Ultimatum Brussel aan Polen loopt af in rechtsstaatruzie
Voor Polen loopt maandag een ultimatum af in de langlopende strijd met de Europese Commissie over de rechtsstaat in de EU-lidstaat. Brussel wil voor middernacht de schriftelijke toezegging dat de Poolse regering gehoor geeft aan uitspraken van het Europees Hof van Justitie over de tuchtkamer voor rechters in het land.
De commissie ligt al geruime tijd op ramkoers met Polen over justitiële hervormingen, waaronder de invoering van het tuchtcollege, die de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht volgens haar aantasten, wat het Europees Hof vorige maand heeft beaamd. Als Warschau niet van richting verandert zal Brussel „niet aarzelen” Polen financieel te treffen, zegt de commissie ferm. Ze kan het hof vragen een dwangsom op te leggen om tuchtregelingen onmiddellijk op te schorten, en dreigt met een volgende juridische procedure die tot financiële sancties kan leiden.
Vorige week leek Polen een voorschotje op de kwestie te nemen. Vicepremier Jaroslaw Kaczynski zei dat de regering in september met voorstellen komt om het tuchtcollege te hervormen. Er zouden voorlopig ook geen nieuwe zaken meer voorgelegd mogen worden aan het omstreden orgaan.
In Brussel zijn die voornemens ook opgevangen, maar de commissie wil zwart op wit toezeggingen dat Warschau „maatregelen treft om de situatie recht te zetten”, zoals het hof opdraagt. Eerder heeft de hoogste Poolse rechter geoordeeld dat Polen zich niets van het EU-hof in Luxemburg hoeft aan te trekken. Daarover is ook het laatste woord nog niet gesproken.