Volgens Jansen, die tijdens de eerste ronde nog als waarnemer aanwezig was bij de Oekraïense presidentsverkiezingen, is de situatie in Oekraïne weliswaar vergelijkbaar met die in Georgië vorig jaar, maar is er een aantal fundamentele verschillen. Zo heeft Moskou in Oekraïne meer invloed dan in het veel kleinere Georgië en is vooral de verdeeldheid onder de bevolking veel groter.

Het westelijke deel van het land is sterk nationaal geörienteerd. De bevolking daar richt de blik liever op de Europese Unie en de NAVO. In het oosten en op de Krim daarentegen kijkt de bevolking meer naar grote broer Rusland.

Die verdeeldheid is volgens Jansen een demografisch gegeven. Om te beginnen is namelijk 20 procent van de Oekraïense bevolking etnisch Russisch. Bovendien is van de etnische Oekraïners, met name in het oosten van het land, ook een groot deel Russischtalig en op Rusland geörienteerd.

Jansen ziet een belangrijk voordeel voor Joesjtsjenko. Hij geniet de steun van de gemeentebesturen van een aantal grote steden, waaronder de hoofdstad Kiev. Dat geeft volgens Jansen ook aan dat in het midden van het land de hang naar meer onafhankelijkheid van Moskou groeiende is. Hij betwijfelt echter of dat voldoende zal zijn voor Joesjtsjenko om de crisis in zijn voordeel te keren.

Er zijn grofweg drie scenario’s denkbaar, zegt Jansen. Het meest waarschijnlijke is volgens hem dat de oppositie tegen de pro–Russische Janoekovitsj langzaam wegebt, en hij gewoon het presidentschap op zich neemt.

Een andere mogelijk uitkomst is volgens Jansen dat het parlement of het Constitutioneel Hof de verkiezingsuitslag ongeldig verklaart. In dat geval kan de huidige president Leonid Koetsjma voorlopig aan de macht blijven en een voor hem gunstige oplossing uit de hoge hoed toveren.

Volgens Jansen is dat een reële mogelijkheid. In het parlement heeft Koetsjma’s partij de touwtjes stevig in handen en de rechters van het Contitutioneel Hof zijn door de president zelf benoemd. Wellicht zal Koetsjma dan zijn al eerder geopperde idee om Oekraïne om te vormen tot een parlementaire republiek van stal halen, aldus Jansen.

Aangenomen wordt dat Koetsjma beter in staat zal zijn parlementsverkiezingen naar zijn hand te zetten dan presidentsverkiezingen waarin hijzelf geen kandidaat mag zijn. In dat geval zou hijzelf als premier de macht kunnen behouden. De president krijgt dan een ceremoniële functie.

Het derde scenario, dat Joesjtsjenko door middel van massale protesten de huidige machthebbers op de knieën dwingt, is volgens Jansen het minst waarschijnlijke. Het hangt ervan af hoe lang de adem is van de oppositie en of die in staat is echt een vuist te maken.

Als Joesjtsjenko in staat is de bevolking langdurig te mobiliseren, is het volgens Jansen niet geheel ondenkbaar dat hij slaagt in zijn opzet. Voorlopig lijken alle troeven echter in handen te zijn van de regering.