Vooral minder moorden na ruzies, geen afname in crimineel circuit
Het aantal moorden in Nederland is fors afgenomen in de afgelopen decennia, maar dat geldt niet voor het criminele milieu. Vooral het aantal ruzies dat uitmondde in een dodelijke geweldsuitbarsting is fors gedaald, becijferen Leidse onderzoekers. Ook roofmoorden en partnermoorden worden steeds minder gepleegd. Maar onder criminelen is sinds de jaren 90 echter helemaal geen afname te zien.
Het aantal gevallen van moord en doodslag in de onderwereld lag in de jaren tussen 2012 en 2016 nog ongeveer net zo hoog als tussen 1997 en 2001, zo laten Pauline Aarten en Marieke Liem zien in hun studie. In deze tijdvakken ging het om circa 150 gevallen. In diezelfde periode daalde het aantal ‘ruziemoorden’ wel scherp: van 340 naar 134. Onder deze noemer vallen bijvoorbeeld fatale vechtpartijen in het uitgaansleven of moorden wegens zakelijke geschillen.
De twee wetenschappers houden de Dutch Homicide Monitor bij, met veel data over dodelijke misdrijven. Ze vermoeden dat in de verschillende types dodelijk geweld ook verschillende factoren een rol spelen. Dat het aantal ruziemoorden zo sterk is afgenomen, kan volgens hen mogelijk te maken hebben met de opkomst van internet. „Meer vrije tijd binnen besteden gaat hand in hand met minder tijd besteden in risicovolle publieke ruimtes”, schrijven de onderzoekers van de Universiteit Leiden in het European Journal on Criminal Policy and Research.
Dat het aantal roofmoorden is afgenomen heeft vermoedelijk te maken met de overstap op digitaal bankieren. Er valt simpelweg minder cash geld te halen bij mensen die over straat wandelen. Op afrekeningen tussen criminelen hebben dit soort ontwikkelingen veel minder invloed, denken de onderzoekers.
In een vervolgstudie willen hoogleraar Liem en universitair docent Aarten de invloed van de coronacrisis op moord en doodslag gaan onderzoeken. Ze willen gaan uitzoeken of de lockdowns bijvoorbeeld hebben geleid tot een verdere daling van het aantal roofmoorden, of tot een toename van het aantal partnermoorden.