Bieden op een woning zonder voorbehoud van financiering lijkt inmiddels de norm geworden. Zeker in de stedelijke gebieden koopt naar schatting tussen de 60 en de 80 procent van de koopwoningzoekenden al zonder financieel voorbehoud.

In onze praktijk zie ik deze trend ook. Het roept bij mij gemengde gevoelens op. Een dak boven je hoofd is een basisbehoefte. Maar moet het bemachtigen van zo’n basisbehoefte met zo veel risico’s gepaard gaan? Als je zonder voorbehoud koopt en de financiering komt niet rond, dan moet je een boete van 10 procent van de koopsom betalen. Een gemiddelde woning is nu meer dan 4 ton waard en 10 procent daarvan is dus 40.000 euro.

Toch kopen gelukkig nog steeds mensen een huis onder voorbehoud van financiering. Alleen voor hoelang nog? Steeds luider klinkt intussen de roep richting Den Haag om met wetgeving het financieel voorbehoud wettelijk te verankeren. Gaat dit helpen? En wat is tot dat moment het alternatief?

Zelf denk ik dat in een overspannen huizenmarkt meer regels alleen maar averechts werken. Mensen gaan op een andere manier hun kansen vergroten. Bovendien: een consumentenbescherming in de vorm van een verplicht financieel voorbehoud geldt vrijwel zeker niet voor professionele partijen. Beleggers hebben dan ineens een voorsprong op consumenten. Zij kunnen dan zonder voorbehoud kopen en consumenten niet. De schaarste ga je dan dus nog verder vergroten met nóg hogere prijzen op de woningmarkt.

Maar als je nu gewoon wilt kopen met een financieel voorbehoud? Dat is gelukkig nog steeds mogelijk, zelfs in stedelijke gebieden waar de huizenmarkt enorm onder druk staat. Een trend die wij zien is dat steeds meer hypotheekadviseurs een financieringsverklaring maken. In die verklaring kun je noteren dat op basis van je inkomen en vermogen de financiering vrijwel zeker haalbaar is. Uiteraard onder voorbehoud van acceptatie van de bank.

Ook is niet altijd een volledige financiering nodig. Mensen die doorstromen naar een volgende woning nemen vaak overwaarde mee uit de vorige woning. Maar ook voor starters kan dit gelden, als er sprake is van spaargeld of een schenking. Als je dan een woning koopt van bijvoorbeeld 5 ton, maar je hebt maar een financiering nodig van 4 ton, dan kun je in je financieringsverklaring opnemen dat je wel een financieel voorbehoud neemt, maar dan tot 4 ton.

Verkopers gaan in de regel voor het hoogste bod. Maar als het hoogste bod gedaan is mét voorbehoud en het tweede bod zonder, dan valt de keuze meestal op het bod zonder voorbehoud. Een financieringsverklaring of het zichtbaar maken van een eventuele eigen inbreng kan in zo’n geval wel het verschil maken. Verantwoord bieden met een hoge kans is dus zeker mogelijk.

De auteur is Master of Financial Planning.