In Italië loop je niet met toiletpapier over straat

Je loopt in Italië niet onnodig met wc-papier in het rond. In de tv-reclames van Scottex, een merk van toiletpapier, heeft altijd een jonge puppy of baby de hoofdrol, nooit eens een volwassene. Met dieren of kinderen in de hoofdrol is het alsof het niet over poepen en plassen gaat. De kleintjes zorgen voor ”taboo softening”, zoals dat heet in de sociologie. Dankzij die reclames, die al tientallen jaren op de Italiaanse buis zijn, staat Scottex tegenwoordig voor toiletpapier. Het is er een synoniem voor geworden. Ook in Nederland hebben we merken die soortnamen zijn geworden (Spa, Velpon, Chocomel), maar het zijn in het algemeen geen woorden die iets moeten verhullen. De verbloeming van toiletpapier gaat het wel heel ver. Want Scottex verhult een woord dat van zichzelf al verhullend is. WC-papier is in het Italiaans: carta igienica. De terminologie doet zelfs een beetje plechtig aan. Als je er in de winkel bij een verkoper om vraagt (als die schaamteloze actie al bij je opkomt), is het alsof je het over de Magna Carta hebt. Dan heb je het over begrippen als vrijheid en democratie. Uitwerpselen? Die komen onmogelijk in je gedachten voorbij. Dingen die op de wc je doet, houd je voor jezelf. Dat is wel zo’n beetje de gedachte in Italië. En dat geldt voor alles wat je met het lichaam doet. Dat doe je thuis; dat doe je achter gesloten deuren. Toen ik laatst in Nederland de trein nam, zat ik tegenover een meisje dat met een wimperkruller aan de gang was. Ik heb het nooit eerder in Italië gezien. Is dat soort ‘exhibitionisme’ beter of slechter? Nee, maar het verschil is zo duidelijk. Het verschil heet privacy. Je kunt het ook preutsheid noemen. De vraag is natuurlijk waarom de ”homo italicus” niet op patsboem-voor-je-gezicht bloot is gesteld. Aan halfnaakte vrouwen op de buis is anders geen gebrek. Dat is waarschijnlijk het verschil: halfnaakt is niet bloot. Misschien is Italië ook wel model voor de post-individualistische samenleving, als die er ooit van komt. De westerse samenleving is nu zo individualistisch dat iedereen binnen het wettelijke kader maar doet wat hij of zij wil. Of je vermeende persoonlijke vrijheid anderen tegen de borst kan stuiten –je naaktheid, je wimperkrullerij– is van ondergeschikt belang. Misschien krijgen we daar ooit eens genoeg van.

In Italië loop je niet met toiletpapier over straat

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?