Ongeveer 400 vertegenwoordigers van regeringen, universiteiten en religieuze organisaties uit heel de wereld bespraken deze week in de Italiaanse stad de relatie tussen religie en de huidige politieke en maatschappelijke uitdagingen. Deze jaarlijkse conferentie heeft als doel de G20, het platform van de twintig grootste economieën van de wereld, te dienen met informatie over religie als factor van groot politiek belang.

Genezen

Titel van deze conferentie was het woord uit Prediker 3:3: Er is een tijd om te genezen. Sprekers gingen in op de vraag wat religie kan bijdragen aan een betere verstandhouding tussen mensen. Daarbij kwamen ook thema’s als vrijheid van religie, moderne slavernij en het belang van goed onderwijs ter sprake. Zo zei de Sloveense president Borut Pahor dat verdeeldheid, met name politieke en ideologische verdeeldheid, een van de maatschappelijke „wonden” is die dringend moeten worden geheeld. Hij stelde ook een bijeenkomst voor van hoge religieuze vertegenwoordigers in de westelijke Balkanregio.

Regelmatig terugkerend thema was de zogeheten groene theologie: de rol die theologie en religie kunnen spelen in de klimaatproblematiek. Ook bij dit thema werd door politici en wetenschappers benadrukt hoe dringend en noodzakelijk het is dat politiek en religie samenwerken.

Woorddeskundigen

Van Nederlandse zijde waren als sprekers aanwezig Jos Douma, speciaal gezant voor religie en levensovertuiging vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken, en prof. dr. Herman Selderhuis, rector van de Theologische Universiteit Apeldoorn. Douma sprak over het belang en de risico’s van een religieuze dialoog. Het gesprek tussen kerken en tussen religies is in de seculiere Nederlandse samenleving als het ware opnieuw uitgevonden, zei hij. Diezelfde ervaring wenste hij ook anderen toe: elkaar begrijpen en niet blijven bij ontmoetingen op hoog niveau, maar juist „gewone gelovigen” elkaar doen vinden.

Prof. Selderhuis riep in zijn lezing theologen op hun professie serieus te nemen, onder andere door zorgvuldige exegese van teksten die over geweld gaan en door duidelijk te zijn over de realiteit van het kwaad in de wereld. Theologen zijn „woorddeskundigen” en zij weten hoe woorden breuken kunnen veroorzaken maar ook kunnen helen. Met hun kennis kunnen theologen bijdragen aan de bestrijding van religieus extremisme.

In de afsluitingsbijeenkomst sprak de Italiaanse premier Mario Draghi. Hij waarschuwde tegen het misbruik van religie voor politieke doeleinden. „In religie gaat het om liefde, en de principes van elke religie moeten zeker met standvastigheid en barmhartigheid verdedigd worden, maar niet met ellende en terreur.”

De volgende bijeenkomst van het G20 Interfaith Forum zal volgend jaar in Indonesië plaatsvinden, omdat dit land in 2022 voorzitter van de G20 is.