziekten. Al deze rampen zijn waarschuwingen voor en voorboden van het eindoordeel. En zoals Genesis het boek van de oorsprong van alle dingen is, zo is Openbaring het boek van het einde, van de voltooiing van alles.

Verder wordt in dit Bijbelboek duidelijk hoezeer in de laatste dagen de duivel en zijn handlangers Gods Kerk op aarde in alle hevigheid vervolgen. Maar de apostel mag tijdens zijn ballingschap op Patmos ook zien dat het God nooit uit de hand loopt. De verhoogde en verheerlijkte Christus zal overwinnen. De Koning van de Kerk bewaart de Zijnen door alle verdrukking en vervolging heen.

Zo biedt het laatste Bijbelboek in onzekere en moeilijke tijden een troostvolle boodschap voor een strijdende Kerk op aarde: aan het einde van de geschiedenis wachten een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waarin God alles zal zijn en in allen. Daarmee bevat dit Bijbelboek de laatste wilsbeschikking van de grote Koning, waarin Hij de toekomst vermaakt aan Zijn Kerk, zo sprak de hervormde predikant ds. J. T. Doornenbal in zijn Bijbel­lezing over Openbaring.

Vanwege het karakter van dit Bijbelboek zei verzetsstrijdster Corrie ten Boom: „Je kunt het boek Openbaring in de ene hand en de krant in de andere hand houden en je leest in deze tijd hetzelfde.” In deze kijk staat ze beslist niet alleen. Om die reden is er dus tijdens grote wereldcrises veel aandacht voor dit Bijbelboek. Dat was bijvoorbeeld ook het geval ten tijde van de vele terroristische aanslagen op en na 11 september 2001.

Tegelijk liggen er vanwege het profetische karakter wel heel wat voetangels en klemmen als het gaat om de juiste uitleg van het Bijbelboek. In veel inleidingen op verklaringen van de Openbaring van Johannes haasten de schrijvers zich om dat te vermelden, zoals ds. R. van Kooten, ds. F. Mallan en ds. E. van Meer.

Laatstgenoemde hervormde predikant verwijst daarbij naar het feit dat Johannes Calvijn van alle Bijbelboeken verklaringen heeft nagelaten, maar dat zijn toelichting op Openbaring ontbreekt. En de Schotse predikant Jacobus Durham beleed dat hij pas na lange aarzeling en voorbereiding de vrijmoedigheid had gekregen om zijn verklaring te geven. De in 1981 overleden Engelse predikant dr. D. Martin Lloyd-Jones schreef hoezeer het van belang is om bij het lezen van het boek Openbaring er zorgvuldig op toe te zien dat we dit boek benaderen in de juiste geestelijke houding, daarbij geleid door de Heilige Geest.

Want is het de bedoeling van het boek Openbaring om ons inzicht te geven in een gedetailleerd beschreven doorlopend historisch proces? Moeten we het Bijbelboek lezen als een toekomstvoorspelling? Bevat het een uittreksel van de kerkgeschiedenis? Afhankelijk van welke visie we aanhangen ten aanzien van de uitleg van dit Bijbelboek, zullen we ook vandaag al dan niet proberen om bijvoorbeeld de omstreden coronapas te ontdekken in een van de hoofdstukken.

Het is echter niet te hopen dat bij het bestuderen van dit Bijbelboek het vooral onze bedoeling is om daarmee ons eigen gelijk te halen. Maar dringt het míj tot bekering, als ik lees dat de tijd van Christus’ wederkomst nabij is? Spoort het míj aan tot volharding, als ik lees dat wie getrouw is tot de dood, de kroon des levens zal ontvangen? Biedt het míj troost, als God bevestigt dat Hij het eeuwige leven uit genade schenkt aan dorstigen?

Er mag zeker veel aandacht zijn voor dit laatste Bijbelboek. Maar dan wel voor het hele Bijbelboek. Dus ook voor bijvoorbeeld de aanklacht in het tweede hoofdstuk: „Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde hebt verlaten.” Men was in Efeze door alle strijd de liefde voor de Heere én voor de naaste vergeten… Neemt het aantal besmettingen met dit virus ook nu niet al te snel toe?

_De auteur is predikant van de christelijke gereformeerde kerk te ’s-Gravenhage-Scheveningen. Weerwoord gaat in op vragen die in deze tijd op christenen afkomen.