Arts: gevaccineerde moet weten dat hij coronavirus kan doorgeven
De wereld is in de greep van de coronacrisis. Na versoepeling van de maatregelen neemt in Nederland het aantal besmettingen weer toe. Volg in dit liveblog de laatste ontwikkelingen rondom het coronavirus.
Advertentie
39 militairen van de Nederlandse landmacht zijn op Curaçao positief getest op het coronavirus, meldt Defensie. Het gaat om militairen van de Compagnie in de West, die militaire bijstand geven aan civiele autoriteiten.
De besmette militairen worden geïsoleerd op de marinebasis Parera. De rest van de Compagnie is in quarantaine gegaan.
De compagnie rouleert, en in principe komen elke vier maanden nieuwe militairen naar Curaçao.
Frankrijk kampt met een ongekende stijging van het aantal corona-infecties. Vooral door de besmettelijkere Delta-variant zijn de afgelopen 24 uur 18.000 gevallen erbij gekomen, waarschuwt gezondheidsminister Olivier Veran.
Dat betekent dat in een week de verspreiding van het virus met ongeveer 150 procent is toegenomen, aldus Veran in het parlement. Volgens hem is dat tijdens de hele coronacrisis nog niet voorgekomen. „Niet met de oorspronkelijke vorm, en niet met de Britse, Zuid-Afrikaanse of de Braziliaanse variant”, aldus de bewindsman.
Steeds minder mensen lopen het coronavirus op in de horeca. Zo’n anderhalve week geleden zijn de regels daar aangescherpt. Toen de overheid een paar weken geleden feesten weer toeliet, leidde dat vrijwel meteen tot een explosie in het aantal coronagevallen.
Van lang niet alle mensen die positief testen is de besmettingsbron bekend. Dat komt voor een deel doordat GGD’en te weinig mensen hebben om bij iedereen bron- en contactonderzoek te doen. Bovendien zijn er veel mensen die niet weten waar ze het virus hebben opgelopen.
Bij ongeveer een kwart van de mensen die afgelopen week positief testten, is de „setting van besmetting” wel vastgesteld. Dat percentage is lager dan vorige week. Hoe meer mensen positief testen, hoe moeilijker het wordt om zicht te houden op de manier waarop het virus zich verspreidt.
Van de nieuwe gevallen waarvan de bron bekend is, is zo’n 15 procent besmet geraakt tijdens een bezoek aan de horeca. Vorige week was dit ruim 37 procent, waarmee horeca de belangrijkste setting van besmetting was. De week daarvoor ging het om bijna 19 procent. Van alle mensen die sinds begin april positief testten, was de horeca in 3,8 procent van de gevallen de bron.
Ook het aantal mensen dat het virus heeft opgelopen op een feest, daalde flink. Zo’n 8,5 procent van de mensen liep het virus op bij een verjaardag, een borrel of een bruiloft. Vorige week was dit bijna 15 procent en de week ervoor bijna 13 procent. Activiteiten van studenten, bijvoorbeeld op een vereniging, leidden tot 0,6 procent van de nieuwe gevallen, tegen 3,6 procent een week eerder.
De thuissituatie is weer, zoals vanouds, de belangrijkste bron. Dit leidde afgelopen week tot bijna 43 procent van de besmettingen waar de bron bekend is. Vorige week was dit bijna 28 procent. Ook bezoek aan huis leidt weer relatief vaak tot een positieve test.
Voor een ruime meerderheid van de Nederlandse werknemers zijn de werkomstandigheden zoals hun werktijden of de werklocatie sinds de uitbraak van de coronapandemie veranderd. Maar de helft van hen geeft aan terug te willen naar de manier van werken voor de corona-uitbraak, meldt HR-dienstverlener en loonstrookverwerker ADP op basis van internationaal onderzoek.
Flexibiliteit wordt weleens genoemd als pluspunt van thuiswerken. Maar volgens ADP ligt de extra flexibiliteit die mensen in Nederland zeggen te ervaren, sinds maart vorig jaar lager dan in andere landen. „Mogelijk zijn we in Nederland en de rest van Europa al meer gewend op het gebied van flexibel werken”, oppert directeur
Martijn Brand van ADP Nederland. Slechts 18 procent van de ondervraagden hier zei te willen blijven werken zoals tijdens de eerdere lockdowns.
