Dat geldt zeker voor PVV-leider Wilders. Mensen die van continuïteit houden, kunnen op hem aan. Vele malen diende hij de achterliggende tijd al zijn motie in waarin hij om een nieuwe stembusgang vraagt. Dinsdagavond deed hij dat opnieuw: „De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering de Kamer te ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven, en gaat over tot de orde van de dag.” Nu, dat deed de Kamer inderdaad: overgaan tot de orde van de dag.​ Behalve de PVV stemden alleen (BBB) en PvdD vóór.

Dat verreweg de meeste fracties voor deze nucleaire optie weinig voelen, valt te begrijpen. Het is immers een zware afgang om als politiek, nadat je er eerst zelf een puinhoop van hebt gemaakt, met hangende pootje te moeten terugkeren naar de burger met de boodschap: nu moet ú het maar weer zeggen. D66-leider Kaag verwoordde het in het debat van dinsdagavond op haar eigen manier: „De kiezer is geen oproepkracht.”

Dat gezegd zijnde, begint de duur van het formatieproces wel degelijk te irriteren. Nu ja, eigenlijk is het niet primair de duur van het proces –we zitten met zo’n 175 dagen nog niet bij de 255 die de vorige keer nodig waren– die ergernis wekt, maar het gebrek aan voortgang. Hamer, van haar moeizame taak ontheven, is de langstzittende informateur ooit in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. En wat heeft zij bereikt? Dat tal van partijen elkaar (blijven) uitsluiten en een meerderheidscoalitie niet te vormen valt.

Zo bezien was de motie die Van der Plas indiende, namelijk om nieuwe verkiezingen uit te schrijven als er op 1 november nog geen nieuw kabinet is, zo gek nog niet, ook al kreeg ook die motie slechts steun van BIJ1, JA21, FVD en Groep Van Haga.

Hoe dit ook zij, de Nederlandse politiek mag best eens gaan nadenken over de optie om voor de toekomst een tijdslot in te stellen voor formaties. Nee, een maximale duur van 21 dagen, zoals in Israël geldt, is voor ons land niet realistisch en verstandig. En ook de Noord-Ierse deadline (zes weken) lijkt voor wat Nederland betreft overvraagd. Maar íéts van een begrenzing; zou dat nu zo verkeerd zijn?

Hamer stelt in haar eindverslag de Kamer voor om eens te gaan praten met enkele oud-informateurs om hen te vragen welke verbeteringen in het formatieproces mogelijk en gewenst zijn. Het zou niet gek zijn in zo’n gesprek ook het thema ”maximale formatieduur” ten minste aan de orde te stellen. Want dat formaties soms met een slakkengang gaan, is niet meteen een ramp. Maar als zij –in tegenstelling tot een slak– helemáál niet meer vooruit gaan, moeten politici en bestuurders zich toch achter de oren gaan krabben.