De EU-ministers van Financiën bogen zich dinsdag over hun zwarte lijst. Voordat de uitkomst bekend was, meldden ingewijden dat drie landen geschrapt worden die hun leven zeggen te beteren: de Seychellen, Dominica en Anguilla. De Britse Maagdeneilanden, het Caribische belastingparadijs waar de brievenbusfirma was gevestigd waarin minister Wopke Hoekstra investeerde, is al enige tijd geleden van de lijst gehaald.

De lijst wordt twee keer per jaar bijgewerkt. Alleen landen en gebieden buiten de EU waar de autoriteiten (bijna) geen vennootschapsbelasting heffen, die niet transparant zijn of onwelwillend staan tegenover de strijd tegen belastingontwijking komen ervoor in aanmerking. Het is de bedoeling dat EU-landen scherper toezien op beleggingen in zulke oorden of aftrekposten inperken. Europarlementariërs en organisaties als Oxfam klagen al langer dat de lijst niet voldoet. Tal van knooppunten in sluiproutes van belastingontduikers zouden de dans ontspringen.

Intussen geeft ABN AMRO toe dat het „schuurt met de tijdgeest” dat president-commissaris Tom de Swaan privé belegt via een belastingparadijs, zoals afgelopen weekend bekend werd. De bank benadrukt dat de financiële constructie „niet in strijd is met de wet”, maar noemt het ongelukkig dat ABN AMRO nu met belastingparadijzen in verband wordt gebracht. De Swaan stoot de investering per direct af en bood in een e-mail aan zijn collega’s van de bank maandag zijn excuses aan voor het onderschatten van de gevolgen van de fiscale constructie.

Uit de Pandora Papers, een enorm gelekt dossier van financiële documenten die worden onderzocht door internationale journalisten, blijkt dat wereldwijd veel politici en financieel bestuurders privé beleggen via constructies in belastingparadijzen. Hoewel de privébeleggingen juridisch zijn toegestaan, gaan die in tegen de ambitie van onder andere banken en de Nederlandse overheid om dit verschijnsel in te dammen.

Van Lanschot Kempen meldt dat zijn commissaris Maarten Muller ook afstand doet van zijn belang in dezelfde brievenbusmaatschappij waar Hoekstra en De Swaan in investeerden.

De internationale hulporganisatie Oxfam heeft maandag onmiddellijke actie geëist tegen de „duistere” belastingparadijzen waar „oceanen aan geld” rondgaan van rijken die belastingen ontduiken. Los van de zwarte lijst van de EU zijn er afhankelijk van het soort kapitaal veel verschillende belastingparadijzen. Daartoe wordt op bepaalde aspecten ook Nederland gerekend, net als bijvoorbeeld Britse eilanden in het Caribisch gebied en in het Kanaal, Zwitserland, Luxemburg, de VAE en de VS. Oxfam eist de openbare registratie van „alle echte eigenaren van onroerend goed, van bankrekeningen, van trusts, van de lege vennootschappen en van activa”.

Het AD meldde dinsdag dat D66 wil dat bewindslieden van het nieuwe kabinet hun financiële handel en wandel openbaar maken, voordat ze worden benoemd.