Remkes kijkt naar extra-parlementair kabinet
Een extra-parlementair kabinet lijkt voor informateur Remkes de laatste reële optie te zijn. Hij noemde deze vorm dinsdag met naam in een brief aan negen fractievoorzitters waarmee hij woensdag overlegde over een nieuw kabinet.
De negen partijen waarmee Remkes woensdag –als groep– sprak, zijn VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, Volt, SGP en Fractie Den Haan. Deze partijen, minus PvdA en GroenLinks, steunden de motie waarmee Remkes werd aangesteld als informateur. JA21 en de Groep Van Haga steunden de motie ook, maar waren woensdag niet uitgenodigd om bij de informateur langs te gaan.
Nu Remkes geen mogelijkheden meer ziet om tot een „traditionele minderheidscoalitie” te komen, lijkt zijn laatste optie een extra-parlementair kabinet te zijn. Valt ook dat alternatief af, dan komen nieuwe verkiezingen in beeld.
Bij een extra-parlementair kabinet zijn de deelnemende partijen niet gebonden aan een regeerakkoord. In de eerste plaats niet omdat er geen werkelijk regeerakkoord is, maar alleen een regeerprogramma op hoofdlijnen. Dat wordt niet geschreven door fracties, maar door beoogde bewindslieden.
Romp
Verder nemen aan zo’n extraparlementair kabinet een aantal bewindslieden deel uit partijen die het regeerprogramma niet bij voorbaat hoeven te onderschrijven. Het is voldoende als die partijen beloven de nieuwe ministersploeg niet al
meteen, na het uitspreken van de regeringsverklaring, weg te stemmen.
In dit geval zou het zo kunnen gaan dat er drie partijen zijn die de romp van het kabinet vormen: VVD, CDA en D66. En dat daarnaast bewindslieden uit bijvoorbeeld PvdA, GroenLinks en/of ChristenUnie op persoonlijke titel in het kabinet plaatsnemen.
In de achterliggende kabinetsperiode heeft de landelijke politiek met deze formule al wat ervaring opgedaan. PvdA’er Martin van Rijn zat enige tijd in het kabinet-Rutte III zonder dat de PvdA als partij deelnam aan de coalitie.
Een extra-parlementair kabinet komt in Nederland bijna niet voor. In de recente geschiedenis voldoet alleen het kabinet-Den Uyl (1973-1977) deels aan deze variant.
Bel
De poging die Remkes woensdag deed, werd dinsdag in Nieuwsuur door oud-informateur Hamer „de bel voor de laatste ronde” genoemd. Volgens haar komt de Haagse politiek, na zes maanden om elkaar heen draaien, „steeds dichter in de buurt” van nieuwe verkiezingen.