EU en Rusland niet eens over Oekraïne
De verkiezingen in Oekraïne „voldoen niet aan de internationale normen” en daarom kan de Europese Unie „de uitslag niet accepteren.” Dat zei minister-president Balkenende donderdag in Den Haag na een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin.
Rusland en de EU hebben volgens Balkenende weliswaar „verschillende aanvliegroutes”, maar beide zijn het erover eens dat er in Oekraïne sprake dient te zijn van een „legitiem leiderschap” en dat een „vreedzame oplossing” nodig is. Die dient tot stand te komen via „dialoog en overleg”, aldus de premier.
„Deze verkiezingen hoeven door niemand van buitenaf te worden bevestigd”, zei Poetin op zijn beurt. De president vond dat de problemen in Oekraïne „moeten worden opgelost binnen het kader van de grondwet en de wetgeving” en dat „de klachten moeten worden onderzocht door gerechtshoven.” Voor Poetin was het „duidelijk” dat de Russisch gezinde Viktor Janoekovitsj de verkiezingen had gewonnen en niet diens pro-westerse tegenstander Viktor Joesjtsjenko, die de autoriteiten beschuldigt van verkiezingsfraude.
Poetin zei verder dat het „geen zaak van het buitenland is om de uitslag goed- of af te keuren.” Hij suggereerde dat de reactie in het Westen de situatie in Oekraïne kan verergeren. „Ik ben er ten diepste van overtuigd dat wij niet het morele recht hebben om een grote Europese staat naar een vorm van massale wanorde te duwen. Het is aan de Oekraïners zelf om beslissingen te nemen.” De president herhaalde zijn eerdere standpunt dat Rusland „bereid is tot samenwerking met elke president.”
De vertegenwoordigers van de EU en Rusland kwamen donderdag op een eendaagse top bijeen om te onderhandelen over hun strategisch partnerschap. Dat is gericht op versterking van de samenwerking op vier terreinen: economie; vrijheid, veiligheid en rechtspraak; externe veiligheid; onderzoek, onderwijs en cultuur. Balkenende zei dat er geen overeenstemming was over nauwere samenwerking op veiligheidsgebied, een terrein dat raakt aan de Russische invloed in Oekraïne, Moldavië, Wit-Rusland en de landen op de Kaukasus.
Poetin sprak de hoop uit op de volgende top, in mei 2005, het werk te kunnen afronden. Ook Balkenende sprak de wens uit de onderhandelingen zo snel mogelijk af te ronden. „Wij verkiezen kwaliteit boven snelheid”, aldus de premier, die momenteel het voorzitterschap van de Unie bekleedt.