VVD bepleit zorgvuldigheid bij terughalen Afghanen
De VVD vindt dat het kabinet moet proberen „zorgvuldig” te beoordelen of de mensen die uit Afghanistan worden teruggehaald geen bedreiging in Nederland kunnen vormen. Dat zei Kamerlid Jeroen van Wijngaarden tijdens het Kamerdebat over de crisis. Dat is wat hem betreft niet in strijd met het beschermen van mensen die in „groot gevaar” zijn door hun werk voor Nederland.
Volgens Van Wijngaarden is het een reëel risico dat zich bijvoorbeeld IS-strijders die door de Taliban zijn vrijgelaten onder de evacués mengen. Hij wil weten wat het kabinet doet om dat te voorkomen. Wat hem betreft moet de identiteit van mensen op de passagierslijsten zo goed mogelijk gecontroleerd worden, en waar mogelijk gecheckt worden of ze oorlogsmisdaden hebben begaan. Dat gebeurt ook met vluchtelingen die in Nederland aankomen, benadrukt hij: „er is expertise”.
De opmerkingen kwamen Van Wijngaarden op vragen en kritiek te staan. SP’er Renske Leijten verweet hem Afghanen die in de knel zitten verdacht te maken. Laurens Dassen van Volt vroeg hem of ruimhartigheid nu niet belangrijker moet zijn dan zorgvuldigheid. En Kati Piri van de PvdA wilde weten hoe Van Wijngaarden de controles praktisch voor zich zag.
De VVD’er weersprak dat ruimhartigheid en zorgvuldigheid elkaar in de weg zitten, maar liet de precieze invulling aan het kabinet. „Hoe moeilijk dat ook is, dat snap ik, ultieme crisissituatie. Maar het kabinet moet zich daar wel voor inspannen.” Hij zou het liefst zien dat iedereen die wordt geëvacueerd zo mogelijk individueel gescreend wordt.
Van Wijngaarden wilde ook van het kabinet weten in hoeverre de ontstane situatie voorkomen had kunnen worden. Hij wil weten of de inlichtingendiensten hun werk goed hebben gedaan en of er plannen lagen om mensen die in gevaar zijn het land uit te helpen.