„Lesgeven doe ik bijna niet meer. Wel heb ik dagelijks contact met leerlingen. Dat houdt me jong. Vmbo’ers zijn puur, open en direct. Ik vind het mooi om bij te dragen aan hun ontwikkeling. Jongeren van 14 of 15 jaar zijn volop op zoek naar wie ze zijn. Voor vmbo’ers is de relatie heel belangrijk. En dat geldt ook voor de collega’s. Ze kennen hun leerlingen, sluiten hen in het hart en gaan voor hen. Onze school heeft een hele warme cultuur, daar geniet ik van.

De jongeren van vandaag zijn heel kwetsbaar. Er komt zo veel op ze af. Ik denk aan allerlei verleidingen, bijvoorbeeld via sociale media. Ze worden heen en weer geschud. Wat is waarheid, wat is fake? Als ze bij me komen, probeer ik ze wat mee te geven vanuit mijn geloof.

Wat voor mij vanzelfsprekend is, een harmonieus gezin waar liefde woont, is dat voor een deel van de jongeren helemaal niet. Die komen thuis terwijl niemand op ze wacht, krijgen soms geen eten of worden geslagen. Zeker een kwart van de leerlingen komt uit een gebroken gezin. Dat maakt dit vak pittig.

Eens stond iemand van Jeugdzorg met een van onze leerlingen aan mijn bureau. Die jongen had letterlijk niemand. Zijn familie wilde hem niet meer zien, hij kon nergens terecht voor onderdak. Uiteindelijk hebben de ouders van een vriendje zich over hem ontfermd. Voor mijn vrouw en mij was dat aanleiding om ons huis open te zetten voor pleegzorg toen onze oudste kinderen de deur uit gingen.

In mijn kantoor hangt een spreuk: verander wat je niet kunt accepteren, accepteer wat je niet kunt veranderen. Een ander motto van mij is: mensen doen liever iets goeds dan iets fouts. Dat geldt voor alle mensen. Je mag best een fout maken, maar het helpt je niet om daarin te blijven steken.”

Jan Kees van 
der Hart

Leeftijd: 50

Opleiding: leraar aardrijkskunde, master SEN, docentopleider, coach

Functie: teamleider vmbo bij het Nuborgh College in Elburg

Woont: met vrouw, zoon en pleegzoon in Kampen; drie andere kinderen zijn getrouwd

Reformatorisch of pc

„Pittige vraag. Voor 2012 gaf ik les op de reformatorische Pieter Zandt Scholengemeenschap. Het Nuborgh College is een protestants-christelijke school. De achtergrond van mijn collega’s is heel breed, van gereformeerde gemeente tot evangelisch. Onder refo’s gaat het vaak over de verschillen. Hier zoeken we wat ons bindt en gaat het meer over de kern van het geloof. Ik waardeer het reformatorisch onderwijs vanwege de gedegen basis die leerlingen meekrijgen. De jongeren verschillen trouwens niet zo veel van elkaar. Ze hebben hetzelfde mobieltje, ze luisteren dezelfde muziek en kijken dezelfde films. Hier kan ik jongeren die nooit in de kerk komen iets uit van het Evangelie meegeven. Onze school neemt de identiteit gelukkig heel serieus. We houden dagopeningen uit de Bijbel, bidden en danken en vieren de christelijke feesten.”

Les- of leidinggeven

„Het een kan niet zonder het ander. Ik ben opgeleid als aardrijkskundeleraar. Ik heb ook godsdienst en mens & maatschappij gegeven. Die les­ervaring heb ik nodig om goed leiding te kunnen geven aan de collega’s. Als teamleider moet ik weten wat er speelt. Leidinggeven is voorwaarden scheppen, faciliteren en organiseren van samenwerking ten behoeve van de collega’s.

Lesgeven vind ik niet moeilijk. Ik heb het jarenlang met veel plezier gedaan. Het fascineert me hoe leerlingen leren, hoe je ze als docent gemotiveerd krijgt en de theorie toepast in de praktijk. Ik daag collega’s graag uit om eens wat nieuws te proberen. Bij vlagen verlang ik ernaar om zelf weer voor de klas te staan. Maar de vrijheid die ik heb, het niet geregeerd worden door het rooster, vind ik heerlijk. Dat lever ik niet graag in.”

Vakantie of werken

„We zijn juist deze week weer van start gegaan. Dat opstarten is wel even een dingetje. Maar in deze baan heb je echt langere tijd nodig om tot rust te komen. Het onderwijs is hard werken, daarom moet je ook hard ontspannen. Vroeger dacht ik: laat mij maar doorgaan. Maar ik heb gemerkt dat ik die vakanties nodig heb om mijn hoofd leeg te maken en weer nieuwe ideeën op te doen. In het begin van de vakantie neem ik afstand. Later is er reflectie. Dan kijk ik terug en ook alvast vooruit naar het komende jaar.

In coronatijd is ieders kringetje heel klein geweest. Leerlingen hebben het contact met elkaar en de docenten erg gemist. Sommigen dreigden in een isolement te komen. Ouders belden dan dat hun kind niet meer van zijn kamer kwam. Het is duidelijk gebleken dat de school een heel belangrijke sociale functie heeft.”