„Mogelijk terreur bij toetreding Turkije”
Drs. I. J. Schoonenboom van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid houdt er ernstig rekening mee dat kleine, extremistische moslimgroepjes actie zullen ondernemen tegen de toetreding van Turkije tot de EU.
Dat zei hij woensdag tijdens een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer over Turkije.
Hoewel fundamentalistische groepen niet veel steun onder de Turkse bevolking hebben, kan één terrorist al veel kwaad aanrichten, aldus Schoonenboom. Hij verwacht dat de extremisten eerder in Europa dan in Turkije zullen toeslaan. „Deze mensen zullen vooral proberen met hun acties de weerstand onder Europeanen tegen de toetreding van een overwegend islamitische staat aanwakkeren”, zei hij.
Het vraagstuk van de islam speelde in 1999 geen rol toen de EU de criteria voor toetreding opstelde, memoreerde Schoonenboom. Na de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten is dat onderwerp „prominenter” geworden. Hij stelde dat de Europese Commissie godsdienstvrijheid in Turkije terecht belangrijk vindt. Veel Turken zijn bang dat een grotere mate van godsdienstvrijheid de radicale islam de ruimte geeft. De kans dat de fundamentalistische islam het land overneemt als het leger zich terugtrekt, is klein, denkt Schoonenboom.
De identiteit van de Turkse staat is mede gebaseerd op iets dat wij volkerenmoord noemen, zei dr. B. Knapen van de Adviesraad Internationale Vraagstukken in een verwijzing naar de Armeense genocide. „Dat kan natuurlijk niet”, vindt hij. „De genocide moet aan de orde worden gesteld.”
Oud-minister van Buitenlandse Zaken Van den Broek meent dat de „kansen van een Turks EU-lidmaatschap groter zijn dan de risico’s.” In een speciale relatie van Turkije met de EU, zoals de Duitse christen-democraten willen, ziet hij niets. „Die heeft Turkije al.”
Knapen waarschuwde er nog voor geen datum te noemen waarop Turkije kan toetreden. „Dit is zo’n groot avontuur, zo’n groot land, dat je je niet moet vastleggen op een datum waarop alles klaar moet zijn.” Hij pleitte ervoor met „buitengewoon grote zorgvuldigheid” te werk te gaan.
Mocht Turkije geen EU-lid worden, dan zal het land zich niet richten op de oosterse, islamitische wereld, aldus de Turk Demir Murat Seyrek. „Turkije is een Europese staat en zal niet afglijden naar de Middeleeuwen.”