Het kabinet schaft het prepensioen per 1 januari 2006 af. Door afspraken in het onlangs gesloten sociaal akkoord tussen kabinet, werkgevers en vakbonden kan volgens vakcentrale FNV 80 procent van de werknemers die nu op prepensioen rekenen, daar toch gebruik van maken.

Een van die afspraken is dat werknemers de extra ruimte voor hun gewone ouderdomspensioen mogen gebruiken om voor hun 65e te stoppen met werken. Zij kunnen dat extra spaarsaldo opbouwen door de huidige premies voor het prepensioen, dat immers wordt afgeschaft, in te zetten.

Volgens AWVN–directeur arbeidsvoorwaarden H. van der Steen nemen daarmee de risico’s toe voor pensioenfondsen. Bovendien is het waarschijnlijk dat de kosten aanzienlijk toenemen, met financiële problemen voor de fondsen als gevolg. Omdat mensen steeds ouder worden, moeten pensioenfondsen de ouderdomsuitkeringen steeds langer doorbetalen.

Een woordvoerster van de FNV noemt de uitlatingen van Van der Steen „onzin". Volgens haar hebben de pensioenfondsen hun goedkeuring gegeven aan het verslepen van de premie voor prepensioen naar het ouderdomspensioen. „Dit is exact even duur als de huidige prepensioenregelingen", aldus de zegsvrouw.

Het woord is dus aan de pensioenfondsen zelf. „De waarheid ligt in het midden", zegt P. Borgdorff, directeur van de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen. Door het wegvallen van het prepensioen vallen er inderdaad premies vrij. Aan de andere kant bestaan er grote verschillen in de sterkte van de verschillende pensioenfondsen, zegt Borgdorff.

Minister De Geus van Sociale Zaken vindt het maken van afspraken over prepensioen een zaak van de sociale partners. Hij spreekt tegen dat de regelingen in het sociaal akkoord niet betaalbaar zijn. „Je introduceert niet iets om er nooit gebruik van te maken."

Ook volgens De Geus verschilt de situatie van pensioenfonds tot pensioenfonds. Volgens De Geus heeft Van der Steen vooral „de verwachtingen willen temperen" voorafgaande aan de CAO–onderhandelingen.

In het nieuwe CAO–seizoen wil de AWVN dat werknemers en bedrijven vooral afspraken maken over slimmer werken. Dat is de belangrijkste voorwaarde om de productiviteit van werknemers te verbeteren en om meer ouderen, allochtonen, vrouwen en jongeren aan de slag te krijgen, zegt de werkgeversorganisatie.

De AWVN wil verder dat de vernieuwde collectieve arbeidscontracten (CAO’s) langer van kracht blijven dan de huidige gangbare looptijd van een jaar. Op die manier kunnen bedrijven en werknemers beter afspraken maken over doelstellingen over slimmer werken op de lange termijn.

Tijdens de komende onderhandelingen voor nieuwe CAO’s wil de AWVN een reeks recepten toepassen om de economische groei te verbeteren. Zo moeten werknemers en bedrijven het werk anders organiseren met behulp van flexibele roosters. Ook moeten ondernemingen hun medewerkers meer belonen op basis van behaalde resultaten. Dat stimuleert werknemers zich optimaal in te zetten.

De AWVN wil bovendien dat bedrijven en vakbonden het gebruik van de zogeheten levensloopregeling gaan stimuleren. Deze regeling is een goed alternatief voor het prepensioen en het uitbreiden van het gewone ouderdomspensioen, aldus de organisatie. Met de levensloopregeling kunnen werknemers in de toekomst belastingvrij sparen om verlof van werk op te nemen. Het spaartegoed kunnen zij bovendien gebruiken om maximaal drie jaar eerder te stoppen met werken.

De FNV gaat het sociaal akkoord met een positief advies voorleggen aan haar achterban. De vakcentrale is onder meer te spreken over de mogelijkheden die de overeenkomst biedt om eerder te kunnen stoppen met werken. Ondanks de vrijheid van het verslepen van de premie voor prepensioen geeft ook Van der Steen van de AWVN de voorkeur aan een eventuele goedkeuring van de FNV–leden „maar wij hoeven er niet voor te zorgen dat de FNV dit akkoord kan verkopen aan de achterban".