Over de langetermijngevolgen van de coronapandemie zijn veel werknemers optimistisch, constateert de loonstrookverwerker. 45 procent van de Nederlandse ondervraagden denkt de komende drie jaar geen last van de crisis te hebben bij het zoeken naar een nieuwe baan. Een kwart denkt zelfs dat de virusuitbraak positieve gevolgen zal hebben voor de baanzekerheid en werkwijze.
Toch zei ook bijna een derde wereldwijd zijn baan verloren te zijn of tijdelijk op non-actief te zijn gesteld. En 23 procent gaf aan een loonsverlaging te hebben gekregen.
Volgens de studie moeten veel werkenden door de veranderingen meer onbetaalde overuren draaien. Internationaal zou dit gemiddeld zijn opgelopen tot ruim negen uur per week, tegenover ruim zeven uur een jaar eerder. Daarnaast gaven met name vrouwen in de Europese landen uit het onderzoek aan meer stress te ondervinden als gevolg van de coronapandemie. „Dit kan te maken hebben met het feit dat vrouwen minder flexibiliteit genieten bij werkregelingen dan mannelijke collega’s”, aldus ADP, dat tussen november en december 2020 onderzoek deed onder ruim 30.000 werknemers in zeventien landen verspreid over de wereld.
Het aantal positieve coronatests is dinsdag gedaald naar 6823 over het afgelopen etmaal. Maandag meldde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) er over de afgelopen 24 uur 8903 (na correctie).
Ook het gemiddelde van de afgelopen week is wat omlaag gegaan. Stond dat maandag nog op 10.104, dinsdag was het aantal besmettingen per dag over de afgelopen week 9962.
In de afgelopen week waren er echter bijna 70.000 positieve tests. De week ervoor waren het er met een kleine 52.000 aanzienlijk minder.
Het zogeheten reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus zich verspreidt, is gedaald tot 1,75, maakte het RIVM bekend. Het getal van 1,75 betekent dat een groep van honderd coronapatiënten gemiddeld 175 anderen besmet, die het virus op hun beurt overdragen aan 306 anderen. Dat cijfer loopt wel ruim twee weken achter op de werkelijkheid.
Eind vorige week stond het reproductiegetal nog op 2,91, het hoogste niveau ooit. Dat getal gaf aan dat het virus zich met een ongekend tempo aan het verspreiden was. Het cijfer gaat altijd over de situatie twee weken eerder, omdat recentere cijfers nog niet betrouwbaar genoeg zijn.
Ziekenhuizen hebben in de afgelopen 24 uur 96 nieuwe coronapatiënten zien binnenkomen, de grootste toename sinds eind mei. Op de ic’s werden 20 mensen binnengebracht en op de verpleegafdelingen 76.
Er liggen nu in totaal 415 patiënten met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 54 meer dan maandag. Het gaat om de grootste toename sinds eind april, blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Op de verpleegafdelingen liggen nu 315 coronapatiënten, 38 meer dan maandag. Op de ic’s nam het aantal patiënten met 16 toe tot 100.
De ziekenhuizen verwachten een verdere toename, aangezien het aantal besmettingen de afgelopen weken hard is gestegen. Voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), Ernst Kuipers, zei vorige week dat hij er rekening mee houdt dat het totale aantal opgenomen coronapatiënten kan stijgen tot circa 800. Hij verwacht dat ziekenhuizen dit aan zullen kunnen.
De verwachting is ook dat nu een kleiner deel van de mensen die het virus oplopen in het ziekenhuis zal belanden. Dat komt doordat nu vooral jongeren besmet raken. Zij stonden achteraan bij de vaccinaties, juist omdat jonge mensen zelden zo ziek worden van het coronavirus dat ze moeten worden opgenomen.
Advertentie
Voor jongeren kan de tijd tussen de eerste en de tweede coronaprik nog verder omlaag. Als zij nu een afspraak maken voor vaccinatie, is de tweede prik drie weken later.
