Volgens een woordvoerster van Halsema zijn er in principe dertig waarnemers nodig, maar wordt gekeken of dit nog iets kan worden uitgebreid. Het idee was per controle, die in september bij wijze van proef in vijf buurten plaatsvindt, twee mensen mee te nemen. „We kijken nu of dat er drie kunnen worden. Daarover zijn we nog in gesprek met de politie.”

De personen die zich als eerste hebben aangemeld, komen in aanmerking. Iedereen kan meedoen. „We screenen mensen niet vooraf”, aldus de woordvoerster. Hoewel het totaal aantal aanmeldingen veel hoger is dan nodig, is het volgens haar prettig dat er voldoende mensen achter de hand zijn.

De wapencontroles zijn in vijf buurten: Bijlmer-Centrum, Burgwallen Nieuwe Zijde, Geuzenveld, de Dapperbuurt en de Waterlandpleinbuurt. De proef met wapencontroles is bedoeld om het wapenbezit in de stad te verminderen, met name onder jongeren. Geregeld zijn er voorvallen met wapens waarbij jongeren zijn betrokken.

De oproep van Halsema leidde op sociale media tot wat verontwaardiging. JA21-raadslid Annabel Nanninga schreef op Twitter: „De inzet van ‘waarnemers’ getuigt van groot en onterecht wantrouwen in onze politie.” En in De Telegraaf zei oud-politiewoordvoerder Klaas Wilting: „Het is absurd. Een regelrechte schande. Het betekent dat de politie dus niet wordt vertrouwd. De korpsleiding had zich hier met hand en tand tegen moeten verzetten.”

De politie zelf liet desgevraagd weten: „Het feit dat er onafhankelijke waarnemers meekijken bij fouilleeracties is een afspraak die is gemaakt binnen de driehoek en waarmee door de gemeenteraad is ingestemd. Vanuit de politie hebben we hier dan ook geen bezwaar tegen in het kader van transparantie en verantwoording van ons optreden.”