De zaak was aanhangig gemaakt door de Europese Commissie, gesteund door Nederland, België, Zweden, Finland en Denemarken. Het hof had in kort geding in april vorig jaar de Poolse regering al gelast om de werkzaamheden van de tuchtraad stil te leggen.

De tuchtkamer kan rechters schorsen, korten op hun salaris of hun onschendbaarheid opheffen zodat ze kunnen worden vervolgd. Het Poolse parlement, waar de regeringspartijen de lakens uitdelen, kan zich met de samenstelling van die kamer bemoeien. Daardoor schrikken rechters mogelijk terug voor uitspraken die de regering onwelgevallig zijn, in de wetenschap dat ze daarvoor kunnen worden afgestraft, is het argument van de commissie.

Daar gaat het EU-hof in mee. „Het disciplinaire regime kan worden gebruikt om politieke controle uit te oefenen op gerechtelijke beslissingen of om druk uit te oefenen op rechters met het oog op beïnvloeding van hun besluiten, en kan de onafhankelijkheid van de rechtbanken ondermijnen”, aldus het hof.

De tuchtregeling is onderdeel van een reeks hervormingen in Polen die volgens Brussel de rechtsstaat aantasten. De strijd daarover kreeg woensdag al een nieuwe impuls, toen de hoogste Poolse rechter op verzoek van de regering oordeelde dat het tuchtcollege zich niets moet aantrekken van de schorsing die het Europees Hof vroeg. Het hof gaat daar helemaal niet over, vindt hij.

De Poolse regering heeft de hoogste rechter ook gevraagd of het Europees recht wel voorrang moet krijgen boven Pools recht. Die uitspraak, die volgens experts grote gevolgen kan hebben voor de Europese rechtsorde, is uitgesteld en hangt nog boven de markt tot augustus.