Nieuwe roman Sytse van der Veen over worsteling tussen geloof en ongeloof
De een is gelovig opgevoed, maar nu atheïst. De ander komt voor het eerst met het geloof in aanraking en wil er meer over weten. ”Een stem uit de hemel”, de nieuwe roman van Sytse van der Veen, gaat over de strijd tussen botsende levensovertuigingen. Maar ook over onbevooroordeeld het gesprek met elkaar aangaan.
Het idee zat al een aantal jaar in zijn hoofd. Van der Veen, in het dagelijks leven financieel manager bij een bedrijf en reformatorisch christen, wilde graag een boek schrijven dat „op een eerlijke manier, zonder de moeilijke vragen over te slaan” iets laat zien van de worsteling tussen geloof en ongeloof. Nu is er ”Een stem uit de hemel”, een literaire roman over twee studenten.
Hoe komt die worsteling in uw boek tot uiting?
„Het verhaal draait om twee jonge mannen die met elkaar bevriend raken. Lennart Zomers is een eenzame eerstejaarsstudent psychologie in Utrecht. Hij wil graag schrijver worden. Dan maakt hij kennis met Arthur Visser, een fanatieke atheïst. Arthur wil graag dat Lennart een boek over hem gaat schrijven, om te bestrijden wat hij in zijn jeugd heeft meegekregen van zijn vader, een bevindelijk gereformeerde predikant. Het brengt Lennart in contact met de voor hem onbekende wereld van het orthodoxe christendom; een wereld van tradities en religieuze ervaring. Hij bezoekt de kerk waar Arthurs vader predikant is en komt langzaam steeds meer te weten over het christendom.”
Waarom heeft u juist voor deze twee hoofdpersonen gekozen?
„Zodat ik op een natuurlijke manier het gesprek over geloof en ongeloof op gang kon brengen. Mijn roman is niet uitleggerig. Ik laat zowel Arthur als Lennart eerlijk zijn mening naar voren brengen.
Soms mis ik in christelijke literatuur de aandacht voor vragen en worstelingen rondom geloofsthema’s. De boodschap van hoop ligt er hier en daar wel erg dik bovenop. Op dit moment zijn er weinig christelijke schrijvers die uit hun comfortzone durven te stappen en die een niet-gelovige en een gelovige op dezelfde eerlijke manier beschrijven. Voor je het weet zit je met de boodschap: de ongelovige moet bekeerd worden want anders is hij ongelukkig. Maar zo voelt hij dat zelf niet. Iets van die houding wil ik graag naar voren brengen in mijn boek.”
Uw roman heeft dus wél aandacht voor die vragen en worstelingen rondom geloofsthema’s?
„Ja, dat durf ik wel te zeggen. Aan de andere kant vind ik het ook belangrijk om een oprecht en eerlijk beeld te geven van de reformatorische gezindte. Als het in de moderne literatuur over het christelijk geloof gaat, worden vaak alleen de extremen belicht. Neem de boeken van Franca Treur. Daar zitten vaak van die speldenprikjes in, kleine aanvallen op het reformatorische gedachtegoed waar een superioriteitsgevoel uit spreekt. Dat vind ik jammer. Als reformatorische christenen zijn we geen achterhaalde groep, maar hebben we juist een mooie boodschap die heel relevant is voor de wereld.
Soms hebben we de neiging om in onze schulp te kruipen en afstand te houden van de grote boze buitenwereld. Daarmee bezorg je jezelf een stukje veiligheid, maar grijp je niet de kans om de boodschap van het Evangelie bekend te maken aan mensen die er niets van weten. En die mensen staan er echt niet altijd kritisch of onwelwillend tegenover. Soms weten ze gewoon heel weinig over het geloof omdat ze er niet mee zijn opgevoed.”
”Een stem uit de hemel” is vooral een ideeënuitwisseling tussen twee levensovertuigingen. Is dat een bewuste keuze?
„Mijn roman is meer dan een ideeënuitwisseling. Ik heb in de eerste plaats een meeslepend boek willen schrijven, dat de lezer aan het denken zit. Maar ik wil niet dat de boodschap er te dik bovenop ligt. Je moet als lezer vooral tussen de regels door lezen. Mijn hoofddoel is om te laten zien dat het mogelijk is een oprecht gesprek te voeren met andersdenkenden, zonder meteen allerlei vooroordelen te hebben.
Ik hoop dat het boek ook door niet-christenen wordt gelezen, al weet ik niet of dat lukt. Je zit als christelijke schrijver toch in een bepaalde hoek.
Toch is mijn boek voor beide groepen relevant. Aan de ene kant wil ik niet-gelovigen graag laten zien wat de reformatorische wereld inhoudt, en iets uitleggen over de verschillende opvattingen en nuances. Dat christen-zijn veel meer is dan de wereld uit ”Knielen op een bed violen” van Jan Siebelink. Aan de andere kant hoop ik reformatorische christenen mee te geven dat het goed is om je in een ander te verplaatsen. Dat je bij een gesprek met andersdenkenden niet meteen in de houding schiet van: ik wil iemand bekeren. Maar dat je de ander wilt leren kennen en vanuit oprechte interesse vragen stelt. Als dat lukt, krijg je een echte connectie.”
Boekgegevens
Een stem uit de hemel, Sytse van der Veen; uitg. Manuzio, 219 blz.; € 19,99