Het zogeheten ‘prikinterval’ voor volwassenen ging maandag omlaag van 35 dagen naar 28 dagen. Bij het vaccin van Moderna moeten minstens vier weken tussen de twee prikken zitten. Bij het vaccin van Pfizer en BioNTech is een kortere tussenperiode mogelijk, maar het afsprakensysteem van de GGD kan geen onderscheid maken tussen die twee vaccins, en daarom geldt voor volwassenen sowieso de langste periode.
Jongeren kunnen alleen het vaccin van Pfizer en BioNTech krijgen en daarom is het bij hen wel mogelijk om drie weken tussen twee prikken in te stellen.
Jongeren die al wel een prikafspraak hadden gemaakt, maar de eerste prik nog niet hebben gehad, kunnen de afspraak voor de tweede prik vervroegen. Voor anderen die al een afspraak voor een tweede prik hebben, is het niet mogelijk om een nieuwe datum in te plannen.
Het aantal coronadoden in India is waarschijnlijk tien keer hoger dan officieel bekend is. Amerikaanse onderzoekers denken dat tussen de 3,4 en 4,7 miljoen mensen zijn overleden aan Covid-19, terwijl de autoriteiten 415.000 sterfgevallen hebben geregistreerd.
Het Centrum voor Globale Ontwikkeling in Washington doet die uitspraken op basis van berekeningen, waarbij is gekeken naar de oversterfte in het land met bijna 1,4 miljard inwoners. De onderzoekers spreken van mogelijk de ergste humanitaire ramp in India sinds het land in 1947 onafhankelijk werd. Bij de onafhankelijkheid werd het voormalige Britse India bloedig verscheurd in hindoeïstisch India en islamitisch Pakistan, waarbij volgens schattingen twee miljoen doden vielen.
Volgens de officiële statistieken hebben de Verenigde Staten (609.000) en Brazilië (542.000) meer sterfgevallen geregistreerd. Daarbij moet wel rekening gehouden worden met het feit dat in veel landen sprake is van een onderrapportage. Gezondheidsexperts zeiden eerder al dat het aantal doden in India in werkelijkheid veel groter is.
Dat heeft niet alleen te maken met gebrekkige registratie, maar ook met de zware besmettingsgolf van dit voorjaar. Door de vele infecties kon niet iedereen getest worden en was de gezondheidszorg zwaar overbelast. Diverse Indiase staten hebben in de afgelopen weken hun dodentallen naar boven bijgesteld, omdat duizenden sterfgevallen nog niet waren verwerkt.
Het besmettingscijfer is torenhoog, het reproductiegetal ligt fors boven de 2 en het aantal ziekenhuisopnames neemt toe. Toch is het maatregelenpakket relatief gematigd en kondigde het kabinet maandag geen aanvullende restricties af. „Zorgelijk.”
Ziekenhuizen gaan in de avonduren en weekenden opereren om de wachtlijsten weg te werken, meldt het AD. Ook proberen ze zoveel mogelijk dezelfde ingrepen achter elkaar te plannen om tijd te winnen. „Zo kunnen we 1 à 2 patiënten per dag extra helpen”, aldus een woordvoerder van het ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten.
Veel ziekenhuizen gaan pas na de zomervakantie aan de slag om zorg in te halen. Cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wijzen uit dat er naar schatting 320.000 minder operaties zijn geweest tussen maart 2020 en mei 2021. Maar de meeste ziekenhuizen zeggen eerst hun personeel rust te gunnen voordat ze de achterstanden gaan wegwerken, blijkt volgens de krant uit een rondgang.
Wel liggen plannen klaar om vanaf september gas te geven. Met name bij orthopedie, kno, gynaecologie, urologie en plastische chirurgie zijn wachtlijsten ontstaan. Doordat deze zorg planbaar is, verdween die als eerste uit het operatieschema.
Bijwerkingencentrum Lareb tast in het duister over de doodsoorzaak van vele tientallen mensen die overleden na een coronaprik, meldt BNR. Het instituut dat bijwerkingen van geneesmiddelen registreert, ontvangt vaak onvoldoende informatie om de oorzaak te achterhalen. Zo werd slechts in een handvol gevallen het lichaam na overlijden onderzocht.
