„Mijn fractie zal elk initiatief om het wetsartikel te schrappen, steunen”, verzekerde SP-fractieleider Marijnissen vorige week dinsdag tijdens het vragenuurtje. Het standpunt van de SP over het verbod op godslastering was glashelder. Al net zo duidelijk was een dag later SP-kamerlid De Wit. Nadat D66-kamerlid Van der Laan een motie had ingediend waarin ze het schrappen van het lasterverbod bepleitte, kondigde De Wit klip en klaar aan dat zijn fractie die motie zou steunen.

Tot veler verrassing gebeurde dat dinsdagmiddag niet. Zonder nadere verklaring stemde de fractie tegen de motie. „Het land is in verwarring. Dit is niet het geschikte moment om over de motie te stemmen”, legt De Wit uit. Maar was het land dan vorige week niet in verwarring en was het toen wel het geschikte moment? „Ons is duidelijk geworden dat aanvaarding van de motie door moslimgroeperingen zou worden uitgelegd dat er met hun gevoeligheden geen rekening wordt gehouden”, probeert De Wit de omslag te verdedigen.

Hij zegt dat de SP inhoudelijk nog steeds achter de motie staat en dat de fractie voor afschaffing van het lasterverbod zal stemmen als de kwestie volgende maand opnieuw terugkeert in de Kamer. Op de vraag of moslims er dan wel begrip voor zullen opbrengen, reageert hij dat de rust dan in ieder geval zal zijn teruggekeerd.

De politieke rel rond het verbod op de smadelijke godslastering begon twee weken geleden met een brief over de bestrijding van terrorisme naar aanleiding van de moord op Theo van Gogh. In die brief, ondertekend door de ministers Donner, Remkes en Verdonk, werd een onderzoek aangekondigd naar de bestraffing van belediging en godslastering.

In het debat over de brief wordt de kwestie alleen aangeroerd door GroenLinks (GL) en dan nog wel in de marge. Later zal D66-minister De Graaf verklaren dat hem een concept van de brief is voorgehouden waarin de betreffende passage niet voorkwam.

Donner spreekt zaterdag 13 november het CDA-congres toe, stoft zijdelings het lasterverbod af dat zijn grootvader ooit uitvaardigde en prompt is Leiden in last. Verdonk, ondertekenaar van de brief, zegt Donner niet te kunnen volgen en vindt dat we ons woordgebruik niet moeten aanpassen aan de wat al te lange tenen van moslims.

De dinsdag erop krijgt Donner tijdens het vragenuurtje de volle laag. Het debat wordt aangevoerd door D66’er Van der Laan, die al snel een bondgenoot vindt in VVD-fractieleider van Aartsen. Als Van der Laan aankondigt de volgende dag een motie in te dienen, dwingt Van Aartsen PvdA-voorman Bos en Marijnissen kleur te bekennen. Beiden zeggen steun aan de motie toe, zij het dat Bos een kleine slag om de arm houdt. Het CDA moet met lede ogen aanzien hoe de twee coalitiepartners zich met gretigheid op deze voor de christen-democraten gevoelige kwestie storten.

In de dagen erna ontstaan kleine barsten in het anticonfessionele front. Binnen de PvdA- en SP-fractie wordt steeds sterker benadrukt dat moslims een uitspraak van de Kamer over deze kwestie hoog zullen opnemen. Dat zal alleen maar de onrust in het land voeden, zeggen ze. Het multiculturalisme, dat een week lang weg was op het Binnenhof, is weer terug. Bij GroenLinks liggen Azough en Karimi dwars. Beiden komen uit een moslimland. Ze hebben problemen met de handtekening van hun fractiegenoot Vos onder de motie.

Vos en Wolfsen (PvdA) proberen Van der Laan over te halen de motie aan te houden. Ze reageert niet direct negatief, maar wil pas na het D66-congres uitsluitsel geven. Daar denkt ze gelauwerd te worden maar in plaats daarvan krijgt ze te horen dat de motie op het verkeerde moment is ingediend. Een dag later pleit ook D66-peetvader Van Mierlo in het tv-programma Buitenhof voor uitstel. Groot is dan ook de verbazing als Van der Laan haar motie toch in stemming brengt.

De ergernis bij GroenLinks was groot, blijkt uit de reactie van Vos. „Het was dom wat ze deed, omdat vooraf duidelijk was dat de PvdA tegen zou stemmen. Omdat er toch geen meerderheid zou zijn, hebben ook wij tegengestemd.” Stemt GroenLinks dan alleen voor moties die het halen? „Nee, maar soms wel”, zegt Vos.

Vos vermoedt dat de motie een wraakoefening van de democraten was. „De irritatie binnen het kabinet is groot. D66 is gewoon kwaad dat Donner die passage op het laatste moment in die brief heeft opgenomen”, analyseert ze.