Nederland telt vier risiconiveaus voor het coronavirus. Van laag naar hoog zijn dat waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. Twee cijfers bepalen het risiconiveau in een regio: het aantal positieve tests en het aantal ziekenhuisopnames. Daarbij wordt rekening gehouden met het aantal inwoners. Tot eind mei stonden alle 25 veiligheidsregio’s op zeer ernstig. Momenteel hebben tien regio’s het laagste niveau, waakzaam, en staan de vijftien andere regio’s een stapje hoger, op zorgelijk.

In twee regio’s is de situatie eigenlijk al zeer ernstig, schreef zorgminister Hugo de Jonge in de nacht van vrijdag op zaterdag aan de Tweede Kamer. Hij noemde de namen van de regio’s niet, maar de enige twee regio’s die op dat moment aan de voorwaarden voor ‘zeer ernstig’ voldeden, waren Amsterdam-Amstelland en Groningen. Daar waren toen in een week tijd meer dan 250 op de 100.000 inwoners positief getest. De situatie is er tijdens het weekeinde alleen maar verergerd. In Amsterdam en omstreken zijn in de afgelopen zeven dagen bijna 4400 inwoners positief getest. Omgerekend komt dat neer op 410 gevallen op elke 100.000 inwoners. De week ervoor waren er maar 47 positieve tests op elke 100.000 mensen. Groningen telde in de laatste zeven dagen 333,3 nieuwe gevallen op elke 100.000 personen, een stijging van 989 procent ten opzichte van de week ervoor.

Maar het virus verspreidt zich als een olievlek. Sinds de brief van De Jonge is de provincie Utrecht ook over de grens van zeer ernstig heen gegaan. Daar waren zaterdag maar liefst 1541 positieve tests. Dat is een landelijk record: nog nooit zijn er, in welke regio dan ook, zo veel besmettingen geregistreerd in één etmaal. De regio’s Kennemerland, Rotterdam-Rijnmond, Hollands Midden, Gooi en Vechtstreek en Haaglanden zijn nog één of twee dagen met veel positieve tests verwijderd van ‘zeer ernstig’. Dan zouden acht delen van Nederland, die nu allemaal nog op zorgelijk staan, naar het hoogste niveau verspringen.

Negen regio’s stevenen af op het een na hoogste risiconiveau, ernstig. Dit zijn Twente, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Midden, Gelderland-Zuid, Zaanstreek-Waterland, Zuid-Holland-Zuid, Midden- en West-Brabant en Brabant-Zuidoost. Brabant-Noord komt daar misschien nog bij.

De overige zeven regio’s staan na dinsdag waarschijnlijk op zorgelijk, het een na laagste risiconiveau. Dit zijn Noord-Holland-Noord, Friesland, Zuid-Limburg, Flevoland, Drenthe, Zeeland en Limburg-Noord. Geen enkele regio staat dan nog op waakzaam.

Ook op de Europese coronakaart verschiet Nederland komende week waarschijnlijk van kleur. Nu is het land nog overwegend oranje, met wat groene gebieden hier en daar, dankzij de coronaluwte die vorige week ten einde kwam. Maar op de nieuwe kaart, van komende donderdag, worden Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht en Groningen waarschijnlijk rood. Naar aanleiding van die kaart kunnen andere landen hun burgers afraden om naar Nederland te komen, en ze kunnen strenge voorwaarden stellen aan Nederlanders die vakantie willen komen vieren.