Bij 73 van de 257 meldingen van overlijden na coronavaccinatie was de precieze doodsoorzaak onbekend, bevestigt Lareb na vragen van BNR. Het gaat om zo’n 30 procent van de gevallen die tot midden april bij Lareb werden gemeld.
„Soms wordt de informatie niet aangeleverd omdat degene die de melding maakt niet over de informatie kán beschikken. Een nabestaande of verzorgende heeft geen toegang tot alle gegevens in het ziekenhuis”, zegt Lareb-directeur Agnes Kant. „We gaan tot het gaatje om de informatie alsnog te achterhalen, maar dat lukt niet altijd. Daar kunnen heel veel redenen voor zijn, bijvoorbeeld omdat de informatie er niet is. Als iemand thuis plotseling overlijdt, weet je vaak niet wat er precies is gebeurd.”
De Australische deelstaat South Australia gaat vanaf dinsdagavond (lokale tijd) in lockdown, heeft de premier van de deelstaat Steven Marshall aangekondigd, nadat vijf lokaal opgelopen besmettingen met het coronavirus werden vastgesteld. In South Australia ligt onder meer de stad Adelaide met ruim 1,3 miljoen inwoners.
Door de beslissing geldt straks voor in totaal meer dan 14 miljoen Australiërs dat ze zoveel mogelijk thuis moeten blijven. Eerder gingen de deelstaten New South Wales en Victoria al in lockdown. In die deelstaten liggen onder meer de steden Sydney en Melbourne.
De maatregelen in South Australia gelden vanaf 18.00 uur lokale tijd en zullen naar verwachting zeker een week van kracht blijven. „We haten het om deze restricties in te moeten voeren, maar we geloven dat we slechts een kans hebben - een kans om dit goed te doen”, aldus Marshall.
Slechts 11 procent van de 25 miljoen inwoners van Australië is tot nu toe ingeënt tegen Covid-19, maar tot recentelijk wist het land het virus grotendeels onder bedwang te houden. Vorige maand kreeg Australië echter te maken met een uitbraak van de Delta-variant van het coronavirus. Sindsdien worden dagelijks meer dan honderd besmettingen geregistreerd.
Sydney bevindt zich inmiddels al meer dan drie weken in lockdown, maar er worden nog steeds nieuwe besmettingen geconstateerd. Dinsdag ging het om 78 nieuwe gevallen. Inwoners van de stad mogen alleen naar buiten om te sporten, boodschappen te doen of als ze een andere goede reden hebben.
Ook Melbourne verlengde de lockdown, die oorspronkelijk vijf dagen zou duren, onlangs met zeker zeven dagen.
Het aantal nieuwe coronagevallen blijft stijgen, maar de toename is niet zo explosief als vorige week. In de afgelopen week zijn waarschijnlijk zo’n 70.000 tot 75.000 mensen positief getest. Dat is ongeveer 40 procent meer dan de week ervoor. Toen werden bijna 52.000 nieuwe gevallen geregistreerd, en dat was zes keer zo veel als het aantal de week daarvoor.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) komt dinsdag met het exacte weekcijfer. In de afgelopen zes dagen zijn bijna 63.000 mensen positief getest. Op drie van die zes dagen waren er meer dan 11.000 positieve tests, en op twee andere dagen meer dan 10.000. De laatste keer dat er vijf achtereenvolgende dagen met meer dan 10.000 nieuwe gevallen waren, was in december, zeven maanden geleden.
Het gemiddelde loopt wel iets langzamer op. Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei maandag dat het aantal positieve tests stabiliseert.
Nog steeds zijn verreweg de meeste mensen die positief testen tieners en twintigers, maar bij hen zijn ook de eerste voortekenen van een daling te zien.
In de wekelijkse update meldt het RIVM ook hoeveel coronapatiënten in de afgelopen week zijn opgenomen in ziekenhuizen. Dat aantal komt waarschijnlijk uit op ongeveer 300. Vorige week meldde het instituut dat 60 mensen in het ziekenhuis waren beland, van wie 12 op de intensive care. Het aantal sterfgevallen blijft min of meer gelijk. Vorige week meldde het RIVM 13 sterfgevallen, en nu zullen dat er ook 10 tot 15 zijn.
Het RIVM berekent dinsdag ook het nieuwe reproductiegetal. Dat cijfer steeg eind vorige week naar 2,91, het hoogste niveau ooit. Dat getal geeft aan dat het virus zich met een ongekend tempo verspreidt. Het cijfer gaat altijd over de situatie twee weken eerder, omdat recentere cijfers nog niet betrouwbaar genoeg zijn.
Verder meldt het RIVM dinsdag hoeveel mensen vorige week zijn gevaccineerd. Het zijn er waarschijnlijk ongeveer 1,1 miljoen en dat zou het laagste aantal sinds eind mei zijn. Meer dan 82 procent van de volwassenen heeft in elk geval een eerste prik gehad, en daarmee behoort Nederland tot de top van Europa.
In Europa zijn sinds het begin van de coronapandemie meer dan 50 miljoen besmettingen met het virus vastgesteld, meldt persbureau Reuters in de nacht van maandag op dinsdag op basis van een eigen berekening. Europa is het eerste werelddeel waar zoveel mensen positief zijn getest.
Het continent wordt nog steeds zwaar getroffen door het virus, onder meer vanwege de besmettelijkere Delta-variant die voor een grote toename van het aantal besmettingen heeft gezorgd. De mutant is inmiddels in meer dan honderd landen vastgesteld en is wereldwijd nu dominant.
Het totale aantal besmettingen in Europa is in 194 dagen tijd verdubbeld, terwijl het 350 dagen duurde voordat de eerste 25 miljoen gevallen werden vastgesteld. Inmiddels neemt het aantal besmettingen gemiddeld iedere acht dagen met 1 miljoen toe.
Tot nu toe zijn bijna 1,3 miljoen Europeanen overleden aan de gevolgen van het virus. Wereldwijd is ruim een kwart (27 procent) van alle besmettingen op het continent geregistreerd. 31 procent van alle sterfgevallen werd in Europa vastgesteld.
Het zwaarst getroffen Europese land is Rusland, waar tot nu toe bijna 6 miljoen mensen positief zijn getest.
De Britse premier Boris Johnson was terughoudend met het aanscherpen van de coronamaatregelen toen het aantal besmettingen in Groot-Brittannië afgelopen herfst weer toenam. Zijn reden hiervoor zou zijn geweest dat mensen die kwamen te overlijden als gevolg van het virus „praktisch allemaal boven de tachtig” waren, heeft voormalig topadviseur Dominic Cummings beweerd in een interview met de BBC.
Ook stelde Cummings dat de premier hem een bericht stuurde waarin hij zei dat hij niet meer geloofde dat de zorg overbelast was. Johnson zou hebben gezegd dat hij het virus liever „door het land wilde laten gaan”, dan dat het de economie zou verwoesten.
In een reactie zegt Downing Street, het kantoor van Johnson, dat de premier gedurende de coronapandemie „de nodige maatregelen heeft genomen om levens en levensonderhoud te beschermen, geholpen door het beste wetenschappelijke advies”. Daarnaast heeft de Britse regering volgens een woordvoerder weten te voorkomen dat de zorg overbelast raakte door middel van drie nationale lockdowns.
In het interview zei Cummings ook dat Johnson aan het begin van de pandemie zijn wekelijkse bijeenkomsten met de Britse koningin Elizabeth in stand wilde houden. Op 18 maart 2020 zou hij nog van plan zijn geweest haar persoonlijk te bezoeken, ook al waren er toen al medewerkers van Johnson besmet. Cummings zou de premier hebben gewaarschuwd dat de koningin zou kunnen komen te overlijden als ze Covid-19 opliep. Downing Street heeft de bewering van Cummings ontkend.
Het is niet de eerste keer dat de voormalige topadviseur zich uitspreekt tegen Johnson. Vorige maand nog lekte hij informatie uit een WhatsAppgesprek met zijn voormalige baas van begin vorig jaar, waarin Johnson zijn minister van Volksgezondheid zou hebben omschreven als een hopeloos figuur.
Cummings gold voorheen als de rechterhand van Johnson, maar stapte vorig jaar op. Sindsdien heeft hij zich ontpopt als een uitgesproken criticus van de Britse regering. De ex-adviseur vindt onder meer dat de regering een puinhoop heeft gemaakt van het coronabeleid.
Advertentie